Gumeysi, Gardarro, Gibir iyo Gumaad Geyigeenna
uma Ogollin
Taariikhda Soomaaliya iyo tan dunidaba ayaa waxay ka
gashay maanta baal Madaw oo naxdin leh Dec.28.2006 waa maallintii uu
Gemeysiga Madaw ee Itoobiya Gardarrda Qaawan uu ku soo qaaday
Geyigeenna Hooyo ee Soomaaliya oo ay hore u buburiyeen Dagaaladii
Sokeeye ee ka socday in ka badabn 16-Sanadood ,Ciidamadan
Maxaysatada ee Tigrayga ahi waxay ku soo galeen Dalkeena si aan
Sharci ahayn waxayna u gefeen Shuruucda Dunida ee dhinacyada
Xuduudaha "International Law",waxayna ku andacoonayaan inay
Caawinayaan DFKMG ahi taasina waa been abuur ay ku Heshiiyeen kuna
doonayaan inay ku Xaqiraan Xuquuqda ay leeyihiin Muwaadiniinta
Soomaaliya ee Xaq u dirirka ah ee Dalkoodii Xoogga lagu Qabsaday
loona geysanayo Xasuuqa , Xarrigga ,Dhaca iyo Boobka.
Hay'adaha Xuquuqda Aadanaha u Dooda ee Dunida iyo Aqoonyahanno
Soomaaliyeed oo ay Hoggaaminayaan Hay'adda loo yaqaan Somali
Institute Peace & Justice oo ay Xarunteedu tahay Minneapolis MN USA
ayaa waxay soo diyaariyeen Shirweyne aad iyo aad looga soo Shaqeeyey
laguna buraarujinayey Muwaadiniinta Soomaaliyeed ee Dalkoodii Xaq
darrada lagu Qabsaday iyo sidii looga Xorayn lahaa Dalka Gumeystaha
Gardarrda ku yimi , ee Shacabka ku haya Xasuuqa, Xarrigga Sharci
Darrda ah , Dhaca iyo Boobka ,sidoo kale loogu qaadi lahaa
Tallaabooyin la Xiriira Dhicyada Sharciga ee Dunida ku Xadgudubka
Xuquuqda Aadanaha ayaa maanta lagu soo bandhigay Xarunta Zuhura ee
Shirarka ee Minneapolis MN USA .
Dadkii isugu Shirkani ayaa waxaa Wejiyadooda laga dareemayey inay
diyaar u yihiin Af iyo Addinba inay diyaar ula yihiin sidii Dalka
looga Saari lahaa Maxaysatada Naf-lacaariga ah ee Dalka Xoogga ku
haysata ,waxayna halkaasi ka soo jeediyeen Fikradahoodii iyadoo
Halkaasina ay uga Jawaabayeen Saraakiil iyo Garyaqaano ka Socda
Hay'adaha Xuquuqda Aadanaha u Dooda ee Dunida ,Shirkan ayaa wuxuu ka
mid ahaa Shirar Dhowr ah oo Maanta loogu talagalay inay isku Mar
kawada Dhacaan Dunida oo Dhan Dalka Gudihiisa iyo Dibadiisaba ,
Maadaama Maantu ay ahayd Maallintii Soomaaliya ay Nasiib darrada ku
Dhacday oo Dalkeenii uu Mar kale gacanta Gumeysta uu galay .
Haddaba ,waxaa haboon in lays weydiiyo Maxaysatadu goormay Dalkeena
ka baxaysaa Soomaaliyeey "Fadhi iyo Fuut Yicibeed laysla Waa" Waxaa
Qof waliba saaran Waajib Allena wuu ku Xisaabin doonaa waa inaannu
Midnimadeenna Adkeynaa soona Celinanaa Sumacadii iyo Sharaftii uu
Dalku lahaa ,Heeryada Gumeysahana iska tuurnaa haddii aysan Midnimo
jirin Gumeystuhu weligii uu joogayaa Haddii ay Midnimo jirtana
Habeen kuma Hoyanayo Dalkeena ,Xasuuqa uu u geysanayo Shacabka
Soomaaliyeed ma ah mid loo adkaysan karo ,barakaca iyo Carruurta yar
yar ee Xabsiyada lagu hayo ma ah wax la qaadan karo Dalku wuxuu u
baahan yahay in si deg-deg ah loogga saaro Ciidamada Itoobiya.
Midowgii Maxaakiimta Islaamka ee Soomaaliya ayaa waxay muujiyeen
rajo nabadeed oo Ummadda u noqon kara horumar ay ku hirato ,Sababtoo
ah waxaannu arkaynay sida ay durbadiiba u soo Celiyeen kala
dambayntii iyo is jacaylkii ay Shacabka Soomaaliyeed ay Hiddaha iyo
Dhaxalka u Lahaayeen oo ah Ktiaabka Alle ee Muzalka ah ku
dhaqankiisuna uu yahay Waajib horumarkuna uu ku jiro mar walba oo
haddii la qaato lagu Liibaanayo,Isbahaysiga Xoraynta Dalka oo iyana
Muujiyey Dadaal dheeraad ah oo isku Xiray Shacabka Soomaaliyeed oo
hore u kala fikrado gedisanaa haddana ku Midoobay sidii Dalka looga
Xorayn lahaa Ciidamada Tigrayga ah ee Maxaysatada ah ee Gardarrada
ku yimi Dalka
Eng. Cabdulqaadir Cumar Yuusuf (Daandurey)
Somalihungerhivprojectus2004@yahoo.com