RAMADAAN WAA
GOORMA??
Qore: Cabdisamad Xoday
Hoday30@hotmail.com
Mahad Allah baa
leh, Nabigiisana Nabadgelyo iyo Ammaani korkiisa ha ahaato.
Marti aad u
sharaf badan baa inagu soo socda!
Alla nasiib
badanaa qofkii uu Ramadaan usoo galo oo Allaah waafajiyo inuu ka
faa’idaysto. Ayaan daranaase kan uu Ramadaan usoo galo oo uu dhaafo
isagoo aan loo danbi dhaafin, oo aan ka faa’idaysan.
Ilaahay waxaan
ka baryayaa inuu na waafajiyo inaan usoo dhaweyno sida uu martigaasi
mudanyahay.
Haddaba shay
walba oo qaddar iyo maamuus leh, markii uu soosocdo waa loo
diyaar-garoobaa. Waxaana ugu horreeya oo la’isweydiiyaa: Goormuu
imaanayaa? Bishee? Maalintee? Iyo Saacaddee?.
Haddaba aan is
weydiinee, goorma ayuu Ramadaan inagusoo aaddanyahay? Goormuuse ina
saagootinayaa?
Waxaan halkan
idiinkusoo gudbinayaa, waqtiyada ay bilanayaan bilaha: SHACBAAN,
RAMADAAN & SHAWAAL. ( waa marka laga fiiriyo xagga Cilmiga Falagga
oo ay adagtahay inuu arrimahan oo kale been ka sheego):
|
SHACBAAN |
|
|
Bisha |
Maalinka |
Tariikhda |
|
SHACBAAN
(soon-dheere) |
Arbaco
|
15/09/04
|
Fiiro gaar
ah:
-Waxaa Bisha la arkayaa galabnimada Talaadada 14/09/04, Maalinta
Arbacada ayaana ku aaddan 1-da Shacbaan.
-Waxaa kaloo dhici karta in bisha Shacbaan ay bilato, Arbacada
15/09/04. Oo ay Khamiista 16/09/04 noqoto kowda Shacbaan, umase
badna.
|
RAMADAAN |
|
|
Bisha |
Maalinka |
Tariikhda |
|
RAMADAAN
(soon) |
Jumce |
15/10/04 |
Fiiro gaar
ah:
-Waxaa bisha Ramadaan la arki karaa galabnimada khamiista 14/10/04.
-markaa Jumcada ayaa ku aaddan 1-da bisha. Macquulna ma aha in la
arko maalinta ka horraysa, ee Arbacada, oo bishiiba weli ma dhalan.
|
SHAWAAL |
|
|
Bisha |
Maalinka |
Tariikhda |
|
SHAWAAL
(soon-fur) |
Sabti
|
13/11/2004
|
Fiiro gaar
ah:
-Sidaas ayey u badantahay in 13/11/04 ay tahay 1-da Shawaal 99%.
-Waxaase laga yaabaa (1%) inay Maalinta ka horraysa ee 12/11/04,
noqoto 1-da Shawaal ama CIIDA.
Dhammaan waa
haddii Allaah idmo.
BARAARUJIN:-
1.
Taariikhda iyo
maalinta aynu bisha ku hor qornayi, waa maalinta ay bishu tahay 1 (koow).
Taas macnaheedu waxaa weeye in galabta ka horraysa bishii la arkay.
2. Bisha
Ramadaan waxaynu soo sheegnay in bisha la fiirinayo (la arki karo)
galabnimada khamiista 14/10/04. Haddaba waxaad xusuusnaataa farqiga
u dhexeeya dhicitaanka Qorraxda iyo bisha, oo ah (18) daqiiqo.
Yacnii waxay bishu dhacaysaa 18 daqiiqo kabacdi dhicitaanka Qorraxda.
(waa waqtiga Makkah Al-mukarramah).
3. MA LAGU
CAMAL-FALI KARAA XISAABTA?
Su’aashaas waa
masalo ay in badan culimadu isku waydiiyaan, kutubta fiqiga iyo
xadiiska, hadalkeeduna ma aha mid halkaan lagusoo koobi karo.
Waxaanse
kusoo uruurinayaa:
· Waxa la
cuskanayo waa Aragtida, soon iyo afurba.
· Xisaabta
falagga waxaa si buuxda loogu ogaan karaa maalinta, saacadda iyo
daqiiqadda ay bishu dhalanayso, iyo marka la arki karo. Tusaale
ahaan waxaa la ogyahay in bisha Ramadaan ee sannadkan 1425H, ay
dhalanayso subaxnimada Jumcaha 14/10/04 saacaddu markay tahay 5:49
daqiiqo (dhalanayso: waxaa loola jeedaa marka ay is weydaaranayaan
qorraxda iyo bishu, ee ma aha marka la arkayo bisha).
·
Dhalashada bisha laguma sugi karo xisaab ahaan oo kaliya. Waxaan uga
jeedaa, ma bannaana in la yiraahdo: Xisaab ahaan bishii way dhalatay
ee aynu soonno ama afurno, ee waxaa sax ah in la yiraahdo: xisaab
ahaan bishii way dhalatay, ee yaa bishii arkay?. Haddii la helo cid
aragtay waa la raacayaa, maxaa yeelay waxaa la helay markhaati,
xisaab ahaanna waa macquul in la arkaa. Haddiise la waayo cid
tiraahda annagaa aragnay laguma camal-falayo xisaabta oo kaliya.
· Haddii
xisaab ahaan aanay macquul ahayn in bishii la arko, culimada
falagguna ay sheegaan inaysan bishii xisaab ahaan weli dhalan;
markaas qofna laga yeeli maayo inuu bishii arkay, maxaa yeelay
macquulba ma ahan in bishii oo aan weli dhalan la arko. Markhaati
goodana waxaa lagu bushinayaa waaqica oo beeninaya.
Wuxuuna qofkaasi
la midyahay sidii qof 15-ka shacbaan sheegtay inuu arkay bishii
ramadaan.
Markaa waxaynu
kusoo koobaynaa sharci ahaan xisaabta falagga bisha dhalashadeeda
laguma sugo, laakiin waxaa lagu buriyaa cidii sheegata inay bishii
aragtay, iyadoo aan la gaarin dhalashadeedii.
Ilaahay ha ina
waafajiyo sida sawaabta ah.
Cabdisamad Xoday
Hoday30@hotmail.com
19/07/1425h 04/09/04
Faafin:
SomaliTalk.com | Sept 12, 2004
