Kulan Looga Hadlayay Doorka Saxaafadda Koonfur Afrika Ay Ku leedahay Bulshada
Qaxootiga ku ah Oo Ka Dhacay Magaalada Johannesburg Ee Gobalka Gauteng.
Waxaa Maanta Magaalada Johannesburg ee Dalka Koonfur Afrika Ka dhacay kulan
looga hadlayay Doorka Saxaafada ay ku leedahay bulshada Qaxootiga iyo sidii Xal
waara loogu heli lahaa Dhamaanba arimaha ku sabsan Jinisi Kala Sooca oo
wadankaani Mid Caan ah ka noqotey sanadii ina soo dhaaftey ka dib markii
Kumanaan kun oo qaxooti ku ah ay barakiciyeen Dadka u dhashey Dalkaani Koonfur
Afrika.
Shirkani oo ahaa midkii ugu horeyey ee looga hadlo Doorka ay ku leedahay
Saxaafada Dalkaani koonfur afrika wax ka qabashada Midib kala sooca ,Jinisi
Nacaybka iyo Isfahanka Bulshada qaxootiga ku ah Dalkaani koonfur afrika iyo
Saxaafada, ayaa waxaa soo qaban qaabisey hay ad lagu Magacaabo MA ( Media
Africa) oo iyadu ka shaqeysa arimaha Saxaafada Afrika Kana howl gasha Wadamo
badan oo ku yaala Qaarada Afrika Cilmi baarisna ka samaysey arimaha bulshada
dhaxdeeda inta badan yeela sida Jinisi kala sooca iyo waxii la mid ah ayaa waxaa
ka soo qaybgalay xubno ka soca Jaaliyadaha Qaxootiga ku ah dalkaani koonfur
afrika iyo Sidoo kale Saxafiyiin qaxooti ku ah.
Furitaankii shirka ayaa waxaa ka hadlay mas’uuliyiin ka tirsan Hay adda MA
(Media Africa) oo ah hay adda kulankaani soo qabanqaabisey iyo Jaaliyadaha
Qaxootiga ku ah Dalkaani Koonfur Afrika oo ay ka mid ahayd Jaaliyada Soomaalida
Koonfur Afrika oo Marka Magaceeda la soo gaabiyo Loo yaqaano (SASA),oo si qoto
dheer uga hadlay xal u helida Mushkiladda Jinsi Nacaybka iyo Xariirka ka
dhaxeeyn kara Saxaafada Dalkaani iyo Bulshada Qaxootiga ah.
Ugu horeyn waxaa furitaanka ka hadlay Ms. Anna William oo ku hadlaysey Magaca MA
ayaa waxay ka qeybgalayaasha shirka uga mahadcelisay waqtiga ay u soo hureen in
ay ka soo qeybgalaan shirka looga hadlayo Doorka ay saxaafada koonfur afrika ka
qaadan karto sidii looga hortagi lahaa jinsi Nacaybka iyo sidii la isku
fahamsiin lahaa bulshada qaxootiga ku ah dalkaani iyo shacab waynaha reer
koonfur afrika oo modooyinkaan danbe la soo baxay caado xun oo ah jinsi faqooq
midaas oo wali la xasuusto samayntii ay ku yeelatey bulshada qaxootiga ku ah
dalkaani koonfur afrika gaar ahaan Bulshada Soomaalida ee qaxootiga ku ah
dalkaani koonfur afrika.
Intaas kadib waxaa Doodo kulul is dhaafsadey Bulshada qaxootiga ku ah dalkaani
koonfur afrika oo ay ka mid tahay Jaaliyada Soomaaliyeed oo iyado mar walba u
ololeysa kana soo horjeeda arimaha jinsi sooca ah ee ka dhanka ah dadka
qaxootiga ku ah dalkaani, waxayna si qoto dheer uga doodeen suurta galnimada in
la helo saxaafada ku hadasha Magaca Jaaliyadaha qaxootiga ku ah oo u dhaxeysa
saxaafada dalkaani koonfur afrika iyo shacab waynaheeda si loo helo is fahan ku
yimaada Labada bulshadood dhaxdooda taasna waxaa keeni karta in la helo marka
hore dad aqoon durugsan u leh saxaafada iyo Fahamka Bulshada qaxootiga ku ah
dalkaani.
Waxaa kale oo ka hadalay Xog haya Ururka Saxafiyiinta Soomaalida Koonfur Afrika
CabdiNaasir Sheekh Bashiir oo soo jeediyay khudbad soo koobeysay dhibaatada ay
reebtey Jinsi kala sooca iyo sida ay muhiim u tahay in la helo bulshada iyo
saxaafada isfahamkooda midaas ay ka caawinayso in la meesha ka baxdo waxa loogu
yeero Jinsi kala sooca.
Waxaana ka mid ahaa hadaladii uu kulanka ka jeediyey " Bulshada Caalamku waxaa
furu ah ah Saxaafada oo dhinac kasto loo adeegsado Hadii loo adeegsado dhinaca
san waxaan aaminsanahay inay imaan lahayd isfahan ku yimaada bulshooyinka
qaxootiga ah iyo shacabka reer koonfur afrika,marka sidee ayay suurtagal ku
noqon kartaa in Saxaafada loo adeegsado qaab qaldan oo ay bulshado u ahayd
afkooda midaas oo la rabo inay si dhax dhaxaad ah ugu shaqeyso bulshooyinka wada
daga hal meel dhaxdooda. "ayuu yiri Cabdi Naasir Sheekh Bashiir .
Ugu dambeyntiina waxaa meesha ka hadlay Ms.Sandra Botha oo ka mid ah hay adda MA
waxayna ka sheegtey kulanka in Bulshooyinka iyo saxaafada dalkaani koonfur
afrika ay muhiim tahay inay la yimadaan isfahan oo ay laf dhabar u noqon karta
inay yimadaan isbedelo Arrimaha jinsi kala sooca ama takoorka bulshooyinka
dhaxdooda yaala midaas oo ay qayb muhiim ah ka ciyaari karto Saxaafada Dalkaani,
waxaana ka mid ahaa hadaladii " Ururada Bulshada iyo saxaafada oo is biirsada
lana yimaada is fahan dhaxdooda ah mar kasta waxay cod cad oo aan qarsooneen u
yihiin hormarka lagu tilmami karo dal ama wadan uu leeyahay .
Waxaana ka mid ahaa hadaladii " Aniga waxaan aaminsanahay in xal u helidda
mushkiladda Jinsi kala sooca ay noqotey waayadan danbe mida loogu hadal haynta
badan yahay bulshooyinka dhaxdooda waliba xasuus gaar ah waxay ku reebtey Midii
dhacdey sanadkii tagey ee 2008 ee loo yaqaano xenophobia ayna qayb lixaadlah ku
leeyihiin samaynteeda saxaafada dalka oo qaarkood six un loo adeegsadey iyagoo
adeegsanaya erayo lidi ku ah jiritaanka qof ama bulsho midaas oo ay beesha
caalamka ama saxaafada calaamkuba ay ka wada hadleen aduunkuna uu ka hadlay
marka waxaa muhiim ah in is faham ku yimaada saxaafada iyo bulshada qaxootiga ku
ah dalkaani ay qayb wayn ku leeyihiin Warbaahinta midaasoo wadada saxda ah loo
adeegsado, waxayna qeyb ka qaadan kartaa sidii arrintaas looga hortagi lahaa"
sidoo kale waxay ku dartay hadalkeeda in xalku uu ku imaan karo oo kaliya is
fahamka labada bulshadooda midaasoo ay qayb lixaadleh ka qaadan karto
warbaahinta soona afjari karto waxa loogu yeeray Jinsi kala sooc ama dad faqooq.
Sidoo kale waxaay hadalkeeda ku soo gabagabeeysey in Saxaafadu muhiim u tahay in
ay wada shaqeyn la samayso Bulshada qaxootiga ku ah dalkaani koonfur afrika
sidoo kalena ay sii wadi doonto la shaqeynta qeybaha kala duwan ee Jaaliyadaha
ku nool dalkaani koonfur afrika
Waxaana rajeynayaa ayay tiri in maalin uun guul laga gaari doono hadi la badiyo
wadatashiga isku xirnaashaha bulshada iyo Warbaahinta oo ah mid muhiim u ah
labada dhinacba.
Si kastaba ha ahaatee kulankaan ayaa ahaa midkii ugu horeyey oo lagu qabto
wadankaani koonfur afrika iyadoo lagu Casuumey inay ka soo qaybgaleen
Jaaliyadaha ku nool dalkaani koonfur Afrika ayna soo qabanqaabisey hay adda MA
(Media Africa) oo iyadu ah mid ka shaqeysa Arimaha Saxaafada Afrika iyo Xaquuqul
Insaanka kana hawl gasha wadamo badan oo ku yaala qaarada Afrika , Waxayna ku
balameen in la sii wado kulamada noocaan oo kale ah ee looga hadlayo arimaha u
dhaxeeya bulshooyinka dhaxdooda si loo helo ama lo gaaro xal waara oo lana baa
biyo waxa loogu yeeray Jinsi kala sooc ama jinsi faqooq.
Jaaliyadihii kulanka isugu yimid oo ay ka mid ahayd Jaaliyada soomaalida Koonfur
Afrika ayaa soo jeediyey in la sii wado kulamo noocan oo kale ah oo ka dhaca
Guud ahaan Dalka oo dhan Gaar ahaan meelaha ay sida xun waxyeelada loogu gaystey
dadka qaxootiga ah eek u nool dalkaani koonfur afrika.
Mohamed Ismail
mismacil@live.co.za
Johannesbrug, South Africa
Faafin: SomaliTalk.com | Feb 5, 2009