Barnaamijkii Radio Xoriyo
17 November 2007.
Maraykanka: Itoobiyaan u ololaynaya qorshaha HR 2003.
Bannaanbax Itoobiya ka dhan ah oo ka dhacay Denmark.
Baarlamaanka Yurub oo ka hadlay denbiyada dagaal ee Soomaaliya.
15-ka Nov sanadguuradii 2aad ee xasuuqii Q/daharre( Damaca gumaysiga
iyo diidmada waddaniga).
======================
Maraykanka: Itoobiyaan u ololaynaya qorshaha HR 2003
Kooxo u badan taageerayaasha xisbiga CUDP ayaa olole ballaadhan ugu
jira sidii Senedka Maraykanku u ansixin lahaa qorshaha Itoobiya lagu
cunaqabataynayo ee HR 2003, kaasoo hadda horyaalla Golaha Senedka
Maraykanka, ka dib markii uu Golaha Wakiillada ee Maraykanku soo
ansixiyay.
Qorshahan ayaa ku baaqaya in dowlada Maraykanku joojiso caawimada
dhaqaale iyo midda millatari ee u fidiso xukuumadda Itoobiya, isla
markaana maxkamada la saaro saraakiisha iyo masuuliyiinta Itoobiya
ay ka qayb qaatay xasuuqa Ogaadeenya.
Itoobiyaanka Maraykanka ku nool ayaa wada dadaallo ay ku
baadi-goobayaan sidii qotshahaas loo ansixin lahaa, waxayna Golaha
Senedka u gudbiyeen cabashooyin kala duwan oo ay kaga cabanayaan
xadgudubyada ay dadka rayadka ah u gaysato xukuumadda Meles Zenawi,
iyagoo xubnaha Senedka ku dhiirr galinaya inay meelmarinta
qorshahaas u codeeyaan.
Dadaallada ay dadkaasi wadaan waxaa ka mid ah iyagoo dhalliilo u
gudbinaya xubnaha Senedka ee ka soo horjeeda meelmarinta qorshahan.
Xubnaha Senedka ee dhillaalaha noocan ah loo gudbiyay waxaa ka mid
ah Senetarka lagu magacaabo James Inhofe oo laga soo doorto Oklahoma
City, kaasoo dad badan oo mawqifkiisa ka soo horjeeda ay bannaanbax
ku sameeyeen xafiiskiisa talaadadii la soo dhaafay.
Bannaanbaxayaashan ayaa Senetarkan ugu baaqay inuu taageero
xorriyada iyo dimuqraadiyada, isla markaana ka fogaado inuu taageero
kaligii taliye argagixiso joogto ah ku haya shacabkiisa.
Bannaanbax Itoobiya ka dhan ah oo ka dhacay Denmark.
Magaalada Copenhagen ee dalka Denmark waxaa khamiistii ak dhacay
bannaanbax wayn oo looga soo horjeedo xasuuqa ay ciidammada
gumaysatada Itoobiya ka wadaanka caasimada Soomaaliya ee Muqdisho.
Wariyaha RX ee magaalada Copenhagen, oo goobjoog ka ahaa
bannaanbaxan ayaa sheegay in dad aad u fara badan oo ka yimid
gobollada kala duwan ee dalka Denmark ay ka qayb qaateen
bannaanbaxaas.
Bannaanbaxan waxaa lagu qabtay ka soo horjeedka xarunta safaarada
Maraykanku ku leeyahay magaalada Copenhagen, iyadoo ay
bannaanbaxayaashu safaarada u gudbiyeen cabasho qoraal ah oo ay kaga
cabanayaan sida ay dowlada Maraykanku ugu taageerayso gumaysatada
Itoobiya xasuuqa iyo gumaadka ay ka wado dalka Soomaaliya.
Bannaanbaxayaashan ayaa ku dhawaaqayay hal-ku-dhagyo ay ku
muujinayaan sida ay uga xun yihiin denbiyada bani’aadamnimada ka
baxsan ee ciidammada Itoobiya ka galayaan dadwaynaha rayadka ah ee
soomaaliyeed iyo sida ay dolwada Maraykanku ugu taageerayso.
Baarlamaanka Yurub oo ka hadlay denbiyada dagaal ee Soomaaliya.
Baarlamaanka Yurub ayaa khamiistii ku dhawaaqay nin baadhis
madaxbannaan lagu sameeyo denbiyada dagaal iyo xadgudubka xuquuqda
aadanaha ee ka dhacaya caasimada Soomaaliya ee Muqdisho.
Baarlamaanka Yurub wuxuu khamiistii soo saaray go’aan uu si wayn ugu
canbaareeyay xadgudubyada khatarta ah ee xuquuqda aadanaha ee ay
galayaan dhinacyada ku dagaallamaya magaalada Muqdisho. Go’aankani
wuxuu ku baaqayaa in la qabto guddi madaxbannaan oo soo baadha
denbiyada dagaal iyo xadgudubyada xuquuqda aadanaha ee Soomaaliya ka
dhacay.
Go’aabnku wuxuu sidoo kale ku baaqay in xabbad joojin degdeg ah la
sameeyo, iyo in gaar ahaan si dhakhsa ah loo joojiyo weerarrada loo
gaysto dadka rayadka ah. Wuxuu kaloo go’aankani ku baaqayaa in la
xoojiyo xayiraada hubka ee saran dalka Soomaaliya.
Beryihii denbe oo dhan waxaa sii kululaanayay dagaallada dhex maraya
ciidammada gumaysatada Itoobiya iyo kooxaha soomaaliyeed ee la
dagaallamaya, iyadoo ciidammada Itoobiya ay sidii lagu yaqaanay si
ba’an u xasuuqeen dadwaynaha rayadka, ka dib markii dhirbaaxooyin
ad-adag loo gaystay. Ilaa iyo hadda si dhab ah looma garanayo dadka
rayadka ah ee ciidammada Itoobiya ku laayeen magaalada Muqdisho,
hase yeeshee waxaa la filayaa inay boqollaal gaadhayaan.
Waxaa sidoo kale magaalada ka qaxay dad aad u badan oo tiradooda
lagu qiyaasay ilaa iyo 170,000 qof, kuwaasoo intooda badani ay ku
tabaalaysan yihiin degmooyinka ku teedsan magaalada Muqdisho.
15-ka Nov.: Damaca gumaysiga iyo diidmada waddaniga
Markaan dareenkayga xuuraamay een xilliyada daba-galay, xusuus qorka
maskaxdaydana xirrib feejigan ku eegay, waxaan xiskayga ka helay
xaqiiqda ay xanbaarsan tahay 15 Nov. Xusuustayda kama aanay bixin,
xiskaygana kama aanay lumin xanuunka ay maalintani leedahay iyo
taariikhda ay xanbaarsan tahay.
15-ka Nov waxay astaan u tahay damaca gumaysiga iyo diidmada
waddaniga, waxayna maalmaha kale dheer tahay dhacdooyinka ay
xanbaarsan tahay, oo marna danqasho iyo daanno kuu horseedi, marna
dareen iyo ciil-dirir kuu tusmayn. Maalintani waxay ku beegan tahay
sannad guuradii labaad ee ka soo wareegtay xasuuqii ay ciidammada
Itoobiya ka gaysteen magaalada Qabridaharre.
Waxay ahayd maalin talaado ah, taariikhduna waxay ku beegnayd 15 Nov
2005, markii ay ciidammada Itoobiya si waxshinimo ah suuqa magaalada
Qabridaharre ugu xasuuqeen dhalinyaro ka badan 30 qof oo ciidammada
Itoobiya ugu xidhxidhnaa xabsiga Qabridaharre.
Maalintani waxay ehel la tahay oo summada taariikhda la wadaagtaa
maalmoo kale oo ciidammada Itoobiya ay xasuuqa ka gaysteen meelo
kale oo ka mid ah dalka Ogaadeenya.
Maalintani waxay sannadkan ku soo beegantay iyadoo ciidammada
Itoobiya ay ku mashquulsan yihiin gumaad saf-mar ah oo ay ka wadaan
dalka Ogaadeenya. Waxay ku soo hagaagtay iyadoo ciidammada dad-cunka
ah ee Itoobiya ay wali gacmaha kula jiraan dhiiggii maatida iyo
duqayda Ogaadeenya ee aan awoodda u lahayn inay cadowgooda iska
caabiyaan.
Ciidammada Itoobiya markii ay ku guul-darraysteen inay u
babac-dhigaan dagaalka ay hormuudka ka yihiin CWXO ayay dib ugu
noqdeen dadka maxasta ah ee aan u diyaarsanayn inay cadow iska
caabiyaan. Waxaa magaalo walba oo Ogaadeenya ka mid ah ka dhacay
gumaad iyo gabood-fallo kale oo Ciidammada Itoobiya u gaysanayaan
dadwaynaha nugulka ah ee Ogaadeenya.
In kastoo uu gumaysigu quud-darraynayay in dadwaynaha Ogaadeenya ay
is-dhiibi doonaan marka si naxariis darro ah loo xasuuqo oo cadaadis
nacabnimo ah la saaro, haddana waxaa muuqata inuu sidoo kale ku
guul-darraystay rajadii uu qabay.
Sida uu dagaalkii ugu guul-darraystay ayuu cadaadiska dadwaynahana
ugu guul-darraystay. Ilaa iyo hadda waxaa cad in dadwaynaha
Ogaadeenya ay u dhabar adaygeen dhibaatooyinka gumaysiga kaga
imanaya, isla markaana uu halgankii Ogaadeenya sii karaar qaatay.
Sida ka muuqata taariikh-halganeedka shacbiga Ogaadeenya, mar kastoo
uu gumaysigu kordhiyo cadaadiska iyo dulmiga uu ku hayo dadwaynaha
uu gumaysto ee Ogaadeenya, waxaa sii koradha dhiirranaanta ay
dadwaynaha Ogaadeenya ku dhiirradaan halgankooda.
Tan iyo markii dalka Ogaadeenya ay ku habsatay masiibada gumaysigu
waxaa meelo kala duwan oo Ogaadeenya ka mid ah ka dhacay dhacdooyin
xasuuq oo gumaysigu gaystay.
Waxaan marna la illoobi doonin xasuuqii Dhagaxbuur, oo loo yaqaano
Kanoonigii, kaasoo Lixdameeyadii ay ciidammada Itoobiya magaalada
Dhagaxbuur ku laayeen in ka badan 70 qof oo rayad ah.
Waxaan marna dareenka waddaniga daacadda ah ee Ogaadeenya ka lumi
doonin xasuuqii Wardheer, oo ciidammada Itoobiya si bahalnimo ah
magaalada Wardheer ay ugu xasuuqeen dad rayad ah oo tiradoodu kor u
dhaaftay 80 qof horraantii sannadkii 1994.
Waxay dadkayagu waligood xusuusnaan doonaan xasuuqii ay ciidammada
Itoobiya ka gaysteen Tuulada Hunjurri iyo nawaaxigeeda ee gobolka
Jarar badhtamihii bishii June 2007, oo ugu yaraan 21 qof oo rayad ah
ay ciidammada Itoobiya ku dileen.
Waxayna dadkaygu marna illoobi doonin xasuuqii bahalnimada ahaa ee
ciidammada Itoobiya ka fuliyeen Tuulada Babaase ee gobolka Doollo 24
July 2007, oo ugu yaraan 10 qof oo rayad ah ay halkaas ku daldaleen.
Waxay dadkaygu maanka ku hayn doonaan xasuuqyadii Shilaabo,
Dhagax-madow iyo meelo kale oo Ogaadeenya ka mid ah. Waxaan marna ka
gadsoomi doonin maanka waddaniga daacada ah ee Ogaadeenya gabood-fal
kasta oo ciidammada Itoobiya ku sameeyaan dadwaynaha Ogaadeenya.
Dhibaato kasta oo shacbiga Ogaadeenya ka soo gaadha gumaysiga iyo
cawaantiisu waxay dhidibbada u sii aasi doontaa go’aankiisii ahaa
inuu ka dhidhiyo waxyeellada gumaysiga, waxayna saad u noqon doontaa
dareenka waddaniga keena-diidka ah ee Ogaadeenya.
Waddaniga diiday inuu gunnimada aqbalo. Waddaniga diiday inuu xumaha
yeelo. Waddaniga diiday inuu sharaftiisa quudho. Waddaniga diiday
inuu gudobtiisa illaawo. Waddaniga diiday inuu sinta u dhigto
summada quudhsiga.
17 November 2007
Axmed Gaal-Eri
Radioxorio@radioxoriyo.com
Raadioxoriyo@yahoo.com
Radio Xoriyo waxaad ka dhegaysan kartaa Mawjadda 41 MB ee
dhererkeedu yahay 7560 KHZ,iyo internetka Radioxoriyo.com,Ogaden.com
Maalmahaa Talaadada & Sabtida 7:00PM – 7:30 waqtiga Afrikada Bari