Maqaal Muhiim ah:
Isbeddelka aasaasiga ah ee ka dhacay magaalada Muqdisho...
(Cph, Denmark)
Isbeddelka aasaasiga ah ee ka dhacay magaalada Muqdisho ayaa waxaa ka muuqda khataro iyo lugooyooyin waaweyn oo ku soo
wajahan shacab weynaha Soomaaliyeed. Askhristow khatartani kama soo jeeddo
Maxaakimta Islaamiga ah, kamana soo jeeddo dowladda federaalka ah kama soo
jeeddo shacabweynaha Soomaaliyeed ee waa mid si wadajir ah ugu wajahan kulligood
kana soo jeedda quruumaha sida joogtada ah ugu haya hagardaamada shacabka
Soomaaliyeed.
Akristow Soomaaliya waxa ay maalmahan saarantahay
bogagga hore ee jaraa’iddada ugu waaweyn looguna akhriska badan yahay maanta
adduunka. Waxa kale oo ay maantra meel hore kaga jirtaa waxa loo yaqaan ”NEWS
HEADLINES-ka” idaacadaha adduunka oo idil TV iyo raadiyeba. WAR
MAXAA INA SOO GALAY? Ma cirbaddi morfin-ta ahayd ee la inaku dhuftay
baa shaqeyn weyday oo waa iyada geeri la inoo diyaariyaye waanu nuuxnuuxsannay
iyadoo la inaka filayay in so qabow oo nabad ah naftu inooka baxdo. Kolleey
waxbaa jira.
Bal akhristow u fiirso isbedelka ka dhacay
Muqdisho reaction-nada ama darreennada adduunku qaarkiis ka keenay. Dowladda
Mareykanka: ”Waan ka walaacsanahay isbeddellada ku soo kordhay Muqdisho”
Madaxweynaha Mareykanka ayaa laga hayee taas. ”Waxaan ka walaacsanahay
in Soomaaliya ay hoy u noqoto argagixisada caalamka sida ay mar noqotay
Afganistaan iyo Soomaaliya ay noqoto meel ay ka duulaan kuwa khatarta ku ah
maslaxadda Mareykanka” Waa wasaaradda arrimaha debedda ee Mareykanka. ”Muwaaddiniinta
Mareykanka waa inay u safrin dalka Soomaaliya gaar ahaan Muqdisho oo ay kooxo
mayal adag gacanta ku dhigeen iyagoo la kulmi kara handadaad, afduub iyo dil”
weli waa wasaaradda arrimaha debedda ee dalka Mareykanka. ”Waan la
dagaalamaynaa kooxaha argagixisada ee ku sugan dalka Mareykanka gaar ahaan
magaalada Muqdisho” wasaaradda Gaashaandhiga ee dalka Mareykanka.
Intaas oo haddal iyo kuwa kale oo la filayo dhowaanba waxay maalmihii la soo
dhaafay ka soo yeereen maamulka Mareykanka.
Horta marka hore awal ayaa digniinta ku socota
muwaadiniinta Mareykanka jirtay oo 1991-kii bay soo baxday wax cusubna maaha.
Ujeeddooyinka loo soo cusbooneysiiyay ee laga leeyahayna waa sidan A)
duqeyn iyo duullaan uu ku qaadayo ummadda Soomaaliyeed ee awalba silcintiisa la
diihaalsanayd. B) in shucuubta kale ee adduunka uu ka gado
aragtida oranaysa argagixisaa gashay Soomaaliya ee ka jooga, uguna cudurdaarto
in Mareykanku rabo inaa ku duulo argagixisadaas (shacabka Soomaaliyeed)
maaddaama ayan dadkayga iyo kiinuba ayan tegi karin taaasoo ah arrin ay u
jilicsan yihiin shucuubta adduunka qaarkood gaar ahaan reer Yurub.
Haddaba akhristow ilma adeeri waa in istaqaane, Soomaaliyi goormay Mareykan ku duushay oo maslaxaddiisa wax yeeshay?
Maxaa lagu caddeeyay iney Soomaliyi lug ku luhayd weerarraddii loo geystay
safaaradihii Mareykanka ee Barriga Afrika dalalka ku yaal qaar kamida. Haddii la
yiri C/qaasin Salaad waa tuktukadaa oo wadaaddaduu la sheeksheekaystaa illa
C/qaasim wadaadnimo inagu kuma xammannee, maxaa C/laahi Yuusuf iyo Cali Maxamed
Geeddi iyo dowladdan iyada iyo baarlamankeeduba argagixiso la dirir xigeenka ah
Mareykan ku diiday? Dowladdii C/qaasim horkacayay waxaa wasiirro, ku xigeenno
iyo mas’uulyiin ka wada ahaa kaadiriintii reer galbeedka gaar ahaan Mareyanka e,
ma dhab baa in Mareykan uga baqay islaamnimo, mise ujeeddo kalaa aasan?
Akhristow sidaan kor ku xusan Mareykanku ma
taageerin dowladdihii Soomaaliya laga dhisay wixii ka dambeeyay burburkii
dowladdii Soomaaliya. Isagaana burburiyay tii Maxamed Siyaad horkacayay oo
sidaanu wada ognahay Mareykankaa hub ayuu kusoo daldalayay Soomaaliya sanadihii
ugu dambeeyay jirtaankii dowladdii milateriga ahayd ee Soomaaliyeed iyadoo
adduunku in badan ka walaacay arrintaas. In badanna lagala hadlay in Soomaaliya
ay u baahan tahay in dhaqaalaha ee uu ka joojiyo deeqahan iyo deymahan hubka
lagu siinayo. Waxaa si lamida arrintaa ka codsaday siyaasiyiin kalana hadlay
maamulladii Mareykanka khuburo Soomaaliyeed. Ha yeeshee ujeeddadiisaa ka
weynayd. Tusaale akhistow, Mareykanku wuxuu diiday oo ishortaagay dowladdii
Soomaaliyeed ee uu Cali Mahadi Madaxweynaha ka ahaa ee lagu dhisay dalka
Jabuuti. Wuxuu qaadacay dowladdii uu madaxweynaha ka ahaa C/qaasim Salaad Xasan
ee Soomaalidu ay ku soo dhisatay maagaaladda Carta ee dalka Jabuuti. Waxa kale
oo uu maanta hortaagan yahay dowladda Federaalka ku-meelgaarka ah ee Soomaaliya
ee laba sano ka hor ay Soomaalidu ku soo dhisatay dalka deriska ah ee Kenya.
Maanta waxa uu u xeydxeytay inuu dagaal hor leh ka huriyo Soomaaliya oo uu
dhibaato hor leh u geysto shacabka Soomaaliyeed aadka waxyeellada dagaalka
sokeeye, abaaraha iyo fakhrigu ay aadka u jilciyeen.
Akhristow midi waa caddahay oo
Mareykanka maanta waxaa mslaxaddiisu gashay burburka iyo ba’a ummadda
Soomaaliyeed ee maxaa jira? Ma shacabka Soomaaliyeed ee Mareykanku
bililiqeysanayo ee daladlka deriska ka daadgureysanayo buu istaagid uga baqayaa?
Waa maya jowaabtu oo dadku iyagaa diyaara oo socda. Dhowaanna waa isaga
Mareykanku ku dhawaaqay inuu carra Mareykan dejin doono Soomaali tiro le’eg inta
hadda joogta. Ma dowladda jilicsan ee tirada yar ee kiristanka ahi ka taliso ee
Itoobiya ayaa laga illalinayaa inaanu dhul u sheeganno oo dadka iyo dalka
inakaga maqan aanu ka goosano ama xukunkuba gacanta gaaladda tirada ka baxo
iyadoo Soomaaliya loo marayo? Iyadoo siyaasiyiintayadu ay wada ogyihiin in
Mareykanku ahaa aabihii kala qeybqeybinta Soomaaliya xilligii aya xornimada
qaadanaysay isagu kula muddacay dalka Ingiriiska inu Itoobiya qeybta ay ka
sheeanayso Soomaaliya siiyo maaddaama ay Itoobiya dagaalkaii labaad ee adduunka
gashay iyo ka dhinaca safan huwantii Mareykanku horkacayay iyadoo dowlad xora
ah. Ma qashinka wershadaha iyo kan qumbaladduriyaha ee ku aaso xeebaha
Soomaaliya iyo Ciidamadiisa bilaashka ku fadhiya xeebaha Soomaaliya buu
isleeyahay waxbaa iska beddelaya? Waa macquul, kulise ma wada ah sidaas. Ma
maslaxadda Israel baa ku jirta in Soomaaliya ay sidaas ahaato oo dal ka burburay
Jaamacadda Carabta waa culays ka dhacay Yuhuud? Waa suure maxayse ahayd khatarta
tooska ah ee Soomaaliyi Israel ku haysay? Ma waxaa ...? Ma waxaa...? Yaabay
anigu. Bal aynu hareeraheenna dhuganno.
BURBURKAYAGA IYO BAA’BA’AYAGA MAXAA MAREYKAN MASLAXAD U GELIYAY..
Inta Soomaali Alla badiyay aqoonyahan, siyaasi,
culimo u diin iyo indheergarad kale, maxaa Mareykan Bashiir Raage, Muuse Suudi,
Maxamed Dheere, Cabdi Waal iyo noocaas oo kale Soomaali kala xirtay oo wax uga
weydiiyay. Suurto galse ma tahay in Mareykan si gaar ah uu uga aarsanayo
shacabka reer Muqdisho bahdilkii iyo jabkii foosha xumaa ee fashiliyay
dhoolatuskii loogu gogol xaarayay mashruucii la magacbaxay ”The new world order” HANNAANKA
CUSUB EE ADDUUNKA? Mashruucaas oo ku caloolgalay dhulka ay ula baxeen
Israel kuna dhashay carriga Mareykanka laakiin aakhirkii ku xijaabtay oo lagu
aasay dalka Soomaaliya weliba magaaladiisa Muqdisho.
Guntii iyo gabagabadii MAXKAMADEEY MAREYKAN KUMA RABO KUMANA OGOLLA
ee shacabka iyo Alle weynaa ku raba. DOWLADDA FEDERAALKAY MAREYKAN KUMA RABO KUMA OGGOLA
ee shacabka Soomaali iyo Alle weyna ku raba waa haddaad weliba
Alle rabtaan. Alle nimaan rabin ma rabo uu. Intaas oo maslaxad ah baad
wadaagtaan ee ma leedihiin garasho idinku filan oo aad ku garataan taas.
Soomaalidu waxay taraahdaa ”BUDO QABE IYO BIYO QABE WAA ISU BAAHAN
YIHIIN”. Haddaba dantiin garta magaciin jirye.
Dantiinnu waa danta shacabka Soomaaliyeed ee diifta iyo diihaalku u weheliyaan
nabarrada waaweyn ee ka soo gaaray dagaalladii sokeeye ama ahliga ahaa
cadowguna dhaymada u diiddanyahay.
Engineer Abokor
Copenhagen, Denmark
mohamedsac@yahoo.com
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku
saxiixan
Faafin:
SomaliTalk.com | June 8, 2006
Maxkamadaha Islaamiga: Fari kama Qodna Faanoole..
C/risaaq Xaaji Xuseen Is kama
hadlin!! | 
Daabaco
Boggan | Print