Bayaan
ka soo baxay Beesha Harti-Daarood ee Waamo ee UK
Anaga oo ah jaaliyadda Harti
- Waamo ee degan London waxan halkaan ku soo gudbineynaa mow-qifkeenna ku aadan
Armiha ka dhacay Gobolka Jubada Hoose.
Run ahaantii wax qarsoon
maaha xaaladda ay ku sugnaayeen dadka ku dhaqan magaalda Kismaayo Halkaas oo
muddo 15 sano ka badan hoy u noqotay dagaaladii sokeeye ee ka dhacay Soomaaliya
. sanadihii ugu danbeeyeyna waxa ay gacanta ugu jirtay niman isku magacaabay
Dooxada Jubba kuwaas oo degaan ahaan ka yimid gobolada dhexe ee Soomaaliya kuna
heshiiyey in ay xoog ku qabsadaan magaalada Kismaayo iyagoo ku hayey dadka
degaanka u dhashay boob, dhac iyo caburin dhinac walba ah, taasi oo kaliftay in
dad badani isaga qaxaan degaankii ay ku dhasheen ,kuwa gudaha ku hareyna ay u
noqdaan la heystayaal Dooxada Jubba .
Somalidu waxa ay ku
maahmaahdaa “baadi kugu raagtay milkigaadaad moodaa” .
Barre Hiiraale oo ahaa
gudoomiyihii Dooxada Jubba ,waxa uu isa siiyey magaaladii isbaheysi ahaan ay
xoogga ugu qabsadeen, waxa uuna aad ugu dadaalay in magaalada uu dejiyo jifada
uu ka dhashay waxeyna dadaal badan u galeen sidii ay u dhaxli lahaayeen dadkii
degaanka lahaa oo aan geeriyoon.
Waxaa intaas sii dheer in
Madaxweyne Cabdullahi Yuusuf uu aad u soo dhaweeyey Barre Hiiraale una
sharciyeeyey qabsashada Kismaayo isagoo ku amray in uu maamul goboleed u dhiso
Jubada Hoose, taas oo rajadii Barre ka qabay Jubada Hoose sare u qaaday ,wuxuuna
aaminay in Kismaayo ay ka tirsan tahay gobolka Gedo, isagoo ku mashquulay
dhismaha Jubba-Land halka ay ku habooneyd in uu Gedo iyo Caabud-Waaq oo uu ka
soo jeedo maamul u dhiso.
Waxaa allah mahadiis ah in
Ciidamada Maxaakimta ay u istaagaan sidii ay u xoreyn lahaayeen dadka ku dhaqan
Kismaayo oo ay ugu soo celin lahaayeen xoriyadoodii ka maqneyd 7-da sano ay
Dooxada Jubba heysatay magaalada Kismaayo.
Nasiib darro dad badan oo
laga xaday caqliga ayuu Barre ku beer laxowsanayaa magac Daarood kaas oo uu
isaga laftiisa qashinka ku tuuray 8-sano ka hor ,isagoo ku riyoonaya in uu dib
ugu soo qaado dagaal Magaalada kismaayo waxaana uu ku hadaaqaya arintu in ay u
noqotay halkii ay joogtay 1991-kii xilligaas oo uu bilowday dagaalka sokeeye ee
ka jira Soomaaliya ,waxa uuna taageero ka doontay Dowladda Federaalka.
Waxaa haboon in la
isweydiiyo waxa Barre kaga maqan Kismaayo oo uu ugu soo hub urursanayo maadaama
uu qabqable dagaal oo xoog ku heystay magaalada ahaa .
Hadaba hadeynu nahay beesha
Waamo -Harti ee UK waxaan taageereynaa xoreynta Maxkamaduhu xoreeyeen Magaalada
Kismaayo ,anagoon u arkeyn Maxaakimta qabiil gaar ah oo ku soo duulay magaalada
Kismaayo,laakiin waxaan u aragnaa in ay yihiin dad ka kooban Soomaali oo dhan
doonayana in ay tir-tiraan cadaalad xumidii ka jirtay Kismaayo. waxaanan ka
rajeyneynaa in ay soo celiyaan cadaaladii iyo nabadii iyo in ay sida
magaalooyinka Balcad iyo Jowhar oo kale ay Kismaayana maamulkeeda gacanta u
galiyaan dadka u dhashay Magaalada Kismaayo.
Waxaan sidoo kaloo ugu
baaqeynaa dadka ka dhashay qabiilka Harti (Daarood) ee Waamo in ay soo
dhaweeyaan Maxaakimta Islaamiga ah lana shaqeeyaan, iskana ilaaliyaan in uu dib
ugu soo laabto Barre Hiiraale oo dhib badan horey ugu geystay. iskana ilaaliyaan
durbaanka beenta ah oo ay garaacayaan Madaxda Puntland iyo midda Federalka ah ee
lagu taageerayo dib usoo noqoshada Barre.
Waxaan ugu baaqeynaa
Maamulka Puntland iyo Madaxweyne Cabullahi yusuf in ay faraha kala baxaan
arimaha shacabka Kismaayo, waayo waxa ay horey u dayaceen in ay u gargaaraan
dadka ka soo jeeda beesha Harti-Waamo ee ku dhaqan Kismaayo iyagoo daawanayey
dhibaatooyinka lagu hayey mana aysan ka damqan mar qura
iyagoo aan u fidin wax
taageero hiil iyo hooba leh 7-dii sano ay Dooxada Jubba dhibka ku hayeen
shacabka Kismaayo .
Waxaan ka codsaneynaa
maamulka Maxaakimta in ciidamadii Goobaanle ,Seeraar iyo Cabdi Cigaal laga saaro
Magaalada kismaayo waayo? Dadkii ay shalay dhaca iyo handadaada ku hayeen
suurtagal maaha in ay manta yiraahdaan amaankiina ayaan sugeynaa ,mana fileyno
in quluubta shacabka reer Kismaayo ay u wanaagsan tahay arintaas.
Waxaan cambaareyneynaa
dhamaan kuwa ku qaraabanaaya Qabiilka iyagoo uga faa’iideysanaaya danahooda
khaaska ah iyo in ay colaad joogta ah ka dhex abuuraan ummadda walaalaha ah ee
Soomaaliyeed ,isla markaana doonaya in ay sumcadda Maxaakimta iyo waxqabadkooda
ku wiiqaan.
Ugu danbeyn waxaan ugu
baaqeynaa shacabka Kismaayo wada dega reer walba oo ay yihiin in ay ka
faa’iideystaan fursadaan soo martay oo ah in Kismaayo ay ku soo noqotay gacanta
shacabkeeda,iskana iloobaan qabiilka iyo cadaawadda ,kitaabka allahna ay
qabsadaan dib danbena aysan fursad u siin cadow dibadda uga yimaada oo isku
daya in uu u kala qeybiyo reer-reer si uu ugu gaaro danihiisa gaarka ah .
Allahna waxaan idiinka baryeynaa in uu quluubtiina isu soo jeediyo oo dantiina
idin garansiiyo.
Wabillaahi towfiiq.
Waxaa qoraalkan ku
saxiixan.
-
Maxamuud Cusmaan Xeeynwade
- Axmed
Maxamed Ciise (dhalaCadde)
- Maxamed
Barre Cigaal
-
Cabdullahi Jamac Maxamed
- Raage
Daahir Cabdalle
- Xasan
Jamac Warsame (Nageeye)
- Maxamuud
Axmed Dahir(Garweyne)
-
Cabdiraxman Maxamed Yusuf (Tarsan)
-
Cabdisalaan Maxamuud Cusmaan Xeynwade
-
Maxamed Cabdi Gacameey
- Maxamed
Cabdullahi Jamac
-
Abdiraisaq Jamac Warsame (Nageeye)
- Cabdi
Aaden Geelle (Cabdi Dhoof)
-
Cabdullahi Aadan Yusuf Maxamed
-
Warsame Faarax Boostaale
-
Maxamed Axmed Maxamed (Dhala Cadde)
-
Maxamuud Aadan Yusuf
-
Maxamed Cabdisalaan Jamac
- Axmed
Maxamuud Seeraar (Madaxeey)
-
Ibrahim Nuur Sooyaan
- Maxamed
Cabdullahi (Kooreeye)
- Axmed
Xasan Xirsi (Buulo)
-
Maxamuud Maxamed Cali
-
Abshir Waaberi Jamac
-
Cabdinasir Maxamuud Maxamed (waalow)
-
Siciid Maxamuud Maxamed (waalow)
-
Cabdinasir Ibraahim Xaaji Jamac
-
Cabdirashiid Maxamed Xasan (Baafow)
-
Daa’uud Shire Maxamed
-
Cabdicasiis Ismaaciil Dirir
-
Cabdirisaq Maxamed Maxamuud(Carafaat)
- Nimco
Axmed Dahir
- Sahro
Axmed Dahir
-
Ruqiya Maxamed Xasan (Baafow)
-
Shamso Xasan Xirsi
- Xaawo
Aadan Ciise
- Axmed
Maxamuud Yusuf
- Muna
Cabdullahi Maxmed
-
Liibaan Maxamed Siciid
-
Cabdullahi Sheekh Cabdiraxmaan
-
Cabdiraisaq Jeelle Xareed
-
Cabdikaafi Diriye Danax
-
Maxamed Cabdi Ciise
- Xaawo
Cabdi Ciise
- Cumar
Takar Maxamed
-
Cismaan Xaaji Ibrahim Gaab
-
Yoonis Cumar Kediye
- Ruun
Cumar Kediye
- Aadan
Yusuf (Aadan Atoore)
- Cawil
Maxamuud Nuux
- Xasan
Geelle Cilmi(kabajiiq)
-
Maxamed Rashiid Xaaji Ibraahim
-
Maxamed Cabdi Gaban
- Axmed
Maxamed Cali (Xaaji Warsame)
-
Saleebaan Yaasiin Buuxe
-
Farxiyo Saciid Axmed
-
Cabduqadir Shire Maxamed (Deebulo)
-
Liibaan Cabdullahi Qoorsheel
-
Cabduqadir Xasan Cali (Qudeer)
-
Liibaan Ismaaciil Muuse (Caraale)
-
Maxamed Yusuf Cukaashe
- Asad
Maxmed Barre Cigaal
-
Ibrahim Khallif Biil (Washigton)
Qormadan kala xiriir:
idris abdi |
idris_abdi@hotmail.com
Faafin: SomaliTalk.com | Oct 1, 2006
Nin Soomaali ah oo
lagu dilay K/Afrika
kadibna lagala baxay Xubnaha Jirka ee Muhiimka ah sida Maskaxda,
Wadnaha, beerka, Kilyaha, iyo...
Guji... |