SOMALITALK.COM
w w w . S o m a l i T a l k . c o m
SOMALITALK - WARAR
Wararki: Mar 10, 2007
  • Faahfaahin dheeraad oo ku saabsan Diyaaradii dabka ku qabsadey Muqdisho..
  • Garoonka Inteba oo ay soo buuxiyeen dad doonayey in ay ogaadaan xaalada Diyaaradii..
  • Ciidamada Dowladda iyo kuwo Uganda oo Miino ka soo saarey..
  • Nin ganacsade ah oo lagu dilay Magaalada Boosaaso..
  • Haween ka socday Beesha Habargidir oo ka digay in xilka xildhibaanimo laga qaado Caasha Xaaji Cilmi..
  • Ciidamo tababar ugu dhamaaday Garoonka Balidoogle..
  • Musaveni oo la filayo in uu soo gaaro Soomaaliya

Faahfaahin dheeraad oo ku saabsan Diyaaradii dabka ku qabsadey Muqdisho..

Shalay subaxnimadii ayaa Diyaarad weyn oo kuwa Milatariga ah oo kana timid dalka Uganda sidayna Ciidamo iyo qalab milatari ayaa dab ku qabsaday Garoonka Muqdisho.

Diyaaraddaan oo loo diiday in ay Saxaafaddu wax ka ogaato, ayaa waxay muddo dhex taaganayd halka ay Diyaaraduhu ka haataan, waxayna diyaaraddaani saameyn ku yeelatay Diyaaradihii kale ee imaan lahaa Garoonka Muqdisho. Diyaaraddaan ayaa warar kala duwani ka soo baxayaan, qaar ayaa waxay sheegayaan in ay siday 150 Askari, halka warar kale ay sheegayaan in ay siday qalab Milatari, hase yeeshee afhayeen u hadlay ciidamada Uganda ayaa waxa uu sheegay in Diyaaraddu ay siday qalab Milatari iyo todobo Askari, isagoo sheegay in ay dhamaantood badbaadeen.

Afhayeenku waxa uu sheegay in aysan meesha ka marneyn in diyaaraddaasi meel fog laga soo toogtay, isagoo sheegay in haataan ay wadaan baaritaan xoogan, waxa uuna sheegay in loo saaray guddi soo saara waxa keenay dabka qabsaday diyaaraddaasi.

Garoonka Inteba oo ay soo buuxiyeen dad doonayey in ay ogaadaan xaalada Diyaaradii..

Markii la maqlay in Diyaarad siday Ciidamo Uganda ah uu dab ku qabsaday Garoonka Diyaaradaha ee Magaalada Muqdisho ayaa garoonkii ay ka soo duushay ee dalka Uganda waxaa soo buuxiyey dadweyne aad u fara badan oo Reer Uganda ah oo doonaya inay wax ka ogaadaan xaaladda diyaaradda uu dabku ku qabsaday garoonka Diyaaradaha ee Magaalada Muqdisho.

Dadka oo raxan raxan u dhoobnaa garoonka, ayaa waxay Dowladda ka codsanayeen in ay xaqiiqda dhabta ah u sheegaan shacabka Uganda oo la sheegay inay si weyn uga walwalsan yihiin waxa dhacay.

Afhayeen u hadlay Dowladda Uganda ayaa waxa uu u sheegay shacabka in ay is dejiyaan sida ugu dhaqsiyaha badana war cad looga soo saari doono xaaladda Diyaaraddaasi, hase yeeshee kuma aysan qancin warkaasi oo ay waxay si weyn u dhoobnayeen garoonkaasi.

Ciidamada Dowladda iyo kuwo Uganda oo Miino ka soo saarey..

Maalintii shalay ahayd ayaa Ciidamada Dowladda iyo kuwa Uganda waxa ay isgooyska Km4 ka soo saareen miino lagu halkasi lagu aasay, waxayna ciidamadaasi xireen dhamaan wadooyinka soo gala halka ay miinado ku aasneyd, iyagoo sidoo kale xiray dhamaan dhaqdhaqaaqii ganacsi ee halkaasi ka socday.

Baaritaan dheer ayey ciidamada u suurgashay miinadaasi, waxayna u xirneyd ilaa iyo shalay maqribnimadii iyagoo diiday isku socodka Gaadiidka halkasi mari jiray.

Dhawaan ayay ahayd markii kooxaha Kacdoonka ka wada Muqdisho ay weerar ku qaadeen kolonyo Ciidamada Uganda ah oo halkaasi marayey, waxaana ku dhintay dad rayid ah iyadoo ay ku dhaawacmeen labo ka tirsan Ciidamada Uganda.

Ciidamadii Itoobiya ee ku sugnaa Kismaayo oo soo gaarey ..

Wararka naga soo gaaraya gobalka Sh/hoose waxay sheegayaan in ciidamadii Itoobiya ee ku sugnaa Gobalada Jubbooyinkagaar ahaan Kismaayo oo habeen hore halkaasi isaga soo baxay ay soo gaareen deegaanka Baraawe, ee Gobalka Sh/hoose.

Ciidankaan oo waa 70 Gaari oo Tikniko ah ayaan la ogeyn halka ay ku sii jeedaan, balse warar ayaa waxay sheegayaan in ciidamadaasi ay dib ugu laaban doonaan deegaanadii ay markii hore ka yimaadeen ee dalka Itoobiya.

Warar kale ayaa waxay sheegayaan in ciidamada Itoobiya ay ku soo wajahan yihiin Magaalada Muqdisho si ay uga qayb-qaataan hawlgalo lagu sugayo amniga.

Markii ay ka soo baxayeen Kismaayo ayaa waxay Garoonka iyo Dekedda ee Magaalada Kismaayo ku wareejiyeen Ciidamada Dowladda Federaalka oo uu dhawaan tababarku ugu dhamaaday xerada Luglow ee Duleedka Magaalada Kismaayo, iyadoo xaaladda Magaalada Kismaayo ay haatan degan tahay, inkastoo beelaha dega halkaasi ay aad u saloogeen qaabkii loo qaybsaday maamulka Gobalada Jubbooyinka, waxayna codsadeen in dib loogu laabto

Nin ganacsade ah oo lagu dilay Magaalada Boosaaso..

Warar naga soo gaaraya Boosaaso ayaa waxay sheegayaan in Magaaladaasi lagu dilay nin ganacsade ahaa kaddib markii koox dabley ahi rasaas ku fureen goob ganacsi oo uu ninkaasi ku sugnaa. Waxaa wararku sheegeen in Ciidanka Booliiska ee maamulkaasi ay ku raad jooga kooxihii ka dambeeyey dilkaasi.

Waxaa maalmahan soo xumaanayey ammaanka Magaalada Boosaaso kadib markii todobaadkii hore lagu dilay nin ka tirsnaa Booliiska oo ay dileen kooxo aan la garaneyn, sidoo kale dhawaan ayaa xabsiga Magaalada Garoowe waxaa lagala baxay rag ku xukunnaa dil, kaddib markii ay Xabsiga soo weerareen kooxo dabley ah oo mudo dhowr daqiiqo ah haystay xabsigaasi.

Dhawaan ayaa shir looga hadlayey xaaladda Nabadgelyo ee Gobalada Puntland waxa lagu qabtay Magaalada Garoowe oo xarun u ah Maamulkaasi, waxaana shirkaasi ka qaybgalay dhamaan qaybaha kala duwan ee Ciidamada, waxaana looga arisanayey sidii loo sii xoojin laha ammaanka gobalada hoos yimaada Maamul Gobaleedka Puntland.

Dhanka kale waxaa Jimcadii xilka iska casiley taliyihii Ciidanka Gobolka Bari, Col. Cali Nuur Xagaafe, kaddib markii uu sheegay in maamulka DGPL ay waxba ka qaban waayeen codsiyo uu u gudbiyey oo la xiriirey in wax laga bedelo qaab dhismeedka Booliska Puntland.

Haween ka socday Beesha Habargidir oo ka digay in xilka xildhibaanimo laga qaado Caasha Xaaji Cilmi..

Maalintii shalay ahayd ayaa waxaa Hotelka Muqdisho ee Ex-Daamey kulan ku yeeshay Haween ka socday Beelaha Habargidir.

Haweenkaan ayaa kulankooda ku micneeyay in ujeedada loo qabtay ay tahay, markii ay soo baxeen warar sheegaya in Xildhibaano ka tirsan Dowladda Federaalka ah xilka laga qaadi doono, taas oo ay sheegeen in ay tahay mid sharciga ka baxsan.

Haweenka ayaa hoosta ka xariiqay in xildhibaan kasta uu kursiga ugu fadhiyo beel, isla markaana aysan waqtigaan fiicneyn qas laga dhex abuuro Baarlamaanka iyo waliba Dowlada, Haweenku iyagoo si gaar ah farta ugu fiiqay Xildhibaanad Caasha Xaaji Cilmi ayaa waxay sheegeen in Caasha ay tahay Xildhibaanad ka soo jeeda Beesha Habargidir, sidaasi darteedna ay qalad tahay in xil ka qaadis lagu sameeyo.

Aamino Cali Axmed oo ka mid ahayd haweenkii ka qaybgalay kulankaasi ayaa waxayka codsatay Dowladda Federaalka ah in ay arintaasi dib ugu laabato, isla markaana ay ka fiirsato arimaha keeni kara khilaaf hor leh oo ka dhex dhasha xubnaha Baarlamaanka, iyo waliba Dowladda.

Ciidamo tababar ugu dhamaaday Garoonka Balidoogle..

Ciidamadii ku xareysnaa Garoonka Balidoogle ayaa shalay loo soo gebabgabeeyey tababarkoodii, sida uu sheegay Wasiir ku xigeenka Gaashaandhiga Salaad Cali Jeele. Ciidankaan oo tiradooda lagu qiyaasay 6-kun oo Askari ayaa waxaa la sheegay inay sugi doonaan Ammaanka Magaalada Muqdisho oo maalmahan faraha ka baxay.

Ciidankaan oo mudo saddex bilood ah ku jiray xeradaasi, ayaa la filayaa in ay maalmaha soo socda soo gaaraan Magaalada Muqdisho, waxaana la sheegay in ay la shaqeyn doonaan ciidamada nabad ilaalinta ah ee maalmahan soo gaarayey gudaha dalka Soomaaliya.

Salaad Cali Jeele waxa uu sheegay in Ciidamadani ay ka hawlgali doonaan dhamaan gobalada Dalka, hase yeeshee kulan ay beelaha Hawiye ku yeesheen Magaalada Muqdisho ayaa waxay ciidamadaasi ku tilmaameen kuwo aan loo dhameyn oo ka soo jeeda Beel qura, hase yeeshee Dowladda Federaalka ah waa ay beenisay, waxayna ku tilmaantay hadalkaasi la iska yiri oo aan loo meel dayin oo ay ka soo shaqeeyeen shaqsiyaad gaar ah.

Musaveni oo la filayo in uu soo gaaro Magaalada…

Madaxweynaha dalka Uganda oo si weyn u soo sagootiyey Ciidamada Uganda ee qaybta ka ah ciidanka Nabad ilaalinta ee Soomaaliya ayaa lagu wadaa in uu soo gaaro dalka Soomaaliya, gaar ahaan sida warar lagu helay Magaalada Muqdisho todobaadka soo socda. Madaxweynaha ayaa waxa uu dhiiragelin siin doonaa ciidamadiisa ka jooga gudaha dalka Soomaaliya, waxa uuna horey u sheegay in ciidamada Uganda ay dhexdhexaad ka yihiin xaaladda ka taagan dalka Soomaaliya, basle ay la shaqeyn doonaan Dowladda Federaalka ah.

Madaxweyne Musaveni ayaa markay soo baxeen ciidamada waxa uu uga digay inay dhex galaan bulshada Soomaaliyeed, isagoo sidoo kale u soo jeediyey inay ka shaqeeyaan nabadda iyo xasiloonida dalka Soomaaliya oo mudo 16 sano ah aan helin nabad buuxda. Musaveni waxa uu yimid dalka Soomaaliya 1992 isagoo oo ka soo degay garoonka Diyaaradaha ee Magaalada Muqdisho, waxa uuna xiligaasi beesha caalamka tusayey in gacan la siiyo dadka Soomaaliyeed oo ay saameeyeen abaaro iyo gaajo, waxa uuna xiligaasi kulan la yeeshay Max’ed Faarax Caydiid. Musaveni xiligaa uu imaanayey waxaa Soomaaliya ka jiray qalalaaso aad u xoogan, isagoo isku soo biimeeyey dalka Soomaaliya, waana midda keentay in ciidamo uu horkacayey Mareykanka ay soo gaaraan dalka Soomaaliya. Ciidamada Uganda waxaa haatan Soomaaliya ka jooga ilaa iyo 1500 oo Askari, waxaana la filayaa in maalmaha soo socda ay soo dhameystirmaan ciidamadaasi. Dowlado fara baan ayaa waxay sheegeen in ay Soomaaliy u soo diri doonaan ciidamo nabad ilaalin ah waxaana ka mid ah dowladahaasi dalka Nigeria , Ghana, Burundi iyo Algeria.

W/D Amiin Yuusuf Khasaaro
E-Mail amiinkhasaaro@hotmail.com

Hogaamiye Sare Oo Kamid Ahaa GMIS Oo Wacad Ku Maray Inaysan Ku Ledi Doonin Ciidamada shi-sheeye Ee Dalka Imaanaya .

Hogaamiye sare oo ka tirsan GMIS soomaaliyeed ayaa waxaa uu wacad ku marey inaysan ku ledi doonin islamrkaana ay la dagaallami doonaan ciidamada Dalka imaanaaya iyo kuwa jooga intuba.

Aadan Xaashi Ceyrow oo dhinaca abaanduulka uqaabishanaa Maxaakiimta Islaamka ayaa fariin cajal maqal ah oo uu soo direy oo loo qeybiyey war baahinta ayaa waxaa uu ku sheegey in uu caafimaad qabo islamrkaana uusan wax dhibaato ah heysan uguna baaqayo umada soomaaliyeed ee imaanka daahirka leh inay ka hor-tagaan cadowga kufaarta ah .

sidoo kale aadan Cayrow ayaa waxaa uu sheegey in uu bed qabo waxaana uu illaah ka baryey in uu ka guulleeyo ciidamada Ethiopia iyo kuwa kale oo uu ku sheegey in ay dalka iyo diinta Islaamka ku soo duulleen.

Aadan Ceyrow ayaa waxaa uu fariintiisa ku sheegey sidoo kale in ciidamada lajira Ethiopia ee dowladda kMG ah ee Somaliya iyo kuwa kaleba uu dagaalku kala dhexeeyo oo ay la dagaallami doonaan.

Fariintan oo ah tii ugu hosreysey tan iyo intii golaha maxaakiimta islaamka soomaaliyeed ay ka bexeen muqdisho uu soodiro hogaamiye sare oo ka tirsan maxaakiimta .

Aadan xaashi cayroow oo lagu tilmaamo shaqsi ku ad-adag diinta iyo shareecada ayaa badanaaba xiligii golaha maxaakiimta islaamku ay katalin jireen koonfurta iyo bartmaha soomaaliya aan ka haldi jirin qayabaha warbaahinta .

Warkii ugu dambeeyey Ee Xaalada Diyaaradii Dabku Ku Qabsaday Garoonka Muqdisho ..

Dayuurada oo aheyd noocyada milateriga ah oo lagu daabulo qalabka iyo ciidamada intaba ayaa la sheegay iney ka badbaadeen askartii saarneyd diyaaradaasi, inkastoo uu saran yahay qalab milateri oo aan la sheegin waxa uu yahay, waxaana lagu waramayaa iney iminka fadhido garoonka dayuuradaha iyadoo lagu guulaystay in la baqtiiyo dabkii ka dhex qarxay diyaarada kaasoo ay ciidamada Ugandha,ku gulaaysteen iyadoo qaac iyo uuro fara badan ay ka baxaday diyaarada laga dareemay guud ahaan garoonka caasimada ee Muqdisho.

Dad goob joogayaal ah ayaa waxay sheegeen inay arkayeen markii diyaaradaasi ay soo caga dhiga dhiganeysay iyadoo qaac fara badan uu ka baxayo gaar ahaan dhinaca dambe , waxayna tilmaameen iney maqleen wax u ‘eg qarax aaney garan karin inuu ahaa wax dhulka laga riday iyo inuu ahaa mid ka dhashay diyaarada gudaheeda, iyadoo dhinaca kalena ay jiraan warar aan la xaqiijin oo sheegaya in dayuuradaasi si toos ah dhulka looga toogtay.

Dhinaca kale Afhayeenka ciidamada Midowga Africa ee Somalia Paddy Ankunda oo saxaafada u waramay ayaa waxa uu yiri " Waxa aynu heynaa xog cad oo markii diyaaradda ay soo dageysay uu dab qabsaday, dabkana uu ka kacay gudaha dhinaca bidix ee diyaaradda".

Waxa uu sheegay in aanu jirin wax qasaaro ah oo ka dhashay halkaasi, isla markaana 7 askari oo Uganda ah oo saarnaa iyo shaqaalihii diyaaradda ay si nabadgalyo ah uga soo dageen.

" Waxaa socda baaritaan la xiriira waxii dhaliyay dabka" ayuu hadaladiisa sii raaciyay.

Si kastaba ha ahaatee xaalada diyaarada ayaa iminka xasiloon islamarkaana aysan jirin wax dab holoc ah oo ka muuqanaya banaanka iyo gudaha iyadoo halkaasna ay dhowr dam-damis isugu yimaadeen .

yaasiin maxamed cali (faytin)
yaasiinfaytin@hotmail.com

 

Kulaabo bogga  www.SomaliTalk.com 
© www.SomaliTalk.com