"....Tacsidaada ha la ii keeno ama
Talyaaniga igala soo hadal..."
Cabduladhiif Maxamuud Cali oo ah xoghayaha labaad ee
safarada soomaliya ee libya oo ka waramaya xog uruurin
uu ka sameeyey soomalida timid dalka libya laga soo
bilaabo markii ay burburtay dowladii hore ee uu
madaxda ka ahaa maxamed siyaad bare 1991 ayaa yiri:
Bilowgii dagaalka ahliga markuu Soomaaliya ka dhacay
waxaa dalkan libya soo galay tiro yar oo dad soomali
ah dadkaas oo xilligaas ahaa badankood dad xoogsato
muruqmaal u badan,
balse buu yidhi Cabduladhiif sanadkii
1994 kii ayaa waxaa dalka soo galay soomali farabadan
oo ka kala yimid dalka sacuudi carabiya, yemen &
soomaaliya, dadkaas oo isugu jiray xaasas iyo
dhalinyaro intaba, dadkaas yimid kadib waxay kor u
qaaday tiradii horey u joogtay ee soomalida ahayd
waxaana sanadkii 1997 bilaabatay tahriib aan badneyn
oo lagu aadayay dalka marooko si loogu sii gudbo dalka
Spain
oo looga baxayey dalkan dad badan ayaana ka
faaiideysatay.
Sanadkii 2000 waxaa si toos ah u
bilowdey tahriibka bada iyadoo soomaali badani ka soo
galeen dalka libya saxaraha u dhaxeeya suudaan iyo
libya,
libya iyo maser, niger iyo libya xitaa diyaarado
ayaa
looga soo galay dalka soomaaliya si toos ah si loo
maro bada Mediterranean sea, sanadihii 2000-2002 waxaa
ku geeriyootay tiro muhaajiriin soomaali ah oo
gaareyso(300 qof) iyadoo sanadihii 2003—2005 ay ku
geriyootay badda ayuu yidhi inta lagu helay xogta in
ka
badan (350 qof)oo muhaajiriin
soomaali ah iyada oo laga
yaabo in ay tiri kale oo aan war loo hayna ay ku maqan
yihiin bada Mediterranean sea.
Badana waxaan xogtan ka
helay, buu yidhi xoghayaha labad ee safarada soomaalida
una qaabilsan arrimaha Jaaliyada,
aniga oo haya liiska diiwaan gelinta safaarada iyo
tira koobka dadka soomalida ah iyo ayada oo ay gacan
ay igu siisay dowlada libya cisbitaladeeda,
saldhigyada booliska, laanta socdaalka,ayaan xogtan
helay.
Safaarda soomaaliya markii ay ka yaabtay sida
ba,an ee ay dadkeeda ugu dhamanayan badda ayey waxay la
xiriirtay hey'adaha ku shaqada leh
dowlada libya iyo weliba UN-ka oo ah heyada gacanta
siiso laajiyiinta, waxaase howshii muga lahayd ee ay
sameysay safarada soomaliya lugta ku dhuftay
soomaalida oo ah dad aan nidaamka jecleyn wax
welibana uu uga horeeyo hamigooda ah sidii ay uga
gudbi lahaayeen badda taasina waxaay keentay in
howlahaasi sidii loogu tala galay u qabsoomi
waayaan.
Mar uu ka hadlayey wax qabadka safaarada soomalida ee
libya ayaa uu ka waramay in ay dalka keentay ardey
soomaaliyeed oo haystay shahaadada dugsiga sare una
baahnaa heer jaamacad, ardeydaas oo gaareyso ilaa 65
ardey waxa ay wax ka bartaan dalkan Libya ayaga oo wax
ka
dhigta kuliyadaha kala duwan ee cilmiga ee dalka libya
ayuu yiri Xohaye labaad Mudane abduladhiif Maxamuud.
Cabduladhiif oo sii wata hadalkiisa waxuu yidhi: waxaa
iigu yaab badneyd markii wiil tahriib ah ay hooyadiis
ku soo canaanatay telefoonka ayada oo ku canananeyso
in uu maro badda, waxaa ka mid ahaa kalmadihii ay ku
canaanatay wiilkeeda (Tacsidaada ha la ii keeno ama
Talyaaniga igala soo hadal)
arintaas oo ka fajacisay dad badan.
Hadaba waxaan ugu
baaqayaa dadka dhalay dhalinyarada ku socda badda
ee
naftooda biimeynaya in ay waalidiintu ka waaniyaan
caruurtooda uguna badalaan wax yaabo kale oo aan halis
gelineyn naftooda.
waxaa xusid mudan in ay sanadkaan 2006 ay ku
dhinteen badda hooyo iyo labadeeda ilmood, afar qof oo
kalena ay ka soo badbaadeen oo ah soomali, sidoo
kale
waxaa ka mid ah buu yidhi Mudane Abdilatif wax
qabadkii safarada soomalida in ay dad gaaraya ilaa 500
qofood ay dib ugu celisay dalka Soomaaliya, ayaga oo la
kaashadey laanta socdaalka ee libya. dadkaas oo
badankood laga soo qabtay badda si naftooda loo
badbaadiyana waxaan dib ugu celinay dalka waana ay ku
guuleysatay buu yiri safaarada soomaliya oo uu
safiirka ka yahay Maxamed Xuseen Maxamed (ilkadahab)
arinkaas ayadoo hoos u dhigtay dadka Soomaalidaa ee
badda naftooda ku biimeeya.
Gabagabadii waxaay mar kale safaarada Soomaalidu ka
digeysaa in ayada oo la galay xiligii kulaylaha ee
doonyaha dadka tahriibtu raacaan laga digtoonaado
halista ay la kulmi karaan hadii safarada badda ee
biimadaa lagu safro.
Intaasi waxaan kusoo gabagabaynayaa xogwaraysigii aan
ugu tagay Abduladhiif maxamuud cali – Xoghayaha 2aad
ee
safaarada soomaaliya ee libya.
Qore:Saciid
Axmed Antenno
Tripoli-Liibya
saciidanteno@yahoo.com
218-926449131
Faafin: SomaliTalk.com | Jun 26, 2006
Koonfur Afrika ma aqoonsana dalka la
baxay Somaliland....