Himilo : Allahayow waxaan haybinnaba kii hayaad tahaye 

Inj. Maxamed Cali Cibaar

Soomaali60@yahoo.com  
 

Gabaygaan la magacbaxay Himilo, wuxuu soo baxay 22kii Maarso 2007da, wuxuuna ka hadlayaa xaaladaha ka soo cusboonaaday Soomaaliya, si gaar ahna wuxuu u sii taabanayaa dagaallada ujeeddooyinka gurracan ee dib uga soo fufay Muqdisho. Gabaygu, wuxuu jawaab u yahay farriin culus oo iiga timid saaxiib qaali ah oo ku sugan magaalada Muqdisho magaciisana aan  ku soo gaabinayo Cabdi. 

Farriinta Cabdi oo runtii argagax lahayd, dhinacyo badanna taabaneysay, waxaa ugu muhiimsanaa darxumada haysata danyarta madaafiicda lagu duqeynayo oo aan cidi u maqneyn ceelna u qodneyn, dhiiggooda durdurayana ay kuwo arxanlaaweyaal ahi deeq iyo darajo ka raadinayaan. 

Waxaan Muqdisho joogay  maalmihii dowladdii millatarigu ay magaalada ku sagootineysay madaafiic naf iyo maal badanba galaafatay. Maalmahaas waxaan dhowr mar gacmaheyga ku qaaday dad maati ah oo ay madaafiic habow ahi ku habsadeen. Sidoo kale dhowr bilood ka dib ayaan haddana u soo taagnaa dagaalkii afarta bilood ee Xamar, mar kalena aan gacmaheyga ku guray dad kuwii hore ka badan oo uu dhib ka soo gaaray duqeyn aan loo meel dayeynin. ka dar oo dibi dhal, duqeyntu tii horeba ka daran !! Yoolku waa suuqyada, makhaayadaha, dugsiyada  iyo meelaha lagu badan yahay. Ujeeddadu maxay tahay?! 

Muddo 15 sano ah ka dib, weli maatida  Muqdisho duqeyn ayaa ku socota! Weli yoolku waa suuqyada, dugsiyada, dekedaha iwm. Ujeeddadu maxay tahay?!  

Malaheyga, Soomaalidu waxay horay ugu maahmaahday “Miskiin ayaa misko la fuulo leh”. Maanta xaal wuxuu taaganyahay “ Mansab iyo macaash , maati dhiigeed ayaa lagu helaa”. Maatina middii  maalintaas beylahan ayaa ugu sii macaan, sida tan Muqdisho! Mowlow adaan magan kuu nahay. 

Si kastaba ha ahaatee, waxa maanta ka dhacaya Soomaaliya, gaar ahaan Muqdisho waa wax lagu xisaabtami doono, taariikhda aan la xodxodan karinna ay xusi doonto. Shaqsiyaad, kooxo iyo dowlado, mid waliba wuxuu geysto waa laga gudi doonaa Insha-Allaahu. Rabbi waa caadil, caalamkaanna isagaa iska leh. Aan xusuusnaanno in xisaabtanka dhabta ah ee aan la xeeladeyn karin uu yahay kan aakhiro oo aan maal iyo muran midkoodna waxba goyneynin. 

Waa kan gabaygii Himilo ee akhris wanaagsan. 

1. Hooggaad ka sheekeysay iyo hurdo la’aantiinna
2. Warkaad hirarka soo marisay iyo hawada duuleysa
3. Farriintaadi haatufku u siday helay Cabdow xalaye
4. Soomaali inkastoy hartoo uu habaas qariyay
5. Inkastoo hareeraha dhammaan hohey ka yeereyso
6. Inkastoo halkii aad daydaba hoy ku ololaayo
7. Inakastoo mariid halaq leh uu wada horboodaayo
8. Oo horimo loo qaybsaduu khaa’inkii horaayo
9. Shacabkuna hundhuro oo sidii hayinka loo fuulo
10. Haddana Muqdisho musiibada hab tiri Hanadow waa gaare
11. lurkaan laabta kaa huriyayee hoyasho kuu diiday
12. Hiirtaanyo waan kula qabaa hiifitaan gogole
13. Gartay halkaad ka heeseyso oo waa gar hadalkaaye
14. Halxiraale anigoonan gelin hoo jawaabteyda. 
     
15. Halkii Xamar aheyd waxa ka dhacay waa halaag culuse
16. Habro-leged  harkii culimo layn hirigta oo shaqo ah
17. Burcaddoo hengesha tii xirneyd hoosh ku qaadeysa
18. Heyb tuugo lagu garabgaloon hooy la oraneynin
19. Howraarta deelqaafa iyo hantaatacoo sharaf leh
20. Oo uu hoggaamiyaba yahay nacas hunqaacaaya
21. Heer bey galabba taagantahay horay aan loo arage
22. Haamaanno markii ay talsheen la isku hoosaas-shay
23. Oo hambalyo loo wada diroo hadiyad loo raacshay
24. Waxa la hindisaayoo  beryahan lagu hadaaqaayo
25. Waa Banaadir inuu wada holcaa sidii Hargeysaade
26. Waa godob hor looy beerayaan duul habaaraniye
27. Waa nacabkaan hur! intaas lahayn haakah! Dhihiddiise
28. Dabkaa samada heehaabayiyo dhimbilahaa hooban
29. Madfac howtulhamagoo yoolkiisa aan la hubineynin
30. Maantana ma habaqlaa sidii roob u hooraaya ?!
31. Ma saqiirro hilibkood dubmaa saaka na horyaalla?!
32. Ma Amxaar haryuub laa kufsaday hooyo toban haysa ?! 
     
33. Qaddar ruuxna ma horjoogsan karo howl Ilaah qoraye
34. Rabbigii fircoon halligayee harqiyay qoomkiisii
35. Rabbigii Abraha haad ku diray shimbir hub tuureysa
36. Rabbigii Hitleer naga qabtiyo Naasi halistiisa
37. Hujuumkaa Muslinka lagu hayiyo huwanta soo duushay
38. Heelleyda wuu garanayaa hammiga kooda ahe
39. Gelinkaanna wuu hakin karaa habhableyaashaane
40. Annagaase habacsanoo aan rabin guusha heliddeede
41. Annagaan habkuu Qaadir faray haynin ficilkeede
42. Annagaa humaag beena iyo jecel humbaalleyne
43. Annagaa halbowlaha is jari isna halgaadeyne
44. Annagaan hannaankii gobeed uba hilow qabine
45. Haddii aan hilinkii Suubanaha  hakad  la’aan raacno
46. Haddaan halganka joogteyno oon  heeryo nacab diidno
47. Hilbodirir haddii aan galnoo erinno haaweyda
48. Iney barqa cad ka huleelayaan waa mid la hubaaye. 
     
49. Halhaleelse libin kuma timaad howl la’aan abide
50. Rag hareeddo loo aan baqayn dumar hareer jooga
51. Waa iney naftoodiyo huraan wixii ay haystaane
52. Waa inuu hormuud noo noqdaa geesi howlkarahe
53. Harjad iyo haddii lala yimaad qorshe halbeeg yeesha
54. Hanjabaadda kuwa nagu hayee na hagarshuumaaya
55. Hiilweyne kuwa noogu yimid hawo xumaantooda
56. Hor Ilaahey wey eedayaan hadafka kooga ahe
57. Luuqyada markii laga herdiyo haadney wey dhihiye
58. Hoobaanta gobonnimo illaa  aan ka haqab-beelno
59. Oo weliba keyd ay helaan jiilka hari doona
60. Dayuusnimo inaan haye niraa waa hebeen tagaye. 
     
61. Hubka nalagu laynaayo iyo hoobiyiyo bii em (BM)
62. Hillaaciisa kuwa ku farxayee jecel halaaggeenna
63. Duqeyntaa maatida lagu hayee lagu huf siinaayo
64. Hanti iyo haddey maal ka filan hunguri waa yaabe
65. Waa heelluu sheydaan u tumay hooska dhalanteede
66. Adduunyadii hungee aakhirana holan ayaa sugiye
67. Qabri iyo intaan hogga la gelin karfanna loo huginnin
68. Iney towbad hadda soo ceshaan wow habboontahaye
69. Hororrada dhulkeennii damcee u hanqaltaagaaya
70. Kuwa hibishle hoostooda ee cadowgu heeryeysto
71. Iyagow horreyn waa hubaal intey haraatiyiye
72. Haadaan intii aysan ka dhicin oohinna huqleynin
73. War Tigree ka hara yaa yiraa waad habowdeene.  
     
74. Ummaddeennii hardan dhagara iyo hiillo jaahiliya
75. Sheekooyin hal-abuura iyo gacal la haybsooco
76. Annaagaa horreyniyo annagaa ina hudhuudhuu ah
77. Hadda taajir iyo waxa qarribay hawo adduunyaade
78. Isagoon horweyn geela iyo riyaba soo hoysan
79. Oon hiiradii beer faleyn intuu horuu tooso
80. Isagoon badweyntii hindiya haabaneyn Yuumbi
81. Ama aan kabaha hoose iyo harag sanceyneynin
82. Oo been inuu hurgufo iyo hunnunnudaw taagan
83. Nin waliba hal seken wuxuu rabaa bilyan inuu helaye
84. Waxaa loo haliilaa xil aan kartiba loo hayne
85. Waxaa badida loo heellanyahay hambasho xaaraane
86. Hebel iyo heblaayaanu nahay harowsi beenaadkii
87. Mar haddii halkaan degi jirniyo looga qaxay howdkii
88. Mar haddii hareeraha dunida la isku heeraamay
89. Oo Hangari Hindiyiyo Hunduras loo martiyay Hayti
90. In qabyaalad ay hoog tahoo lagu hungoobaayo
91. Kaan habaa’an garashadu aheyn hubanti soo aragye
92. Haawaay intaan leysku rarin oon la kala haadin
93. Oon hijro la wada aadinoo haawan gobolkeennu
94. Dooxato hayaan ahi inteysan ku habsan ciideenna
95. Oo aysan doqomadan hibeyn aan halna ogeyni
96. Dadkan hebella-hebelleynayeen horeba eegeynin
97. Is-hays-haysashiyo xaalkii gudub hiririg joogtaaye
98. War heshiiya hadda yaa yiraa waad habsaanteene. 
     
99. Rabbiyow wixii horay u jiray haatan waxaan taagan
100. Hadhow sey ahaan  iyo adaa  heerba-heer garanne
101. Adigaa hagaajiya waxay kuwo halleeyaane
102. Annagoo hoyaad kuu ahoo Hodanow aammiin leh
103. Xaalkeennu halkuu taaganyay waa huq iyo ciile.
105. Agoon aabbe iyo hooyadood iilkii loo hooyay
106. Oo ehel habaayoo wax siin deris habeynaaya
107. Daryeel dowlad loogu soo hirtiyo hay’ad kaalmeysa
108. Aan helin gargaar haqabtiroo aadmigu hilmaamay
109. Kuwo aanan shilin haysannoo hambada gaadaaya
110. Oo baahi la hadaafayoo hoorsan midigtooda
111. Hilfihihii dharkoodiyo kuwuu hugii ka jeexjeexmay
112. Hilibkiina ka dhamaadayoo madaxu hoolhoolmay
113. Oo halacsi tabartoodu tahay lana huruufaayo
114. Haantoodu kuwey marantahoo biyaha heemheemin
115. Allahayow harraad ilmo qaboo haqanayaa badane. 
      
116. Caafimaadku waa hanti ninkii haysta moogyahaye
117. Xaamilo xanuun  haah leh iyo fooli midey hayso
118. Oo aan dhakhaatiir heleyn hubiya xaalkooda
119. Haween waxa darxumo nooga go’ay ka badan heeddaase
120. Inta danyar hagooganoo aan karin Hargab kiniinkiisa
121. Intuu cudur haleeloo hintiyi ama hinraageysa
122. Oo uu heerkulkii gaaray boqol dawana loo haynin
123. Oo haraca geedka u dhow iyo hooskii tagi wayaay
124. Oo la hinjinaayoo aan socod uba hawooneynin
125. Allahayow bukaan haarayoo hiiqle baa badane. 
      
126. Haddii nabad la waayoy fitnadu heer xun sii gaarto
127. Habeen mugdiya daa ee harkii yaan la soconeyne
128. Siduu malaggii nafta hanan lahaa hooddi yiri hooddi
129. Kuwuu wadnuhu highigleynayoo hadba dhan aadaaya
130. Horay iyo gadaal kuwa nacoo hogasho dhowraaya 
131. Oo heegan baqo yuuraroo hurdo ku diimaaya
132. Allayahow hoyaad kuwa ka tagoon harsannin baa badane. 
      
133. Allahayow waxaan haybinnaba kii hayaad tahaye
134. Allahayow  colaad nala hartaye nabadda noo soo hag
135. Allahayow intii hurin fitnada saaka ka horjoogso
136. Allahayow habow inta ahee la hoday soo toosi
137. Allahayow  midnimo lama huree aan hal qoys noqonno
138. Allahayow heshiis  iyo isfaham gacal ku haasaawo
139. Allahayow hankii qarannimiyo haybad kaa barinnay
140. Allahayow caddaaladda hirgeli wow hanweynahaye
141. Allahayow hanuun waa nimcee noo horseed khayrka
142. Allahayow hillinkii suubbanaa maanta na haleeshii
143. Allahayow xaq wow heellanne  himiladeen toosi. 
      
      
144. Annagoo horyaaloo Rabbiyow nalaga haybeysto
145. Waxey huwantu noogu soo shireen heybta diineede
146. Shareecada hirgelinteeda iyo dhaqan hufnaanteeda
147. Hantigoosigoodii la nacey ka hin-hinaaseene
148. Hubal ruuxii inuu caabudiyo hungo Ibleys diida
149. Hirooshiima yaad noqon ayaa lagu handadayaaye
150. Waxey injirta noogu huurinnoo loo hubeynaayo
151. Oy haranka nooga daba wadaan inaan hallownaaye. 
      
152. Hagardaamo waxay nagu faleen ood warkeed hayso
153. Dhaxeey haruur deeq ahoo hadimo keeneene
154. Dhaaxeey  halyeygii kacaba hoos dhigeen dabine
155. Dhaxeey mid heenseysan iyo noo boqreen hebede
156. Dhaaxeey huuhaa beena iyo hadallo faafsheene
157. Halkey nala rabeen waannagaa daaqnay halistiiye
158. Waa taa gumeystaha hor lihi howl yaraan yimide
159. Waa kaa degmadii Hodan aheyd Howlwadaag degaye
160. Allahayow kufaartii is helnaye  maanta noo hiilli. 
      
161. Nin wadkiisii u hiloobayoo laga horjoogjoogo
162. Waa Xabashidaa harwash leh iyo huunyadaa timide
163. Haarihii ku yaalliyo iyagoo weli habeeddii leh
164. Hiddo inaan u leenahay dagaal wey hilmaameene
165. Haruubkoodii wuu buuxsamoo halliggii bow dhimane
166. Allahayow hootada aan ridnaa heedda kuman goyso
167. Allahayow dulliga huurada leh uu hal tari waayo
168. Allahayow hanfi gubtiyo ku kici ciidan halakeeya
169. Allahayow huluulaha jiqdiyo howdka lagu laayo
170. Allahayow uu habqankooda jabay Herer-na sii dhaafo
171. Allahayow halhayskooda ka dhig hoognayey hoognay !!