Dariiqa Toosan 1/5

4.  Kaalinta culimada

Marka hore waxaan ka cudur daaranayaa dib u dhicii iyo raagidii ku timid qormadan, sababtuna waxay ahayd uun iyadoo ay inaga soo dhex gashay maalmihii 10 ahaa ee ugu dambeeyey bisha fadliga badan ee ramadan, maalmahaaso oo lagu mashquulsanaa cibaado iyo ictikaaf, oo anay suuro galayn in aynu dhex qaadno caalamkan, qormooyinka laga yaabo in ay ku jiraan wax aad walaalkaa ku dulmiyayso oo xaqa adna aad xaqdaro u haysato. iyo iyagoo kaa mashquuliya cibaadadii maalmahaas sida aadka ah guntiga dhiisha la iskaga dhigi jiray.

intaa kadib:

Waxaynu maraynaa xili iyo saman aad u dhib iyo rafaad badan, waxaynu maraynaa waqti umada muslimiinta lagu hayo weeraro aad u halis badan, Waqti cid walbaaba ay u soo dhibi lisanayso umada islaamka, Waxaynu maraynaa waqti ay fitantu aad u badantahay, oo tafaraaruq iyo kala tagsanaan lagu dhex abuuray umadii islaamka, waqti edegyo yaryar lagu kala ootay umadii muslimiinta, waqti ay yaryihiin inta dareensan masuuliyada ka saran umada, waqti ay yaryihiin ooy yaryihiin inta garatay ee ku quntay doorkii ama daloolkii ay muslimiinta kaga beegnaayeen.

Iyadoo waxaas oo dhibaato ahi ay jiraan ayaa waxaa uu maqaalkeena cinwaankiisa sida ka muuqata uu yahay Kaalinta culimada, waxaanaan aad uga xumahay in aanuu maqaalkani ahayn mid ka hadlaya doorka iyo kaalinta ay culimada hada jooga kaga aadan dhacdooyinkan, laakiin wuxuu noqon doonaa kaalinta ay culimadu ku leeyihiin dawlada islaamka ah.

Igula yaabi mayo ruuxna marka uu akhriyo maqaalkii c/raxmaan ee ay ka dhalatay silsilada maqaaladani waayo c/raxmaan wuxuu ka hadlaayay doorka ay culimadu ku yeelan karaan dawlad islami ah hadii la helo, mana aqaano sababta uu riyadaa iyo masaaishaa u baahan in laga hadlo marka ay yimaadaan inoo galiyay, ee waxaa iila muuqatay uun in uu c/raxmaan inagala hadlo bal horta marka hore intaynaan doorka culimada ama nooca ay noqonayso dawladaasi aynu ka wada hadalno side usoo ceshanaa dawladnimadii islaamka.

Si kasta oo ay ahaataba c/raxmaan wuxuu aad isu tusiyay oo hadalkiisana ka muuqata in aanay culimadu hogaanka ku wacnayn balse talada iyo arimahaas uu u ogolyahay, isagoo arinkaa ka hadlayana wuxuu yidhi “Hadaba hadii ay hogaan umadeed loo yimaado ma jirto wax culimadda diinta mudnaan siinaya ee waxaa mudnaan leh cidii cilmiga hogaanka taqaana, ma diidani ay in culimadu ka talo bixin karaan wixii mahaalka khuseeyo, laakiin iyagu ma ahan kuwo wax kasta yaqaan.” Arintaas wuxuu u daliishaday qisadii soo diridii uu allaah reer banii israaiil usoo diray dhaaluut.

Wax uu hadalka wataba waxaa uu c/raxmaan kusoo gaba gabeeyey qodobkaas hadalkan “Hogaanka umadda waa mid Karti u baahan, kartiduna waxay ku jirtaa sedex waxyaabood oo la isku geeyey, Aqoon, Waayoaragnimo iyo Xirfad. Aqoontuna waa in ay ka timaadda fahamsanaan la fahamasanyahay waxa la qabanayo hadii ay Hogaan siyaasadeed iyo mid Umad la doonayo waa in ay tahay aqoon Cilmiga bulshadda la xariirta sida maamukal, siyaasadda, dhaqaalaha, xiriir dawliga ah, arrimaha bulshadda ah iwm.”

Waxaa wax ilaahay loogu mahadiyo ah in uu allaaah I tusiyo dariiqiisa xaqa ah wixii ka dambeeyey 11-sept-2001 waxay dhacdadaasi ii ahayd baraarug aad u wayn, waxay ii ahayd maalin maalmaha kale iiga soocan, maalin aad iiga jaftay afkaar iyo aaraa aan aaminsanaa, waa maalintii ay iiga bilaabantahay in aan ka noqdo afkaar badan oo aan aminsanaa, afkaartaas oo ay ka mid ahaayeen, in aan culimo iyo inan yar oo gadh-wayni aysan umada waxba u qabanayn, in aan surwaalgaaban iyo khamiis dunida tan ka soconayn, in dawlad islaami ah oo wayn in la helaa ay tahay  riyo iyo waqti lumis aan loo baahnayn, in muhimada aynu saarno aqoonta maadiga aan u aqaanay iyo in culimada lagu koobo meelo yar yar oo ka mida duruufaha aan looga maarmahayn, in raga nimo iyo sheekh ama culimo ay isu jiraan inta ay cirka iyo dhulku isu jiraan.

Aadbaan u yasi jiray markaan arko wadaad ka hadlaya arimaha masiiriga ah ee umadaha, ama wax ka baxsan arimaha caadiga ah een looga maarmin culimada oo aad u kooban aragtidayda. Waxaana arintaas aad uga qayb qaatay dhaqanka somalida oo isna aan aad u qiimayn culimada marka la joogo arimaha waawayn oo waatii hore u yidhaahdeen “Raganimo seegye, yuu wadaadnimo seegin” iyo maahmaahyo badan oo noocaas oo kale ah, kuwaas oo ka tarjumaya uun in aan wadaadku raga meel isla taagi karin, loona cudurdaaro hadii laga waayo goobaha ragu isku haleelo.

Iyo runtii culimadaas ama dhaliyaradaa saxwada ee aan markaa arki jiray oo iyaga laftoodu si taqliidi ah uun u odhan jiray arinkaas, amaba kasoo rari jiray uun culimadooda waawayn oon iyagoon xataa aaminsanayn hirgalinta arinkaas.

laakiin allaaaah waxaa uu igu soo hadeeyey markii aan indhahayga qaawan ku arkay, minaaradii kudayashada, halbeegii horumarka, quwadii dunida, boqortooyadii abadiga ahyd, Indhihii I arkaayay meelkasta oo aan joogo, oo ay 19 wiil oo umadayda ka mid ahi intoo gurigeedii ugu galeen ay dhulka jiideen, waxaan arkay wax aanaan waligay tasawuran in aan arkaayo, Waa daarihii world trade center ee aan ku daawan jiray aflaamta american-ka ah ee aan waagaas aadka u jeclaa, oo sidii baraf cadceedi ku dhacday hoos isugu daadanaaya.

Waxaan arkay sidoo kale dhismihii waynaa ee Pentagon ee isna aan ku daawanjiray aflaamtii hollywood oo dhinac ahaan baaba’ay, Markaas ayaan is ogaaday in rajada umadani ay ku xidhantahay ilaahay sokadii dadka ehlu diinka ah ee ka dhab sheegay waxa ay afkooda ka sheegayaan, ku camal falaya waxa ay diinteenu ina farayso ee jihaad iyo acmaalkaleba ah.

Waxaan ogaaday in ciladu aanay ahayn afkaarta ay xambaarsanyihiin kuwani ila jooga ee aan aadka u yasaayo ee ay mushkiladu tahay iyaga oo aan ka dhab sheegayn, laakiin hadii laga dhab sheego ay badali karto dulmiga dunida kaligeedna istaagi karto umadani, waxaan eegay naftayda oon idhi kuwaasi waxaabay sidaan afkaar aanay ka dhab shegahayn oo sax ah, laakiin adigu maxaad sidaa?. Markaas ayaan bilaabay in aan aad u diraaseeyo shareecada, oon ka gudbay qoqobnaantii iyo Xadbeenaadyadii una gudbay islaamka balaadhan.

Waxaa laga yaabaa in uu c/raxmaan sidii aan aaminsanaa oo kale uu is bidayo waxyar oo ah cilmiga dadku u yaqaanaan maadiga khaas ahaan maamul iyo maaraynta ama cilmi bulsho iyo wixii la halmaala, laakiin waxaad ogaataa c/raxmaan cilmiyadaasi waxay hirgalayaan uun marka ay culimadu soo ansixiyaan ee ay saaraan halbeega shareecada iyagaanaad uga dambaynaysaa dhaqan galinta cilmiyadaas.

C/raxmaan waa dhab oo culimadu wax walba ma yaqaanaan, laakiin dadka kale waxa kale ee ay yaqaanaan oo dhan waxaa saldhig ama halbeeg u ah culimadu waxa ay yaqaanaan ee cilmi diiniya ah.

Maaha inta aan wax kasta soo barto ama nadariyad kasta soo qaato in marka la igu yidhaahdo culimada hala waydiiyo ansixida waxa kan, aan duro culimada cilmigooda, ama aan dafiro makaanada iyo position-ka ay leeyihiin.

Culimadu waxay madax u yihiin madaxda iyo hogaanka umada laftiisa hadii uusan markaas isagu caalim ahayn, waxay toosinayaan wixii uu khaldo, hadii ay iska horyimaadaan culamaa u diinka dhabta ah ee daaacada u ah umada iyo diinta cilmigoodana lagu kalsoonyahay iyo amiirka aan caalimka ahayni waxaa la raacayaa culimada.

C/raxmaan arintaas wuxuu u daliishaday arintaas dhacdooyin dhawr ah, sida soo diridii uu ilaahay usoo diray dhaaluut nabi daud iyo qowmkiisii, in aan nabigu abuu hurayrah waligii xil u magacaabin isagoo sheikh ah, in Khalid binu walid markuu soo silaamayba loo dhiibay hogaankii ciidanka, in…in …. In…,

Waa arimo badan oo xaq ah laakiin hal mid oo aad iyo aad ugu qaldantahay baa jirta, waa adoo mar walba culimada ka fogaynaya in ay leeyihiin karti ay ku qabtaan hogaanka umada, waxaad ka dhigtay kartidii iyo waayo aragnimadii in aanay meel la gali Karin culimo-nimo.

Mar waan kuu cudur daaraa oo waa marka aan arko qaarbadan oo culimo lagu sheego hada oo umadii dhabarka uga jabiyay cadawga, u hiiliyay dabadhiliofyada gaalada, kuwuu ku tilmaamay sheekheena ayman aldawahiri in ay yihiin fuqahada marines-ka maraykanka, taas oo keentay in ay dhulka gasho sumcadii culimadu, laakiin sidaan horeba kuugu sheegay waa in aad diraasaysaa taariikhdii umada tan aad u nisbo sheegato, waa in aanaad ku dhisin aragtiyahaaga dhacdooyinkan hada la marayo oo kaliya ee bal aad dib u milcsataa taariikhda, waa in aad diraasaysaa mawaaqiftii culimadii salafka ee aadka u geesinimada lahaa, aad u diraasee taariikhdii culimadii saxaabada, abuu bakar sidiiq, cumar ibnu khadab, cusmaan ibnu cafaan, cali ibnu abii daalib, mucaad ibnu jabal. Iyo asxaabtii kale ee faraha badnayn.

Aad u diraasee taariikhdii taabiciinta iyo madaxdoodii waxay ahaayeen culimo iyo hogaanba, diraasee siiradii cumar ibnul c/caziz, diraasee taariikhdii culimadeena waawayn, aad u diraasee taariikhdii ibnu taymiyah iyo mawaaqiftiisii aadka u geesinimada badnayd, hogaankiisiii, diraasee taariikhdii max’ed alfaatix, aad u diraasee culimada waawayn ee casrigeenan, diraasee taariikhdii c/laahi casaam, diraasee taariikhdii maxa’ed ibnu c/wahaab, diraasee taariikhdii sayid maxamed c/lahi xasan, diraasee taariikhdii cumar al mukhtaar, diraasee taariikhdii axmed guray, waxaa kuugu filan cibro iyo wax ku qaadasho.

Owogna in maadaama oo waxa aynu doonayno ama ka shaqaynaynaa uu yahay diin islaam in ay lagama maarmaan tahay in aynu mudnaanta koowaad siino dadka aadka ugu xeesha dheer cilmigeeda, waayo iyadaa aasaasi ah, arimaha kale ee ah hawl-socodsiintana haka dhigin in ay yihiin asalka. Hogaanka dhabta ahina waa culimada.

Tusalaha aad u soo qaadatay ninka saalixa ah ee daciifka ah iyo ninka faasiqa ah ee qawiga ah ee aad kazoo rartay sh.axmed ibnu xanbalna, maaha tusaale ka tarjumaya waxa aad u daliishatay oo qofkasta oo saalix ahi maahan sheikh, sidaas oo kale ayuu rasuulku tusaale inoogu siiyay in aanuu ruuxa caalimka ahi la mid ahayn una dhawayn qofka isagu caabidka kaliya ah, wuxuu ku yidhi rasuulku xadiiskii uu soo warinaayay qays ibnu kaziir ee uu so saaray tirmidin <<………Sida uu calimku caabidka uga fadli badanyahay waa sida uu dayaxu uga fadilanyahay xidigaha kale oo dhan, culimaduna waxay dhaxleen anbiyada, kamana aysan dhaxlin dirham iyo diinaar ee waxay ka dhaxleen cilmi…>>

Waxaan filayaa in ay intaasi inoogu filantahay in aan cadayno in kalinta culimada ee masuuliyada umadu ay tahay kaalinta ugu wayn, iyo sidoo kale in hogaan la helo uu ugu wacanyahay hogaanka cilmigadiiniga ah leh, taasina aanay meesha ka saarayn cilmiyadii kale sida maamulkiisa ama hogaan wanaagiisa.

Waa inoo qormadan qormada xigta iyo Danta Umada <<maslaxada iyo mafsadada>>

QORAALADII HORE EE BILAAL EEG HALKAN....

Wsc wrm wbr

Bilaal hargeisaawi
Bilaal_1985@hotmail.com 

Axad / 2 shuwal / 1428

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan

SomaliTalk.com | Oct 15, 2007

Cadde Muuse oo Shaaca ka qaaday in ku "daalay" Madaxweynanimada
"waa waqtigii aan nasan lahaa.. anigu waan daaley.." Sidaas waxaa yiri Madaxweyanaha DGPL oo u waramayey idaacada Codka Maraykanka, waxa kale oo uu ka hadalay Batroolka..