Wararkii March 30, 2006Taylor oo la soo qabtay loona gudbiyey Sierra Leone
Hogaamiyihii mar ahaan jiray madaxweynaha Leybeeriya ee Charles Taylor ayaa booliska dalkaasi Neyjeeriya gacanta ku soo dhigeen kadib markii labo cisho ku dhuumaaleysanayey meelo kamid ah dalkaasi isagoo doonayey inuu dalka dibadiisa u baxsado. Maanta gelinki dambe ayaa diyaarad helopkoter ah oo ay leedahay Q Midoobay laga soo dejiyey hogaamiyahaas dembiyada dagaal loo heysto sida ay goob joogayaal u sheegen wakaalada wararka ee Ruters, sidoo kale diyaaradii maanta gelinkii hore lugu soo qaaday ninkaas ayaa geysay xarunta Manrovia, halkaasoo looga sii qaaday dalka Seirra Leone meeshaasoo ah halka lugu maxkamada lugu soo taagi doono.Teylor ayaa waxaa uu toddobaadkan horaantiisa isku dayey inuu baxsado waxaana laga soo qabtay xadka u dhaxeysa Nejeeriya iyo Kemuroon, mid kamid ciidanka xudduudaha ayaa sheegay iney ka shakiyeen markii ay jeebkiisa baareen oo ay ka heleen lacag dollar ah. Tan iyo sanadkii 2003-da waxa uu ku noola dalkaasi Neyjeeriya oo nabadgalyo siyaasadeed ku joogay kadib markii dowlada dalkaasi ay siisay, balse waxaa loo heystaa in ciidankii uu isaga watay xasuuq ka geysteen dalkaasi Seirra Leone.
Dowlada Mareykanka waxey cadaadis badan ku saartay Neyjeeriya in ninkaasi soo gudbiso, waxey sidoo kale Washington ay ku hanjabtay iney baajin doono kulan lugu wado inuu aqalka cad ku dhex maro madaxweyne Bush-ka dalkaasi iyo Nejeeriya Obasanjo. Xoghayaha Q Midoobey Koofi canaana waxa uu sheegay inuu ka qalbi jabsan yahay Nejeeriya oo aakhirkii fulisay codsiyada Mareykanka iyo Lebeeriya. Charles Teylor wuxuu noqday hogaamiyiihi ugu horeeyey ee Afrikaan ah oo maxkamad loo suu taago dembiyo dagaal iyo xasuuq uu geystay.
Shirki wadamada carabta oo soo afjarmay
Caamir Muusaa: dagaal oogeyaal kala tashanmeyno arrimaha Soomaaliya"
Shirkii hogaamiyeyaasha Jaamacada Carabta ee uga socday magaalo madaxda dalkaasi Suudaan ee Khartuum ayaa soo afjarmay maanta oo arbaco ah, waxaana kulankaasi laga soo saaray qodobo dhowr ah. Inkastoo muhiimada ugu weyn ee shirkaasi looga munaaqishooday arrimaha gobolka Daarfuur ayaa hadana warmurtiyeed ay soo saareen hogaamiyeyaashaasu sheegeen in la taageero dowlada Soomaaliya.
Xoghayaha J Carabta Caamir Muusa oo shir jaraa'id maanta qabtay ayaa sheegay in Carabtu aaney soomaaliya ka seexan ayna taageri doonto.
"Jaamacada Carabta Soomaaliya waa run sidii laga rabay uma taageerin, arrimaha iyo isbadalada siyaasadeedna waan la soconay, Cali Cabdala Saalax dowr muuqdana waa ka qaatay inuu isku keeno madaxdii dowlada" ayuu yiri Caamir Muusa oo ka jawaabayey weriye carbeed oo weydiiyey su'aal aheyd "Maxaad ka damacdeen arrimaha Soomaaliya oo ah dal ay dagaalo aafeeyen la idiinkuna eedeynayo inaad dalkaas carbeed ka gaabsateen. Caamir Muusa waxa kale uu ka hadlay in arrimaha Soomaaliya ay noqotay meel isku heystaan dagaal oogeyaal iyo dowlad aan taageero badan heysan "Anagu arrimaha Soomaaliya kalama xaajooneyno dagaal oogeyaal diiday nabada xukuumad ayaa jirta oo la macaamiltooneyna" ayuu yiri misna isagoo weli ka hadlayey warmutiyeedka laga soo saaray kulankii Khartooum
Balse waxaa qosol laheyd markii wasiirka arrimahada dibada Suudaan oo shirkaasi jaraa'id kala qeybgalayey xoghayaha ka faaloonayey arrimaha Soomaaliya sheegay iney tahay dal 15 sanno bilaa nidaam ahaa, wuxuuna isagoo aad uga dheeraanayey arrrimaas sheegay in hubka magaalada Muqdisho yahay mid raqiis ah oo si fudud lugu heli karro.
Shirkan Khartoum oo madaxda carbeed go'aansadeen iney tagaeeraan ciidamada Afrikaanta ah ee nabad ilaalinta u jooga Darfur ayaa balan qaaday iney siinayaan midowga Afrika si loo taageero ciidamadaas lacag dhan 155 milyoon oo dolarka mareykanka ah. Ugu dambeyntii waxaa hogaamiyashan carbeed weji gabax ku noqotay in kulankoodii aaney kaga hadal aflagaadadii loo geystay Nabi Muxamed NNKH.
Wasiirada A Dibada Sweden ee KMG oo diiday iney Darfur tagto
Haweeneyda haatan sida ku meelgaarka ah u heysa jagada wasiiradeedka arrimaha dibada Sweden ee Carin Jämtin ayaan dowlada dalkaasi Suudaan gaashaanka ku dhifatay in haweeneydaasi ay booqasho ku tagto gobolka Darfur ee dalkaasi. Kadib markii la sheegay in aamaankeedu aaney dowladu sugi karrin markey tagto dhulka xasarada ka jirto ee Darfur.
Duqa gobolka Fashir ee waqooyiga Darfur Yuusuf Osman Kabir ayaa fariin uu soo diray sheegay in wafdiga wasiirada aysan sugi karrin amaankeeda sidaas daraadeed ay haboon tahay ineysan imin gobolka. Balse wasiirada waxey ku sugan tahay deegaanka Juba ee dalkaasi.Dhinaca kale ninka madaxda ka ah hey'ada Sudans chargé d'affaires ee magaalada Stockholm ayaa sheegay in duqa uu aragtidiisa ka hadlay ee aysan aheyn mid ka tarjumeysa mowqifka dowlada. Wasiirada lafteeda oo u waremeysay wakaalada wararka Sweden ee TT ayaa sheegtay in arrintu tahay mid salka ku heysa arrimo kale ee aaney aheyn amaan xumo ka jirto gobolka.
Sadex qodob ayuu farriintiisa ku sheegay duqa gobolka Fashir, waxaana uu tan hore ku tilmaamay in wargeys kamid ah kuwa Sweden laga yaabo iney soo daabaceen sawiradii nabiga la i haaneynayey, iyo iyadoo ay tahay xilli dhalashadii Nabiga lugu jiro, iyo in amaanka wefdiga ay la socoto aanu aheyn mid sugan. Isku soo wada duuboo sababta dhabta ah ee la xirriirta sababta loogu diiday wasiirada Sweden iney tagto gobolka Darfur ayaan ilaa iyo hada la ogeyn mana jirto war ay dowlada Suudaan ka soo saartay amuurtaasi marka laga reebo in ninka u madaxda ah gobolkaasi uu aragtiisa ku aadan booqashada haweeneydani dhiibtay, balse maalmaha soo scoda ayaa la ogaan doonaa halka sheekadani u biyo dhacdo.
Wararkii March 29, 2006
Shirkii Madaxda Carabta oo ka furmay Suudaan...
Shirkii madaxda carabta March 28 ugu furmay magaalada Khartoum ee wadanka Suudaan ayaa go'aan ku gaaray shirkooda iney dhaqaale taageero siiyaan ciidamada loo dirayo gobolka Darfur. Sidoo kale waxey madaxda carbeed balan qaadeen iney ciidamo halkaasi u diri doonaan.
Gobolka Darfur ciidamada Afrikaanka ah ee jooga ayaa waxaa dhaqaalo siiya Mareykanka, Kanada iyo Midowga Yurub, halka qaadara inteeda kale aaney heysan dhaqaalo ay ku taagerto ciidamada halkaasi jooga. Darfur waxey arrinteeda soo caan baxday markii gobolkaasi ka dhacay gumaad xun oo lugu eedeyey dowlada Suudaan iney ka dambeysay, waxaana la runsan yahay in ka badan 300.000 iney ku dhintaan dagaaladaasi halka 2,4 milyana oo dad ahi ay ka barakaceen deegaandooda.
Xisbiga Likut oo ku guul darreystay dooroshooyinkii Israa'iil ka dhacay
Telefeyshinkaa dalkaasi Israa'iil ayaa shaaca ka qaaday ra'yi arruurin uu sameeyey in xisbiga uu Kadima uu ku guuleystay dooroshooyinkii baarlamaaniga ahaa ee loo dareeray maanta.
Waxa uu telefeyshinku sheegay in markii codbixintu dhamaatay tirada cododka la tiriyey in xisbiga KADIMA uu helay 29- ilaa 32 kuraas ah halka xisbiga shaqaalaha uu isagu helay 22 kursi. Balse mida kediska ah ayaa iyadu ah in xisbiga Likut uu galay kaalinta sadexaad ee dooroshooyinkaasi isaguu xisbigu helay 11 -12 kursi.
Inagu waxaanu dooneynay inaanu dhaqaalaha badbaadino waana guul darro ay ka shaleynayaan xisbiga iyo raadkii ay reebeen iyadoo dadkuna ay fahmi doonaan waqtiga isbadalay" ayuu yiri Natanyahu oo isagu si weyn uga muraal dilaacsan guul darrada xisbigiisa soo wajahday. Dhinaca kale xisbiga dadka howlgabay ayaa iyaguna codad aan la fileyn ka helay dooroshooyinkii dalkaasi ka dhacay, waxaana u xisbigu helay 6- 8 kursi kadib markii marmar badan xisbigaasi isku dayey inuu ka helo kuraas baarlamaanka uu ku guul darreystay.
Guusha lama filaanka ah ee xisbiga Kadima ku tilowsaday marka laga soo tago waxaa jirtay cabsi ah inaanu dadka si wanaagsan codkooda u dhiibin ama aaney iman goobaha laga codooye, guud ahaan xisbiyada doorashadan ka qeybgalaysay ayaa gaaraya kow iyo soddon xisbi oo dalkaasi ka jira.
Goor dambe oo caawa ah ayaa Mr Olmert ka dhawaajiyey in xisbigiisu ku guuleysteen doorashooyinkii wuxuuna carabka ku dhiftay in tanasul u sameyn doono wadahal kasta oo lugu soo afjarayo diriri u dhaxeysa iyaga iyo Falastiin.
Ma dhabaa inuu baxsaday Charles Taylor-kii Leyberiya?
Hogaamiyihii hore ee Leybeeriya ee magangalyada siyaasadeed ku joogay dalka Neyjeeriya ayaa wararku sheegayaan inuu baxsaday oo aan la ogeyn halka jaan iyo cirib uu dhigay aragti markii cid ugu war dambeysana ay aheyd isagoo maalintii shalay ku sugnaa filadii uu daganaa ee lugu waardiyeynayey. Afhayeen u hadlay madaxweynaha dalkaasi ayaa shaaca ka qaaday in amaanka xuduudaha dalkaasi la adkeeyey si hadey dhacdo inuu ku dhumaaleysto meelo kamid ah dalka aanu dibada uga bixin.
Taylor waxa uu nabadgalyo siyaasadeed dalkaasi ku noolaa tan iyo sanadkii 2003-dii, markaasoo uu isagoo madaxweyne ah ka degay xukunka kadib markii laga dagaalka looga guuleystay. Sidoo kale waxaa lugu eedeeyaa inuu dagaalo ka dhacay Sierra Leone sanadku markii ahaa 1997-dii ku lug lahaa,toddobo iyo tobon qodob ayaa kamid ah dembiyada lugu heysto ayaa waxaa kamid ah gumaad iyo kutumashada xuquuqda aadanaha.
Haweeneyda dhawaan ku guuleysatay doorashada Leybeeriya Ellen Johnsson- Sirleaf ayaa ka codsaday Neyjeeriya in ninkaasi gacanta u soo geliyo inkastoo Neyjeeriya ay aqbashay codsigaasi hadna waxey shuruud ugu dhigtay iney labada dal ka yeeshaan kulan la xirriira dib u soo celintiisa.
WARAR
March
28,
2006
Masiixiigii Afgaanistaanka ahaa ee dilka lugu xukumay oo codsaday nabadgalyo siyaasadeed
Ninkii Afganistaanka ahaa ee ay maxkamad ku taala dalkaasi ku xukuntay dil ayaa haatan waxa uu codsanayaa nabadgalyo siyaasadeed oo caalami ah sida ay ku soo waramayaan mas'uuliyiinta Qaramada Midoobey ee ku sugan halkaasi.Ninkan oo lugu magacaabo C/raxmaan islamarkaasina ay arrintiisa dhalisay muran badan kadib markii wadamada reer galbeedka ay caadis ku saareen dowlada dalkaasi in laga baajiyo dilka.
Dhinaca kale dhaqaatiirta caafimaadka ayaa sheegaya in xaaladiisa caafimaad ee maskaxada liidato islamarkaasina aan la ogeyn inuu ka baxi karro amuurta la xirriirta dilka maxkamada ku xuntay. Maxkamaduna waxey ku doodeysa in dilka ninkaasi uga baaqan karro oo keliya haddii uu islaanimada qaato. Reeraha ninkani ka dhashay ayaa iyaguna ku doodaya inuu yahay nin xanuunsan oo aan caadi aheyn, hadey taasi dhacdana waxaa macquul ah in maxkamadu wax ka badasho xukunkii dilka ahaa ee ay horey ugu xukuntay balse intaasi la gaaray ayaa arrinta ninkani dalalka reer galbeedka soo farageliyeen iyagoo doonaya in gebi ahaanba wax laga badalo sharciga Islaamka waxa uu dhigayo marka ruux muslin ah diinta ka baxo.
Shirkii Jaamacada Carabta oo aan hogaamiyeyaal badan soo xaadirin.
La yaab malaha in shir kasta oo la sheegaa iney iskugu imanayaan hogaamiyaal carbeed uu ku dhamaado fashil halkaasina ay ku kala darareenaan nimankii cigaalada dheeraa ee iyagoo gafuurada isku tuuraya diyaaradaha dalalkoodi u raaca, misna markey dani isku keentana isku yimaado iyagoon aan eegin fashilkii faraha badnaa ee shirarkoodii hore ku dhamaan jiray.
Shirki berito ka furmaya magaalada Khartoum ee xarrunta wadanka Suudaan ayaa waxaan iman doonin hogaamiyaal badan oo carbeed kadib markii uu u muuqday shirkaasi mid ajandihii laga lahaa laga gun gaareyn.
Madaxda ay kamid yihiin, Boqorka Sacuudiga, madaxweynaha masaarida, boqorada Jordan, Baxreyn, Marako iyo amiirada Imaaradka iyo Cumaan, sidoo kale madaxweynayaasha Ciraaq iyo Tuunisiya ayaa dhamaantood ka baaqsaday shirkan berito ka furmaya xarunta Suudaan, marka laga reebo in hogaamiyaashaasi ay soo dirsadeen wakiilo matalo. Ma muuqato ilaa iyo hada sabab rasmi ah oo hogaamiyeyaalkaas baajisay. Shirkan oo la qorsheeyey inuu socdo labo cisho ayaa laga yaaba in la soo gaabiyo marba hadaan madaxdii ugu tunka weyntaa carabta aanu soo xaadirin. Amuurta ugu weyn ee shirkan lugu gorfeynayo ayaa ah qadiyada Darfur ee muranka weyni ka taagan yahay iyo xadka cusub ee ay Israa'iil u sameysay falastiiniyiinta.
Marooko oo xabsiyada ka siideysay maxaabiis siyaasadeed
Boqor Xassan-ka labaad ee dalkaasi Marooko ayaa cafis u fudiyey maxaabiis siyaasadeed oo tiradooda gaareyso 216 kuwaasoo kasoo jeeda dhulka saxaraha galbeed ee Marooko qabsatay sanadkii 1975-tii. Cafiska uu fidiyey boqor Xasan ayaa timid booqasho shan cisho ah oo halkaasi ku joogay.
Mas'uuliyiin ka tirsan saraxa galbeed oo u waramayey wakaalada wararka Sweden ayaa sheegay in maxaabiistaas la siidaayey ay badidooda ahaayeen dad marookaan ah oo dabiyo kala duwan lugu soo xiray, balse siyaasiinta saxaruhu yihiin 21 qof.
Brahim Dahane oo ah gudoomiyaha ururka saxaraha galbeed ee xaquuqda aadanaha iyo qaar kale oo siyaasiin ah ayaan xabsiga laga sii deyn dowlada dalkaasina waxey raggaasi u aragtaa kuwo wax u dhimaya jiritaanka dhul ahaaneed ee dhaq dhaqaaqa saxarahu doonayaan iney gooni isku taagaan.
Dhawaan ayaa ururada u dooda xuuqda aadanaha iyo mas'uuliyiin ka tirsan wasarahada arrimaha dibada Mareykanka u direen cabasho la xirriira quxuuqdaha aadanaha ee dalkaasi la sheegay iney ku tumato, waxaana ay codsadeen in la siidaayo siyaasiintaasi xabsiyada ku jira.
WARAR
March
27,
2006
Xamaas oo dowlada ay dhiseyso ku soo dartay nin masiixi ah
Ururka dagaalka hubeysan kula jira dowlada Israa'iil ee Xamaas ayaa dowlada ay qorsheyneyso iney soo dhigto ku soo dartay wasiir masiixi ah.
Wasiirka dalkiisa Judeh Marqous oo ka soo jeeda deeganada Beytal Laxam ee dhulka falastiiniyiinta ayaa kamid noqday wasiirada dhawaan uu madaxwene Abuu Maazin uu ansixin doono. Maalinta arbacada ayaa lugu wadaa dowlada ay Xamas soo dhistay la ansixiyo, waxaana wasiirkani cusub yahay mid aan inta badan ku xirneyn ururuka Xamaas ee muddooyin badan dagaal hubeysan kula jiray dowlada Israa'il.
Bíshii feberaayo ee sanadkan ayaa doorashooyin baarlamaaniga ee ka dhacay deeganada falastiiniyiinta waxaa cod aqlibayad leh dadku ku doorteen ururka Xamaas oo aan marna laga soo dhaweyn beesha caalamka gaar ahaan Mareykanka iyo Israa'iil oo labaduba sheegay ineysan taageereyn dowlad Xamaas garwadeen ka tahay.
Khadaafi oo so kedis ah ku yimid Khartoum
Hogaamiyaha dalka Liibiya mucaral Khadaafi ayaa socdaal si kedis ah oo aan diyaargarowdeeda la gaarin kuyimid maanta magaalada Khartoum ee xarrunta wadankaasi Suudaan. Xoghayaha Jaamacada Carabta Caamir Muusa ayaa si deg deg ah ku gaaray dalkaasi si u qaabilo hogaamiyahan aan cidna soo wargelin ee iska soo galay hawada dalkaasi Suudaan.
Mas'uuliyiinta u qaabilsan soo dhaweynta wafuuda carbeed ee kulanka Khartoum ka qeybgalaysa balse codsaday inaan magaciisa la shaacin ayaa sheegay inuusan ogeyn sababta rasmiga ah ee kaliftay inuusan cidna soo wargelin Khadaafi imaanshihiisa, waxeyse awood u yeesheen iney si deg deg ah ku dhigaan kaarbet-kii casaa ee madaxda loo fidin jiray.
Ugu dambeyntii kulanka madaxda carbeed uga furmaya maalinta talaadada xarunta wadanka Suudaan ayaa looga munaaqishoon doona arrimo badan oo quseeya dalalka carabta gaar ahaan Suudaan oo rajeyneysa in kulankani noqdo mid miradhala kadib markii ay ku fashilantay shirkii Midowga Afrikaaanka ee ay madaxdeedu diideen iney isku soo sharaxdo jagada kaltanka ah ee Midowga Afrika. Sidoo kale arrimaha murgsan ee dalalka Soomaaliya iyo Ciraaq ayaa iyagana la filayaa in looga hadlo.
Bolly wood oo joojineysa heesaha filamada Hindiga ay sameyso
Dabcan markaad maqasho filin Hindi ah waxaa kugu soo dhacaya filin aad u dheer oo qiyaastii soconaya saddex saacadaad hadaanu ka badneyn, saas oo ay tahay misna waxaad arkeysaa in filinkaasi Hindiga ah ay ku jiraan dhowr heesood oo gabadha iyo wiilka filinkaasi ku socdo hadba inta dhowr jeer dharka soo badashaan heesayaan. Taasi waxaa u dheer oo malaha loogama sheekeynayo dadka soomaalida ah ee "axaabul Hindiga ah" in filimada qaarkood yahiin kuwo qiso leh oo aad maqleyso Kaabo laadar ayaa gabadhiisa u diiday wiil ay jecleyd kadibna qasab looga watay iyo wiil faqri ah gabar jeclaaday. Dhamaan waxyaabahasi iyo kuwo kale oo qarsoon waa waxyaabaha qayaaliga ah ee laga dhaxlay dhaqanka Hindida masraxa soomaalidana laga helayo inkastoo dunida sadexaad ay si weyn arrimahaasi iskaga shabahaan hadana Hindiga waxaad arkeysa in qaarkood yihiin ka bad badis.
Hadaba shirkada caanka ku ah soo saarita filimada Hindiga ee la yiraahdo Bolly wood ayaa ku fekereysa iney jiijiso heesaha ku jira filimada ay ku howlan tahay dhawaantan sameyntooda, kadib markii soo saareyaasha shirkadaasi u arkeen in nidaam horey ay caan ugu hayaan joojinteeda mid aan qiimo u laheyn dadka reer galbeedka ah ee doonaya iney daawadaan filimada qisada leh ee Hindida.
Soo saaraha la yiraahdo Shankar Maha-divgan kana mid ah soosaareyaasha ugu magaca dheer ee shirkada Bolly wood ayaa sheegay in sidaasi u yeeleeen soo gaabinta waqtiga dheer ee filinku heesaha kaga dhumayo. Soosaaraha kale ee isna la yiraahdo Ram Joubal ayaa isna aaminsan in heesuhu yihiin kuwo reer galbeedka doonaya iney wax ka ogaadan hidaha iyo caadooyinka dalkaasi aaney wax ka fahmeyn i waqti dhumis mooye. Balse waxa uu sheegay in filimo badan oo horey u sameeyeen ay dalka dibadiisa ka heleen abaal marrino badan sida filinka la yiraahdo "Taxi 9211 iyo dembilhii gacan ku dhiiglaha ahaa"
Talaabadan cusub ee Bolly wood ku dhaqaaqday ayaa dad badani weli jecleysan, balse mas'uuliyiinta shirkadaas waxey u tahay guul weyn oo ku kala tartamayaan shirkadaha kale caalamiga ah ee sameeya filimada haddii howshan noqto mid najaxda balse dadka u bartay heesaha fiirsigooda ayaan la ogeyn iney aqbalayaan iyo inkale.
WARAR
March
26,
2006
Ra'iisal
wasaaraha
Denmark
oo
warqad
hanjabaad
ah
loo
diray