Hereri Haji <hereri01@hotmail.com>

Waxaa shir balaadhan isugu yimid dabayaaqadii bishii 9 aad ee aynu soo dhaafanay aqoonyahanada wadanka Ogadenya ee ku dhaqan wadanka gudihiisa.

mutacalimiintan oo ka kooban dhamaan gobolada wadanka Ogadenya ayaa shirkoodan ooga hadlayay xaalada wadanku maanta ku sugan yahay waxyaabaha keenay iyo sidii loo maarayn lahaaba.

Aqoonyahanada ayaa shirkooda si wayn ugu lafa guray xaalada amaanka, abaaraha is daba jooga ah iyo adeegyada kale ee muhiinka u ah Aadamahaba, sida aan wax looga qabanin iyo waliba khilaafka aan dhamaadka alahayn ee ka dhex jira beelaha ku wada nool wadanka iyo waliba xaalada guud ee koooxaha macmalka ah ee ay Itoobiya ku shaqaysato ee degan magaalada jigjiga

aqooonyahaynku waxyaabaha ugu muhiimsan ee ay ka hadleen waxaa ka mid ahaa isla markaana ugu muhiimsanaa:-

Aqoonyahanadu iyaga oo si wanaagsan uga hadlay isla markaana falanqayn dheer ka bixiyey ayay cadeeyen sababaha keenay in uu soo noqnoqdo iska hor imaadka beelaha walaalaha ah ee wadanka wada dega.

Waxa ay falan qayn dheer ka bixiyeen dagaalada soo laab laabanaya ee wadanka ka dhex dhaca iyaga oo tusaale wayn ka bixiyey midka kasta iyo sababtiisa, waxa ay tusaale usoo qaateen dagaalkii labada beelood is ku hardiyeen ee ka dhacay

aagga Nusdariiq ee dhexmaray beelaha walaalaha ah ee deegaankaas wada dega kaasi bay yidhaahdeen oo ay ka qayb qaateen qaarka mid ah ciidanka qalabka sida oo Itoobiya isla markaana waxa ay cadeeyeen in la hayo cadaymo muhiim ah oo ka markhaati ah, sida iyada oo ay dagaalkaas ku dhinteen qaarka mid ah Askarta Itoobiya.

Sidoo kale waxay ka hadleen sababaha iyo sidi xalwaara looga gaadhi lahaa dagaalka ka dhacay deegaanka Miirkhaliifa oo ay isna fooda is dareen laba beelood oo ka tirsan kuwa deegaankaas wada dega, iyaga oo sheegay in la hayo cadaymo ku filan in ciidanka qalabka sida ee Itoobiya ka qayb qaateen isla markaana bay yidhaahdeen maalintii ay warbaahinta kashegeen in ay heshiis dhex dhigayaan labada beelood ee dagaalamay ay koox kamid ah ciidanka Itoobiya oo loomalaynayay in loo soo diray wada hadashiinta dadkii halkaas ku dagaalamay ay halkas ka gaysteen khasaare kiihore aan ka yarayn iyaga oo halkaas ku dilay 16 kuna dhaawacay 22 ruux oo kale kadib markii ay rasaas ku fureen gaadhi ay saaraayeen dad shacab ah oo deegaanka katirsani.

Sidoo kalena waxa y xuseen dagaalada iyaguna ka dhacay meelo badan oo ka tirsan wadanka islamarkaan ku baaqeen in wada hadal lagu dhameeyo midka hada kasoconaya deegaanka Dhagax buur kaas oo ay beelaha halkas ku dagaalamay ugu baaqay in ay shuruud la'aan joojiyaan dagaalka .

Sdoo kalena waxa ay sheegeen in uu hilaaf balaadhani soo kala dhex galay dadka ku nool xuduudaha kadib markii ay Itoobiya xidhay xuduuda wadanka uula leeyahaya Soomaaliyaciidana ku wareejiyey Waqooyi ilaa koonfur halka ugudanbaysa uguna baaqay in ay xayiraada qaadaan .

Aqoonyahanadu waxa ay qeexeen isla markaana ay ku dhawaaqeen in uusan wadanka Ogadenya ka jirin wax la odhan ka ro maamul isla markaana waxa ay sheegeen in uu qas wayn ka dhex waday ninka federaalka Itoobiya ufadhiya magalada Jigjiga ee Gabre wahid Gorgis, tusaale ahaanba ay yidhaahdeen 10kii sano ee ugu danbaysa waxaa xilka magaalada Jigjiga loo dhiibay in ka badan 10 gudoomiye midkastana markuu mudo gaaban hayay ayaa laga qaaday, tasi oo ay ku tilaaameen bisayl la'aanta habka lagu tilmaamo in uu yahay Dimuqraadi ee la sheegay in uu Itoobiya ka jiro iyaga oo intaas raaciyey in Itoobiya marba ninkii ay u malayso in uudanaheeda fulin u dhiibato hadiiba ay aragto in uudanaha shacabka ilaaliyana waa la eryaa eyey yidhaaahdee..

cadeeyeenna in kooxda degan jigjiga aysn faraha ku haynin yihiin na dad ilaashada dana gaar ah, sidoo kale waxay sheegeen in ay dadkaasi fuliyaan siyaasado iyo dano ka baxsan dadka deegaanka, ahna bay yidhaahdeen dad had iyo goor madaxa iskula jiran

Mutacalimiintan oo ka kala yimid sagaalka gobol ee wadanka Ogadenya ka kooban yahay ayaa cadeeyay in guud ahaanba aysan wadanka Ogadenya ka jirin dugsiyo wax barasho isla markaana waxa ay shegeen in meelo kooban oo kali ah ay ka dhisan yihiin guryo balse ay san jirin macalimiin iyo adeegii kaleba halka meesha ugu nasiibka badan ay leedahay dugsi hoose.

waxa ay sheegeen in wadanka si wayn loogala dagaalamay iyaga oo dhamaan xukumadadihii Itooobiya isaga dandanbeeyey isku fikir ka aaminsanaa kaasi oo dh bay yidhaahdeen iyaga oo si wayn uwada rumaysnaa in aqoonyahan ka wadanka u dhashay halis ku yahay danta Itoobiya kaleedahay wadanka isla markaana ay si isku mid ah uga ilaaliyeen dhanka aqoonta guud ahaanba dadka wadanka taasi ookeentay bay yidhaahdeen in wadanka ay isugu soo hadhaahdadka aan wax baran oo kali ahi.

Aqoon yahanadu waxa ay xaladan dhanka wax barsho ee ka jirta wadanka ku sheegeen in ay kamid tahay meelaha caalamka ugu hooseeya iyaga o mas'uliyadeedana dusha ka saaray Itoobiya oo ay sheegen in ay si wayn ugala dagaalami jirtay dhinaca tacliinta, taas oo sababtay ayay yidhaahdeen in ay caruurta looqaado dhinaca jamhuuriyada Soomaliya si ay wax uga soo bartaan.

Aqoonyahanadu waxay ku sheegeen xaalada wax barasho ee wadanka Ogadenya in ay tahay mid aad loo caadadiyo iyaga oo sheegay in guud ahaanba 9ka gobol ee Ogadenya oo ka kooban 48 degmo uu ka jiro oo kali ah hal dugsi sare oo ku yaala Magaalda Jigjiga arintan oo ay eedeeda.

                                                CAAFIMAADKA

Si lamid ah dhibaatada dhanka wax barasho ee wadanka ka taagan ayaaa ay sheegeen in wadanka Ogadeny ay ka jirto dhibaato dhanka adeegyada caafimaadka ah ayna aad ugu yar yihiin wadanka goobaha caafimaadku, waxayna ku sheegeen guud ahaanba xurumaha ku yaala wadanka in ay leegyihin inta ku taala hal degmo oo ku taala gobolka TIGRE leeg fadhi ahaana degmada AWAARE. oo ay ku taalo bay yidhaahdeen hal goob oo aan lahayn wax daawooyin ah haba yaraatee.

Waxayna ku baaqeen in hadii aan si degdeg ah wax looga qabanin dhinaca caafimaadka in xaaladu ay faraha ka bixi doonto mustaqbalka dhow, waxa ayna sheegeen in cudurada ay ka mid ka yihiin TB, MALARIA iyo cudurada kale oo halista ahiba faro kulul ku hayaan shacabka loona baahana yahay bay yidhaahdeen in wadanka lakeeno dhakhatiir aqoon leh iyo daawooyin iyo adeega kale ee la halkmaala caafimaadka .