SOMALITALK.COM DALSAN
w w w . S o m a l i T a l k . c o m
SOMALITALK - WARAR
Ku dhawaad labo kiilo iyo bar oo ah maandooriyaha loo yaqaano Xashiishada ayaa saakay  ay maamulka degmada iyo kan maxkamada islaamiga ah ee ka jira magaalada Kismaayo ay ku guboon goob fagaalara ah  

Cabdi qadar nuur maxamed (filipiin)
Kismaayo soomaaliya

Waxaa saakay fagaaraha weyn ee Beerta Xoriyada ee magaalada Kismaayo lagu gubay ku  dhawaad labo kilo iyo bar maandooriyaha loo yaqaano Xashiishada oo ay  gubeen masuuliyiinta  maamulka degmada iyo kuwa maxakamada islaamiga ah ee dhawaatan sida raasmiga ah oga howl galay magaalada Kismaayo  maandooriyahaan ayaa waxaa laga soo qabtay gudaha magaalada Kismaayo ayadoo ay soo qabteen ciidamada amaanka ee magaalada kismaayo oo baryahaan ayagu waday howl galo lagu sifaynayay burcada loogana hortagayay waxyaabaha lidiga ku ah bulshada ku dhaqan gobolkan. 


gabadhii lagu qabtay xashiishada oo Hor taagan maxkamada | Boosaaso | Maarso 2004

Xashiihsadaan ay gubisteeda iska kaashadeen masuuliyiinta degmada iyo kuwa maxakamada ayaa waxaa shan barri ka hor laga soo qabtay rag ka ganacsan jiray oo iib ahaan u keenay suuqa waloow ay sheegeen askartii soo qabatay xashiishadaan in ay ka baxsadeen ragii watay oo ay gacanta ku soo dhigin. 

Hadaba markii goobtaas fagaaraha ah lagu gubayay xashiishada ayaa waxa halkaa ka hadlay qaar ka mid ah masuuliyiinta degmada iyo kuwa maxakamada oo ay ka mid ahayeen gudomiyaha degmada Daahir Maxamed Cilmi (daahir carabeey) iyo gudoomiyaha maxakamada SH/ Maxamed facaye ayagoo labaduba ka dhawaajiyey  in maandooriyeyaashu ay qeyb weyn ka qaataan hurinta colaadaha islamrkaana ay tahay mida sababta dilka ay maleeshiyda hubaysani ay sida micno darida ah ugu gayestaan dadka rayidka ah ee aan waxba galabsan  aygoo maleeshiyada cabsan maandooriyeha xashiishada 

Arintaan ayaa waxaa si weyn ugu amaanay maamulka degmada iyo maxakamada dad weynaha ku dhaqan magaalada kismaayo aydoo ay ku sheegeen in talaabadan ay tahay mid ku dayasho mudan islamarkaana ay haboontahay in ay sii dardar galiyaan  ayna ka filayaan maxakamada iyo maamulka degmada in ay sii qaadaan talaabooyin xoojinaya amaanka magaalada kismaayo iyo waliba deegaanada hoosyimaada taasoo hada u muuqata mid gacanta lagu soo dhigayo.  

Sikastooy ahaataba ma ahan markii ugu horaysay  oo ay maamulka degmada kismaayo xashiishad gubaan ayadoo aysan wehelin maxakamada islaamiga ah ee dhawaantan laga aasa aasay magaalada kismaayo tasoo loo arko in ay wax badan ka badali doonto hanaanka nabadeed ee loo caalwaayay ee ka jira gobolkaan lana filayo in ay fal walba u adeegsan doonaan shareecada islaamka.

Cabdi qadar nuur maxamed (filipiin)
Kismaayo soomaaliya
cabdiqadar84@hotmail.com
cabdiqadar@somalitalk.com

Faafin: Somalitalk.com | Maarso 27, 2005

Elman Peace & Human Rights Center
Lower Shabele Report.

2004

Kadib markii ay soo bexeen warar sheegaya in gobolka shabeelada hoose ay ka jiraan tacadiyo ka dhan ah xaquuqda aadanaha ayaa hay’adda elman waxay isku taxalujisay iney u dirto gudi baaris kusoo sameeya baaris ka dhan ah tacadiyadaas iyo daroogo la sheegay in lagu beero deegaanada gobolkaas hoos taga, waxayna safarkoodii ka bilaabeen tuulooyinka kala ah Buulo golweyn, Buulo mareer, qoryoolay, Kutuwaarey, Abowheerow iyo Dacaraha, waxayna hay’adu intaa ka soo aruurisay xog kusaabsan daroogada iyo tacadiyada ka dhaca deegaanadaas.

Hay’addu waxay wareysatay dad beeralay ah waxayna hay’ada u sheegeen in deegaankaan lagu beeri jiray daroogada, xashiishada balse aysan hada jirin wax daroogo ah oo hada beeran waayo majiraan biyo wabiguna waa guray oo ma wado wax biyo ah daroogaduna waxay u baahantahay biyo saa;id ah ayadoo loo waraabiyo sida bariiska oo kale, waxaa kaloo ka mid ahaa dadka aan waraysanay gabar naga codsatay in aan magaceeda la sheegin ayaa waxay noo sheegtay in bishii November iyo December in ayadu ay beeratay daroogada waxaana iiga soogay ayay tiri sided kiish oo daroogo ah waxayna noo sheegtay in aysan jirin wax koontoroola beerahooda ayna jiraan rag had iyo jeer u taagan iney beeraan daroogadaas, ayadoo weliba qaarkood ay u wareegeen dhinaca degmada janaale ayagoo halkaa ka wada hawlo ay ku hormarinayaan daroogada.

Waxaa kaloo ahay’adu waraysi la yeelatay odayaasha dhaqan ka ee degmada kutuwaarey iyo gudiga maamulka degmadaas waxaana wax ka weediinay dhibaatooyinka ka jira deegaanadooda ee ku saabsan beeraha la sheegay in xooga lagu kala heesto waxaana ugu horeentiiba wax ka weydiinay suldaanka deegaanka kuntuwaarey Suldaan xasan Caliyow Beere wuxuuna yiri “anigu waxaan suldaan ka ahaay deegaankaan ilaa 1971dii waxaana ahay suldaankii dowladii maxamed siyaad barre kala tashatay in halkaan la keeno dadka ay abaaruhu ku habsadeen waxaana lay ga saxiixay isla sanadkaas waxaanan ogolaanay in deegaamadeena la keeno dadkaas illaa maantana wax dhib ah naguma hayaan faa’iido mooyee waayo waxaa faa’iido ah dadkii la keenay 1974 aysan aqoon markii halkaan la keenayey afafkeena gaar ahaan afka jiidada maantana afkeenii ayey wax nooga gadanayaan waa faa’iido fiican oo u soo hoyatay dadka jiidada ah, waxaan rabaa in aan wax ka iraahdo dadka oranaya beeraa nagala dhacay tuulooyinbaa nagala gubay in aysan ahayn dad wax garad ah ama wakiil ka ah dadka, dadka gubay beeraha kama aysan imaan Mogadishu kuwa gobay tuulooyinka kama aysan imaan Mogadishu ee waxay yihiin deegaanka waana jiido kuwa wax laga gubana waa jiido taasna waxay kuu muujinaysaa tafaraaruq ku dhaxjira jiidada, hadii aan usoo noqdo beeraha lakala gadanayo waxa gadanaya waa dad jiida ah oo lacag raba waxaana diidan mid kale oo walaalkiisa, waaxaan rabaa in aan manta ogaysiiyo dadka walaalahey ah ee ku nool magaalada Mogadishu in aysan jirin wax hujuun ah ama barakicin ah ee lagu hayo dadka jiido balse ay jiraan jiido isdiidan oo aan waxba isku ogolayn”

Waxaa kaloo wareysi layeelanay Gudoomiyaha degmada kuntuwaarey Salaad cali koofi waxaana wax ka waydiinay cabashooyinka ka imaanaya degaanka uu xukumo ee kuntuwaarey wuxuuna ku jawaabay “anagu waxaanahay maamulka degmada waxaana degmadaan hoos yimaada 45 tuulo nasiib darose noolamayimaan wixii howl ah ee ay u baahanyihiin hadii ay noqon lahayd beero la kala gadanayo kala wareejin dhul iyo khilaafaadka beelaha qolo walbana waxaad moodaa in ay howlohooda ay si gooni ah u qabsanayaa anagana way nala xumaatay in aanu faragelino deegaamo hoos yimaada degmadaan anagoo ka xishoonayna waxa maanta laga sheegayo deegaankeena, hadii aan u gurmanana la oranayo waa qabiil iyo xoogbay nagu haystaan taasina ay suurto gelisay in aan gacmaha kala baxno beelaha deegaanka si ay ayagu arimahooda u xalistaan, waxaan maqlaynay waayahaan beero ayaa nagala dhacay waxaan rabaa in aan cadeeyo beer aan suldanku saxiixin in aan lagadan Karin deegaankaan beeruhuna waxay isgu jiraan kuwa ay dowladii hore la hayd iyo kuwa dad shacabihi ay leeyihiin oo ay ka tageen waxaana gadanaya dadkii haystay 14-kii sano waxaana igu maqaalaa in rag xamar ka yimid oo lacag wataa ay yimaadeen deegaanka oo ay dhul gadanayaan dhulkaasna waxa gadanayaana waa dad deegaanka ah iyo kuwa deegaan kula nool oo ah dad kii la dejiyey deegaanka 1974 tii.

Waxaan kaloo la kulanay Gud. Gudiga degmada kuntuwaarey :- Maxamuud yuusuf maxamed waxaana waydiinay bal in uu wax nooga sheego caqabadaha ka jira deegaanka siiba daroogada wuxuuna ku jawaabay “daroogada dhulkaan waa lagubeeraa mase ahan mid aan anagu shaqo ku leenahay ee waxaa beeranaya dad wax magarata ah oo fiirsanaya shilinka ay ka helayaan, daroogo la beero wax dhibaato ah maleh waayo waxaa la waayey dowladii kontarooli lahayd maamulkuna awoodiisu magaarin in uu galo dhulalka fog-fog ee lagu beero daroogada qofkii aad maanta tiraahdo maxaa u beeraysaa wuxuu kuugu jawaabayaa beerta anaa leh anigaana abuurtay waxaana nala xumaatay in aan faragelino nin beertiis illaa dowlad caadila laga helayo”.

Waxaa soo u ruuriyey madaxa baarista xadgudubyada ee hay’adda elman

Mr: Cali sh yaasiin “Cali fadhaa”

Qoraalka oo dhamaystiran.... Akhri


Waraysi Samsam iyo Codsasho Caawinaad Soomaalino...
Samsam waxa ay shaaca ka qaaday in ay dacwadeeda u gudbineyso Maxkamadaha Aduunka ee Caalamiga ah, waxana ay... Guji...


Kulaabo bogga  www.SomaliTalk.com 

© www.SomaliTalk.com

SEARCH

 



HTML CD