Cismaan
Caato "Ciddii Habargidir argagixiso ku sheegta iyadaa ka Masuul ah wixii ka
yimaada..
Wasiirka
Howlaha Guud iyo Guryeynta Cismaan Xasan Cali (Caato) oo shalay si weyn
loogu soo dhaweeyay degmada Cadaado halkaas oo ay u tageen dhameynta
heshiiskii u dhexeeyay beelaha Sacad iyo Suleymaan ayaa mar uu ka hadlayay
isbahaysigii dhawaan looga dhawaaqay Magaalada Muqadisho ee la magac baxay
"la dagaalanka Argagixisada" iyo shirka Magaalada Jowhar ku yeesheen
isbahaysigaasi ayaa wuxuu si caro leh uga hadlay aasaaskii iyo dhismihii
isbahaysigaas oo uu ku tilmaamay mid loo abuuray wax yeeleynta Ummadda
Soomaaliyeed gaar ahaan Gobalka Banaadir.
Cismaan Caato
waxa uu sheegay in arrintu ay ka weyn tahay isbahaysi oo uu sheegay in ay
jirto ujeedo qarsoon oo lagu bartilmaameydsanayo qaar ka mid ah beelaha
degan Gobalka Banaadir. “Ciddii Habargidir argagixiso ku sheegta ayaa
mas’uul ka ah dhibaatada ka dhacda Magaalada Muqdisho iyadaana qaadeysa
mas’uuliyadeeda” ayuu yiri Cismaan Caato oo sheegay in isbahaysigaasi uu
cidda uu argagixisada ku calaamadeeyay ay tahay beesha Habargidir, waxa uuna
si weyn u dhaliilay kulanka shalay ay Ku yeesheen Magaalada Jowhar xubnihii
sameeyay isbahaysigaasi. “Waxaan ugu baaqayaa ragga ku shirsan Magaalada
Jowhar in ay caqliga ka shaqeysiiyaan, haddii taasi ay dhaci weysana waxaa
shaqeyn doona caqli xumada” ayuu yiri Cismaan Xasan Caato oo u muuqday mid
ka careysan dagaaladii ka dhacay Magaalada Muqdisho, Dhismaha isbahaysigaas
iyo is xulufeysiga xubnahaasi ay ka wadaan Magaalada Jowhar.
Mar la
weydiiyay Cismaan Caato in uu xiriir la sameeyay xubnahaas iyo in kale, waxa
uu ku jawaabay “Rag beesheyda ku tilmaamay argagixiso sideen ula xiriiraa oo
uu wada hadal noo dhex mari karaa”. Cismaan Caato waxaa sidoo kale wax laga
weydiiyay sida uu u arko dalabkii Madaxweyne C/llaahi Yuusuf ee ahaa in
Ciidamo shisheeye dalka la keeno, waa uu ka gaabsaday balse waxa uu aad ugu
dheeraaday ka hadalka Isbahaysiga lagu dhisay Magaalada Muqdisho iyo
dagaalada ay ka huriyeen Magaalada.
Muuse, Qanyare, Cumar Finish, Max’ed
Dheere iyo..
Maalintii shalay ahayd
ayaa Diyaarad qaas ah oo ku soo degtay Garoonka Diyaaradaha Cisaley waxay
qaaday xubnihii dhawaan sameeyay isbahaysiga la dagaalanka Argagixisada,
waxayna diyaaraddaasi xubnahaasi geysay Magaalada Jowhar.
Intii ay ku sugnaayeen
Garoonka ayaa waxaa soo degtay Diyaarad siday saraakiil ka tirsan Sirdoonka
Mareykanka waxayna Garoonka ku qaateen kulan socday labo saacadood, waxayna
halkaasi isku dhaafsadeen warbixino la xiriira argagixisada, iyadoo xubnihii
halkaasi ka hadlay uu ka mid ahaa Max’ed Dheere oo sheegay in Soomaaliya ay
ka buuxaan waxa uu ugu yeeray kooxo argagixiso ah oo uu sheegay in ay u
badan yihiin Ajaaniib.
Xubnihii kulankaasi ka
qaybgalay waxaa ka mid ahaa Muuse Suudi, Max’ed Qanyare, Cumar Finish,
Bashiir Raage, Bootaan Ciise, Cabdi Waal iyo Xubno kale, waxayna isla shalay
dib ugu soo laabteen Magaalada Muqdisho iyagoo Saraakiishii ay la shireen ay
u noqdeen Nairobi.
Xildhibaan Furux “Ajnabi baa joogey
yiraahdeen kuwa ay wataan maaaha miyaa Ajnabi..
Xildhibaan Max’ed Jaamac
Furux oo ah Wasiiru Dowlaha Badda iyo Dekedaha oo isagoo ku sugan Magaalada
Cadaado ayaa waxa uu si aad ah uga hadlay hadalkii dhawaan ka soo yeeray
isbahaysigii dhawaan looga dhawaaqay Magaalada Muqdisho ee la magac baxay
"la dagaalanka argagixisada", waxa uuna sheegay Furux in wadanka aysan
joogin wax la yiraahdo argagixiso.
Sidoo kale waxa uu si
kulul uga hadlay hadalkii ahaa in dalka ay joogaan dad ajnabi ah waxa uuna
yiri “Ajnabi baa joogey yiraahdeen, laakiin iyagaaba ajanabi la arkaaya
dalka soo geliyeen, kuna soo geliyeen si sharci daro ah, sidaa darteed
bulshada Soomaaliyeed ayay u taalaa.
Max’ed Qanyare
“Cunaqabteynta Hubka oo la qaado waxay keeneysaa ..
Max’ed
Qanyare Afrax oo ah Wasiirka amniga Qaranka ka mid ah isbahaysiga la
dagaalanka Argagixisada ayaa mar uu shalay ku sii jeeday Magaalada Jowhar
una waramayay warbaahinta ayaa waxaa wax laga weydiiyay hadalkii ka soo
yeeray Madaxweyne C/llaahi Yuusuf ee ahaa in Soomaaliya laga qaado
cunaqabateynta hubka ayaa waxa uu Qanyare yiri “arrintas waxaa wata
Madaxweynaha waxay keeneysaa in mar kale la diriro”.
Wuxuu
sheegay in Soomaaliya aysan u baahneyn wax hub ah balse ay u baahan tahay in
wixii horey u yiilay laga qaado maadaama ay si weyn isugu gumaaday.
Mar la
weydiiyay haddii uu Baarlmaanku ansixiyo qodobkaasi, waxa uu yiri “waxay
keeneysaa calool xumo laakiin kama soo horjeedo wax uu Baarlamaanku
ansixiyay, balse waxaa loo baahan yahay in mar kasta laga fiirsado, waayo
wadankaas uma baahna hub kale oo dheeraad ah, waayo kii hore ayaan qaatir
bilaahi ka taagannahay”.
Caasha Axmed Cabdala “waxaan
dareemayaa Siyaasad la iibinayo iyo Musuqmaasuq..
Xildhibaanad Caasha Axmed
Cabdala oo ka mid ah Xildhibaanada Baarlamaanka ee ka qaybgalaya kulanka
Baarlamaanka ee Magaalada Baydhabo ayaa waxay sheegtay in ay aad uga
xumaatay in dib loo dhigo mudo tobaad ah kulanka Baarlamaanka.
“Waa waqti kale oo la
luminayo waayo horey ayaa waxa nooga lumay waqti dheer” ayay tiri Caasha
Axmed Cabdala oo intaa raacisay “waqtigaan waa waqtigii wax loo qaban lahaa
bulshada Soomaaliyeed oo ay ku habsadeen dhibaatooyin dhinacyo badan leh”.
“Dib u dhigista kulanka
Baarlaamaanka waa mid la doonayo in la iibiyo siyaasad iyo Musuq-maasuq,
waxaa la sheegay in laga dhex sameynayo Xildhibaanada Baarlamaanka dib u
heshiisiin iyadoo kulanka Baalamaanka socodo ayaa la sameyn karaan dib u
heshiisiin” ayay tiri Caasha Axmed Cabdalaoo sheegtay in loo baahan yahay in
Xildhibaanada Baarlamaanka u adeegaan bulshadooda.
Sidoo kale Xildhibaano fara
badan ayaa si weyn uga soo horjeestay hadalkii dhawaan ka soo yeeray
Madaxweyne C/llaahi Yuusuf ee ahaa in Soomaaliya laga qaado cunaqabateynta
hubka, waxayna ku tilmaameen warkaasi mid la doonayo in lagu abuuro dagaal
sokeeye.
Ra’isul Wasaare Geeddi “Saxaafadda
waxaa loga baahan yahay in ay la timaado..
Ra’isul Wasaare Cali Max’ed Geeddi ayaa
shalay Hotelka Madiina Al-Munawara ee Magaalada Baydhabo Siminar hal maalin
ah uga furay afartan Saxafi oo ka kala socotay qaybaha warbaahinta.
Siminaarkaan oo ay soo qaban-qaabiyeen
Hay’adda UNICEF iyo Wasaaradda War-faafinta ee Dowladda Federaalka ayaa mar
uu ka hadlayay Ra’isul Wasaaruhu siminaarkaasi in Saxaafadda looga baahan
yahay in ay ku shaqeyso si hufnaan ah wararkoodana ay noqdaan kuwo bulshada
toosiya.
Ra’isul Wasaare Geeddi waxa uu saxaafadda
ku canaantay in aysan ka hadlin nabadda iyo dib u heshiisiinta dalka ka
socota, waxa uuna uga mahadceliyay sidii kartida laheyd ee ay caalamka u
tusiyeen waxyeelada abaarta iyo biyo la’aanta.
Siminaarkaas waxaa kalloo ka hadlay
Wasiirka war-faafinta Max’ed Cabdi Xayir (Maareeye) oo isna sheegay in uu
aad ugu faraxsan yahay maanta in ay kulmaan Wasaaraddii War-faafinta iyo
bahda Saxaafadda, isagoo u soo jeediyay in ay la yimaadaan isku xirnaan.
Xubnihii dowladda ee dhex dhexdaaniyay
Beelaha Sacad iyo Sukeymaan oo gaarey Cadaado..
Waxaa shalay soo gaaray Magaalada Cadaado
ee Gobalka Galguduud mas’uul ay ka mid ahaayeen Cismaan Caato Wasiirka
Howlaha Guud iyo Guryeynta, Xildhibaan Axmed Ducaale Geele (Xaaf) iyo
Odoyaal iyo waxgarad ka socday beesha Sacad, waxaana halkaasi ku soo
dhaweyay mas’uuliyiinta Dowladda Beesha Reer Xaaji Suleymaan oo ay
horkacayeen Wasiirka horumarinta reer Miyiga Max’ed Maxamuud Guuleed (Gacma
Dheere), Wasiiru Dowlaha Badda iyo Dekedaha Max’ed Jaamac Furux, Xildhibaan
Cali Calas Qaareey iyo waxgarad kale.
Mas’uuliyinta labada beelood markii ay
isugu yimaadeen shalay Magaalada Cadaado waxayna isla markiiba kulan deg deg
ah ku yeesheen halkaasi waxayna uga hadleen sidii loo dhameystiri lahaa
waxyaabaha u harsan, Sidoo kale waxay halkaasi uga arrinsadeen sidii loo
kala qaadi lahaa labada ciidan oo weli isku horfadhiya qaar ka mid ah
goobihii dagaalku ku dhex maray, iyadoo maalintii doraad la kala qaaday
ciidamadii isku hor-fadhiyay deegaanka Gelinsoor.
Waxaa shalay ka dhacay Magaalada Cadaado
banaanbax weyn oo ay ka qabgaleen Ururada Bulshada Rayidka ah iyo dadweynaha
Magaalada Cadaado kaasoo lagu taageerayay heshiiska ay gaareen labada
beelood iyo kulanka Mas’uuliyiinta Dowladda ee labada dhinac uga bilowday
Magaalada Cadaado.
Ururka Al-Islaax oo taageeray kulanka
Baarlamaanka ee Baydhabo...
Warqad qoraal ah oo uu saaray Ururka
dhaqdhaqaaqa Islaamka Soomaaliyeed ee Al-Islaax ayaa waxa uu taageerayay
isla markaana hambalyo u diray kulanka Golaha Baarlamaanka uga furmay
Magaalada Baydhabo, sidoo kale waxa uu hamhalyo u diray Madaxweyne C/llaahi
Yuusuf Axmed, Guddoomiyaha Baarlamaanka Shariif Xasan Shiikh Aadan, Ra’isul
Wasaare Cali Max’ed Geeddi iyo dhamaan xildhibaanada Golaha shacabka
Soomaaliyeed, waxayna ugu hambalyeeyeen siday ugu guuleysteen in ay kulan
rasmi ah yeeshaan, waxayna u rajeeyeen in ay guulo ka soo baxaan kulanakasi,
halkaana looga gudbo colaadihii laguna gaaro Nabad, Cadaalad,
Dimuquraadi-yad iyo horumar.
Waxay amaan u jeediyeen madaxda iyo
shacabka Reer Baydhabo oo waqti gaaban ku suurageliyay in Magaalada Baydhabo
ay martigeliso fadhiga dhaxal galka ah, iyadoo waliba ay Gobalka ka jiraan
jilaal kulul iyo Abaaro, waxay xusuusiyeen madaxda Qaranka ee ku shiraya
Magaalada Baydhabo in shacabku uu ka sugayo dib u heshiisiin dhab ah oo lagu
baahiyo dalka, soo celinta nidaamka iyo kala dambeynta, sugida amniga dalka,
soo celinta adeegyadii bulshada, dib u dhiska dalka iyo dib uu soo nooleynta
sharaftii iyo karaamadii shacabkeena Soomaaliyeed uu ku lahaa Dunida ayaa
lagu yiri qoraalkaas oo uu ku saxiixnaa afhayeenka dhaqdhaqaaqa Islaamka
Soomaaliyeed ee Al-Islaax Dr. Ibraahim Dasuuqi.
W/D Amiin Yuusuf Khasaaro
E-Mail amiinkhasaaro@hotmail.com
Faafin: SomaliTalk.com | March 1, 2006