SADEXDA DHARDHAAR EE UU SAARAN YAHAY DHERIGA ITOOBIYA

Cabdullahi Maxamed XASAN (FALLAALLUG)

email: fallaallug7@hotmail.com

Cardiff UK.

Ugu horayn waxaan halkaan habalyo bogaadiyo iyo taagero uga dirayaa culumaa'u diinka gobalada sool, sanaag iyo cayn  oo uu hormuudka u yahay Sh c/naasir X Axmad (xafidahu laahu waracaah) mowqifkoodii geesinimada iyo ALLE kacabsigu ku  dheehnaa ee ay ka qaateen dagaalada fitanta ah ee ay maamulada u adeegaya danaha itoobiya aya kawadaan umada somaaliyeed dhexdoda, waana sida lagu yaqaan culimada ahlu sunaha ah in aysan eegin meesha umadu u badan tahay hase yeeshee ay xaqa u  cadeeyaan dadka iyogon cid aan ALLE ahayn kabaqan waxaana leeyahay  jazaakumulaahu khayran jazaa wajacala fii miisaani xasanaatikum. 

Waxaan sido kale ku boorin lahaa Wallaallahayga somaaliyeed ee gobolada waqoyi  sida culimada,du caada, isimada iyo inta samaha jecel  ayku daydaan tallaabadaa ijaabiga ah ee culimada deegaanada SSC ay gaashaan ka ugu darureen dadka u ol olaynaya  kuna sheegayaa dagaaladaan fitanta ah jahaad, in ay iyana dhinacoda kula taliyaan maamulkaan xuduud  baa lasoo xidhayaadu madax martay ee tumaya durbaanka colaada inay  dhaqaalaha iyo juhdiga ay ku bixinayaan khiyaaligaas ay wax ugu qabtaan umada kuna islaaxiyaan dhulka intay kataliyaan.

Hadaan intaa kagudbo waxaa laga yaabaa in aad akhristow is waydiinayso ciwaan ka qormadaani xidhiidhka uu laleeyahay maqaalkaan, balse hadaan dulucda iyo ujeedada ciwaanka u soo noqdo waxaana ka odhan doona wixii alle i garan siiyo waxaana isku dayayaa in aan hadalko soo koobo si aan loogu caajisin akhriskiisa nuxurka iyo ujeedadana loo fahmo.

Sida soomaliyi ay wada ogtahay waxaa deris ina la ah dawlad  Itoobiya layiraahdo cadow soo jireena ah na u ah umada soomaaliyeed  sidaa daradeed waxay in badan ku taamaysay in ay soomaaliya maalin uun kamid noqoto dhulka itoobiya, loogana taliyo Adis ababa. Hase yeeshee wixii hada ka horeysay waxay arintaasi iska ahayd riyo maalmeed.  ( day time dream)

Wixii kadambeeyaya burburkii qaranimadii soomaaliyeed  waxay itobiya ku dadaashay in ay soomaaliya dawladi kadhalan iyadoo arintaas umaraysa in ay fashiliso shir kastoo umada soomaaliyeed isugu timaado, kii ugu dambeeyay ee ay soomai umadax banaanayd kuna soo dhisatay dawlada waxuu ahaa kii carta waxaad na ogtihiin in ay umidaysay wixii mucaaradku ahaa shirkaas carta oo dhan oo kawada shaqeeyay in dawladaas halkaas lagu soo dhisay aysan hirgalin.

Itoobiya waxay wakhtigaas isaga ah haysatay laba maamul oo iyagu dhexdooda col ka ah hase yeeshee kamidaysan maxlaxada itoobiya waana ( SOMALILAND IYO PUNTLAND). waxaan wada ognahay in Hargeysa iyo boosaaso labadaba laga dhoofiyay dad muwaadiniin soomaaliyeed ah loona gacan geliyay itoobiya iyadoo magacyo aan jirin loo bixinayo sida  OLf, argagixiso  iwm. Waxaa kale oo aan ognahay in ay labada maamul kamidaysnaayeen xidhxidhsta iyo sharaf kaqaadista dad bulshada dhexdeeda magac iyo sumcad kuahaa oo kasoo qayb galay shirkii carta. Sidaa daraadeed itoobiya mar haday haysato laba saaxiib oo ay aad isugu halaynayso waxaa lagama maar maan noqotay in ay hesho wakiil kale oo soomaaliya inta maqan sida  Galguduud, Hiiraan labada shabeele, labada jubo, Banaadir, bay iyo bakool iyo gedo uga wakiil noqda. Carta wixii kadambeeyay itoobiya waxay laban laabtay dadaalkeedii iyadoo kabiloowday in ay midayso wiixii carta kasoo horjeeda sida Putland iyo qabqablayaashii koonfureed unasoo samaysay urur ay ku midaysan yihiin.

Wuxuuna ku guulaystay ururkiaasi ujeedadii loo sameeyay oo ahayd in ay fashilanto dawladii carta,  hase yeeshee itoobiya ujeedadeedu intaa way kadheerayd waxayna ogayd in aysan nimankaas ururkan ku midaysan xaqiijin karin danaheeda iyo maslaxadeda maadaama aysan nimankaan uruka ku midaysan aysan dhexdooda is aaminaad iyo iyo wada shaqayn toonahi ka dhaxayn.  Sidaa daraadeed waxaa maamulka tigreegu bilaabay in uu caalamka kadhaadhiciyo in soomali shir dib u heshiisin loo qabto.Maadaama umada soomaaliyeed ay tahay umad aan aduunka wax saaxiiba ku lahayn lama helin wax is hortaaga qorshahan guracan oo ay tigreegu wataan, waxaan sidaas ku bilaabmay shirku shegii eldhoreet oo ay soomaalidu u taqaan awood qaybsigii qabqablayaasha, waxaana nasiib daro halkaas kasoo baxay siday itoobiya doonaysay maamul dhulka intii kamaqanaa uga wakiil noqda kasoo loo bixiyaya magaca maqaarsaarka ah ee itoobiya iyo dawladihii hore uga qayb qaatay burburki qaranimada soo maaliya ay u yaqaanaan ( Dawlada Federalka soomaaliya).

Akhristoow waxaa sidaas ku  dhamaystirmay maamuladii itoobiya ay soomaliya uga baahnayd in ay uga fulliyaan daneheeda waana maamuladaas sadex geesoodka ah oo lagu magacaabo Somali land, Punt land iyo Federalka waxaana maragmadoonta ah in sadexdaas maamul ay hoostagaan xukuumada tigreega oo uu sanaawi hogaan ka u hayo.  Waxay soomaaliyi wada ogtahay sadexda nin ee maamuladaa hor joogayaasha u ah in aysan wadanka ka bixi karin soona gali karin iyagoon sanaawi sii marin si ay ugu sheegaan meeshay u socdaan iyo ujeedada socodkooda, hadhowna soomarin si ay uga warbixiyaan waxay lasoo kulmeen.

Hadaba si ciwaanku macna usameeyo aan isku xidhno cillaaqaad ka kadhexeeya maqaalkaan iyo ciwaankiisa. Sida soomalida caada u ah khas ahaan reer miyiga hadii larabo in cunto lakarsado waa in lahellaa sadex dhagax oo dheriga lasaaro kuwaas oo afka soomaaliga loo yaqaan ''DHARDHAARO'', iyo xaabadii markaasaa dabka lashidaa sidaasaana dhariga lagu saaraa oo hadba wixii larabo loogu bislaystaa. Marka tusaalahani waxaa uu ka turjumayaa qaabka soomaaliya maanta tahay oo aan uga jeedo itoobiya waxaa dhardhaaradii u ah sadexdaa maamul aan soo sheegay umada soomaliyeedna waxaa laga dhigay xaabadii dabka lagu shidaayayay waxaana daliil ua ah markii koonfur sidaas aad aragtaan laga dhigay xansuuq, burbin dhaqalle iyo hanti kaleba iyo barakicin khaas ahaan xamar si dabku isu qabsado guud ahaan soomaliya, itoobiyana daneheeda u gaarto waxaa labilaabay colaad hor hel oo laga bilaabay gobolada intoodii kale sida dhulka loo bixiyayay Puny land iyo Somaliland. 

Ugu dambayntii Suaasha in alayswaydiiyo mudan waxaytahay Itoobiya dharigaa dabka usaaran ma u bislaanayaa , dhardhaaradeeduse mayihiin kuwo leh tayo iyo adkaysan ay iskaga celiyaan dabka ku baxaya kuna hayaan culayska dheriga Itoobiya.  (The time will tell)

Cabdullahi Maxamed XASAN (FALLAALLUG)

email: fallaallug7@hotmail.com

Cardiff UK.

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan

SomaliTalk.com | Oct 11, 2007

Cadde Muuse oo Shaaca ka qaaday in ku "daalay" Madaxweynanimada
"waa waqtigii aan nasan lahaa.. anigu waan daaley.." Sidaas waxaa yiri Madaxweyanaha DGPL oo u waramayey idaacada Codka Maraykanka, waxa kale oo uu ka hadalay Batroolka..