Daabaco Boggan | Print

Ugaas Max’ed Wali “Bashiir Raage markii laga awood roonaaday ayuu damcay inuu waji kale dagaalka ka dhigo

Waxaa maalintii shalay ahayd Magaalada Muqdisho shir jaraa’id ku qabtay Afhayeenka Beelaha Salaadiinta Daarood ahna Ugaaska Beesha Sade Ugaas Max’ed Wali Sheekh Axmed Nuur, waxa uuna shirkaasi jaraa’id kaga jawaabayay hadal uu horey u sii daayay Bashiir Raage Shiraar oo xubin ka ah Isbahaysiga isku magacaabay la dagaalanka Argagixisada, kaddib markii qaar ka mida beelaha daarood uu ku eedeeyay in ay ku lug leeyihiin dagaalada u dhexeeyay Midowga Maxaakiimta Islaamiga ah iyo Isbahaysiga la dagaalanka Argagixisada, waxa uu si gaara farta ugu fiiqay Beelaha Mareexaan, Ogaadeen iyo Majeerteen.

Ugaaska waxa uu hadalkii ku bilaabay sidatan: Anigoo ah Afhayeenka Saladiinta Beelaha Daarood waxaa u arkay in aan laga aamusi karin hadalkii milix la’aanta ahaa ee ka soo yeeray Bashiir Raage Shiiraar oo xubin ka ah Isbahaysiga la dagaalanka Argagixisa, kasoo uu ku sheegay in ay ku soo duuleen Beelaha Hawiye qabiilada Daaroodka isla markaana uu si gaara u magacaabay Qabiilada Harti, Habsi iyo Mareexaan, sida runta ah, hadalka Bashiir Raage waa been abuur looga fogaanayo xaqiiqda jirta iyo Alle ka cabsiga, sida aan wada og nahayna Bashiir Raage markii uu bilaabay dhibaata ka aloosan Muqdisho, taasoo ay ku naf waayeen dad fara badan kuwo kalana ay ku dhaawacmeen, hanti fara badana ku burburtay iyo in intaasi ka badan ay ku barakceen, Bashiir Raage maalintii uu wareysanayay Yuusuf Garaad waxa uu caddeeyay in loo soo dhiibay waraaqo iyo Sawiro laguna amray in uu soo qabqabto Culumadii Soomaaliyeed, sidoo kale waxaan wada ogsoon nahay in nimankii la magacbaxay la dagaalanka Argagixisada ay ka amar qaataan Dowladda Mareykanka, dhaqaalana ka helaan, haddaba waxaan ugu baaqeynaa Shacabka Soomaaliyeed qodobada hoos ku qoran:.

1. Dhamaan Ummadda Soomaaliyeed waxaan ugu baaqeynaa in ay ilaabaan wixii dhibaato ahayd ee horey u dhex martay isla markaana ay u midoobaan caddowgooda soo jireenka ah iyo kan calooshiisa u shaqeysta ah.

2. Sidoo kale waxaan ugu baaqeynaa shacabka Soomaaliyeed in ay ka hor tagaan dadka wada Dilka, Dhaca, Kufsiga, Barakaca iyo Gaalo raacnimada.

3. Ummadda Soomaaliyeed waxaan u caddeynaa in aysan ku soo duulin Qabiilka Daarood Beelaha Hawiye, taasina waxaa marqaati u ah deegaan kasta way ku wada nool yihiin iyaga oo nabad ku wada jooga, waxaa xusid mudan in uusan dagaalku ahayn mid qabiil ee uu yahay dagaal Diimeed.

Hadalka Bashiir Raage waa been abuur sidaan horey u soo sheegeyna waxa uuna naf ka dadayaa markii laga adkaaday in uu abuuro fidno qabiil, taasoo uu u arko in uu maalmo ku sii dhuuman karo, laakiin Alle fadligiis shacabka Soomaaliyeed way ka bislaadeen qabiilkii lagu howgalin jiray iyo fikradaha xun xun ee guracan.

Qoraalo ay na soo gaarsiiyeen qaar ka mida Beelaha Daaroo ayaa iyana si aada uga xumaaday hadalka ka soo yeeray Bashiir Raage Shiiraar, waxayna ku tilmaameen mid uu Bashiir Raage ku doonayo in uu ku abuuro colaad mar kale dhex martay beelaha Daarood iyo Hawiye, iyagoo sheegay in Bashiir Raage uu dib ugu laabtay wax laga soo gudbay 15 sano ka hor.

“waad og tihiin in markii looga awood roonaaday dagaalkii Galgalato uu beelaha Mudullood ku beer-laxowsaday in deegaanada Mudullood lagu soo duulay, balse waa Illaah Mahaddii in dadweynihii Mudullood ay fahmeen, waxa uuna Bashiir Raage waayay cid ku taageerta arrimahaasi” ayay yiraahdeen Odoyaal iyo Waxgarad ka tirsan Beelaha Daarood.

Ugu dambeyntii waxay ugu baaqeen shacabka Soomaaliyeed in ay ka digtoonaadaan fidnada la doonayo in mar kale laga dhex abuuro beelaha Daarood iyo Hawiye oo ay sheegeen in ay wadaan Bashir Raage iyo kuwa ku fikirka ah

Aqoonyahano Soomaaliyeed oo Sawiro iyo Warbixino Naxdin leh u gudbiyey ..

Aqoonyahano Soomaali-yeed oo ku nool Cariga Mareykanka ayaa Dowladda Mareykanka u gudbiyay qoraalo iyo Sawiro naxdin leh oo laga sameeyay dagaalkaan foosha xun ee ka socda Magaalada Muqdisho ee u dhexeeya Midowga Maxaakiima Islaamiga ah iyo Isbahaysiga la dagaalanka Argagixisada. Sawaridaas ayaa waxaa ku jira ilmo yar yar oo si xun ugu dhawacmay dagaalka ka socda magaalada Muqdisho, sidoo kale waxaa ku jira dad qaxaya oo isugu jira Carruur iyo Waayeel oo ka cararaya xabadaha ay is weydaarsana-yaan. “Lacagtii uu bixiyay Mareykanku ayaan ku waayay labo carruur ah oo aan dhalay kaddib markii uu Madfac uu gurigooda ugu yimid” ayuu yiri nin odey ah oo ka mida dadkii ay waxyeeladu ka soo gaartay dagaalka Muqdisho, waxa uuna intaasi sii raaciyay “Dowladda Mareykanka waxaan uga fadhinaa in ay magdhow naga siiso dhibaatadaasi, maadaama hogaamiye kooxeedyadii aan dhibaatada ku qabnay haddana ay lacago abaalmarin ah ugu deeqday”, ugu dambeyntii waxa uu sheegay in Dowladda Mareykanka ay ka sugayeen gargaar Bini’aadannimo balse uu sheegay in ay lacag ku bixiyeen sidii loo dhibaateyn lahaa bulshada Somaaliyeed oo mudo 16 sano ah ku jiray dagaalo. “Mareykanku waxa uu horey u sheegay in uu maxkamad soo taagayo qab-qaybalayaasha dagaalka maadaama ay yihiin dambiilayaal dagaal, balse kama fileyn in uu siiyo lacago ay ku gataan guryo iyo Gawaari qurxoon” ayay tiri Haweenay lagu magacaabo Faadumo Siciid.

Madaxweyne C/llaahi Yuusuf oo ka qaybgalaya Kulan ay isugu imaanayaan ..

Waxaa maaliniti shalay ahayd Magaalada Baydhabo ka ambabaxay Madaxweynaha Dowladda Federaalka C/llaahi Yuusuf Axmed iyo wafdi uu hogaaminayo waxayna isla shalay ku hakadeen magaalad Nayroobiy, balse warar ayaa waxay sheegayaan in Madaxweynaha iyo wafdigiisa ay ka qaybgalayaan shir ay isugu imaanayaan qaar ka mida wadamada Afrika ee ka hooseeya Saxaraha.

Madaxweyne C/llaahi Yuusuf inta uu jooga Dalka liibiya waxa uu kulamo la yeelan doonaan hogaamiyaha Liibiya Mucamar Al-Qadaari oo ay isla soo qaadi doonaan sidii dowladda Liibiya ay gacan u siin lahayd dowladda Federaalka, maadaama kulankii ugu dambeeyay ay wada yeesheen Madaxweyne C/llaahi Yuusuf iyo Mucamar Al-Qadaafi uu hogaamiyaha Liibiya balanqaaday in uu dowladda kala shaqeyn doono dib u dhiska hay’adihii dowladda iyo dib u habaynta ciidamadii xoogga Dalka Soomaaliyeed.

Hay’adda ICRC oo ka dalbatay Muuse Suudi in uu Maleeshiyadiisa kala baxo Isbitaalka…

Waxaa maalintii saddexaad Isbitaalka Keysanay uu gacanta ugu jiraa Maleeshiyo daacad u ah Muuse Suudi Yalaxow, iyadoo bokaankii ku jiray Isbitaalkaasi oo tiradoodu gaareysay ilaa iyo 60 qofood ay Isbitaalka ka carareen iyagoo ka cabsi qaba in ay magan noqdaan iska hor imaad dhex-mara Maleeshi-yada Muuse iyo Kuwa Midowga Maxaakiimta Islaamiga ah.

Mas’uul u hadlay Hay’adda ICRC ayaa ka codsaday Muuse Suudi Yalaxow in uu si dhaqsi leh ciidamadiisa uga saaro Isbitaalka Keysanay oo isagu ka shaqeeya howlo la xiriira dhinaca Caafimaadka, gaar ahaan la tacaalida dadka Dhaawaca ah.

Dadweynaha deegaanka Kaaraan ayaa iyana qoraalo gaarsiiyay Muuse Suudi Yalaxow oo ay kaga dalbanayaan in uu ciidamadiisa kala baxo Isbitaalkaasi, maadaama Isbitaalku uu yahay mid dhex dhexaad ka ah dagaalada iyo iska hor imaadyada ka dhaca Dalka.

Guddoomiyaha Gobalka Banaadir oo shalay soo shalay soo gebgabeeyay aqoon is-weydaarsi looga hadlayay JNA

Guddoomiyaha Gobalka Banaadir ahna Duqa magaa-ada Muqdisho Maxamuud Xasan Cali (Cadde Gaabow) ayaa maalintii shalay ahayd soo gebgabeeyay aqoon si weydaarsi u socday qaybaha kala duwan ee Bulshada kaasoo looga hadlayay Barnaamijka JNA ee dib u dhiska iyo horumarinta dalka, gaar ahaan Gobalkan Banaadir.

Barnaamijkaan oo ay si wadajira u soo qabanqaabiyeen Hay’adaha CRD, FPENS iyo COGWO, waxayna ka qayb-galayaashii oo loo qaybiyay koox koox ay soo bandhigeen baahida iyo dib u dhiska Gobalka Banaadir, iyagoo ka eegay dhinacyo badan sida Dib-u-heshisiinta, Nabadda, Dhaqaalaha iyo Adeegyada Bulshada.

Guddoomiyaha Gobalka Cadde Gaabow ayaa waxa uu sheegay in Barnaamijka JNA uu yahay mid anfacaya gobalka Banaadir, maadaama gobalku ay ku dhaceen dhibaatooyinkii ugu xooga badnaa ee dagaaladii sokeeye.

Max’ed Dheere oo lagu eedeeyay in uu ku lug leeyahay dagaalka ka soo cusboonaaday

Iyadoo saddex maalmood ay dagaalo ka socdeen Magaalada Jalalqsi ee gobalka Hiiraan, Dagaalkaas oo u dhexeeyay Beelaha Xawaadle iyo Baadi-Cadde ayaa waxaa la xaqiijiyay in ay ku dhinteen 8-ruux ayna ku dhaawacmeen ilaa iyo 16 qofood.

Xasan Hilowle (Xasan Kacaan) oo ka mida mas’uuliyiinta Gobalka Hiiraan ayaa waxa uu sheegay in dagaalka ka bilowday Gobalka Hiiraan uu mas’uuliyadeeda leeyahay Max’ed Dheere, isagoo sheegay inuu doonayo in uu go’doomiyo Beesha Xawaadle.

“Max’ed Dheere intii uu soo aadayo gobalka Hiiraan, waa inuu aadaa Degmada Baladcad oo aysan gacantiisa ku jirin ka mida gobalka Sh/dhexe” ayuu si kulul u yiri Xasan Kacaan oo intaa raaciyay ‘wixii dhibaato ah ee ka dhacay gobalka Hiiraan waxay ku dambeyn doonaan Max’ed Dheere”.

Ugu dambeyntii Xasan Kacaan waxa uu u soo jeediyay Max’ed Dheere in uu gacmaha kala baxo arrimaha Gobalka Hiiraan, haddii uu faraha kala bixi waayana wixii dhibaato ah ee ka yimaada uu dusha u ridan doono, wuxuuna u soo jeediyay Labada Beelood ee dagaalku ka dhexeeyo in ay ka shaqeeyaan caqliga ayna ka digtoonaadaan faragelinta uu ku hayo Max’ed Dheere.

Hay’adda Xaquuqda Aadanaha ee Gaashaan cambaareysay dilalkii ka dhacay Weed-Gelinsoor

Qoraal ka soo baxay xafiiska Hay’adda Xaquuqda Aadanaha ee Gaashaan ayaa waxaa si kulul loogu cambaareeyay dilalkii ka soo cusboonaaday deegaanka Wed-Gelinsoor oo ka tirsan Gobalka Galduud kana mida goobihii Dagaalada ahliga ah ay ku dhex-mareen Beelaha Sacad iyo Suleymaan.

Hay’addu waxay ka walaacsan tahay saan saanta colaadeed ee dib uga bilowday deegaankasi, xili laga dhur- sugayay sii ambaqaadida dadaaladii dib u heshiisiinta lagan gaaray guulo hordhac ah, sida xabad joojin, Hay’addu waxay ka codsaneysaa waxgaradka labada beelood in ay arrintasi si deg deg ah ku xakameeyaan, isla markaana talaabo wax ku ool ah ka qaadaan kuwii ka dambeeyay dilalkii dhacay si looga hortago fashil iyo qatar ku timaada ka miro dhalinta dib u heshiisiintii socotay.

Dhinaca kale Hay’addu waxay ugu baaqeysaa dhinacyada ku diriraya Muqdisho ay ahmiyadda koowaad siiyaan badbaadinta shacabka ay dushooda ku dirirayaan loona bedelo gacan ka hadalka wada xaajood, waxaana qoraalkaani ku saxiixnaa Cali Max’ed Maxamuud oo ah Guddoomi-yaha Hay’adda Xaquuqda Aadamaha ee Gaashaan.

Xubnihii Golaha Deegaanka ee Baydhabo oo xasarad ka abuuray

Wararka naga soo gaaraya magaalada Baydhabo waxay sheegayaan in muran xoogani uu ka taagan yahay xubnihii Golaha Deegaanka oo dhawaan loo gudbiyay Wasaaradda Dib-u-heshiisiinta Dowladda Federaalka, kaddib markii qaar ka mida beelaha Digil iyo Mirifle ay ku hanjabeen in xubnaha la gudbiyay ay keeni karaan dagaalo iyo qala-laaso ka dhaca Magaalada Baydhabo.

Qaar ka mid ah Beelaha Digil iyo Mirifle ayaa waxay ka codsadeen Wasaaradda Dib-u-heshiisiinta in si dhaqsi leh loo soo celiyo magacyadaasi, waxayna ku tilmaameen mid cadaaladdaro ah.

Xubnaha la gudbiyay oo tiradoodu gaareyso 27 xubnood ayaa waxaa lala sugayaa imaanshaha Guddoomiyaha Baarlamaanka Shariif Xasan iyo Ra’isul Wasaare Cali Max’ed Geeddi