Ciidankii hore: Maadaama dalka uu Madaxweyne ka noqoday nin Millatari ah ayaa Ciidammadii hore ee Soomaaliya oo isugu jira Millatari, Booliis iyo qaybihii kale ee Ciidanka Soomaaliyeed waxay kala aaminsan yihiin laba qodob oo kala ah: "In ciidan shisheeye oo la keeno Soomaaliya ay tahay fursad mar kale lagu hana karo hoggaankii dalka ee lumay, sidoo kale waxaa gacanta dadka ka baxaya hubka faraha badan ee galay gacmahooda sannadihii dagaallada sokeeye ay billowga ahaayeen, laakiin waa in ciidankaasi aysan ahaan kuwo amarka ugu sarreeya iyaga la siiyo, oo amarka ugu sarreeya ay lahaadaan ciidanka Xoogga dalka Soomaaliyeed, ciidankaan cusubna ay ka kaalmeeyaan waxyaabihii hor istaag ku sameeya howshooda" sidaa waxaa qaba Ciidanka Xoogga dalka Soomaaliyeed ee Millatariga. "Waa in Muqdisho ay si dhaqso ah ku heshaa Nabadgalyo buuxda oo ay shaqeeyaan wasaaradihii iyo xarumihii kale ee dowladda sida saldhigyadii booliiska si loo helo nabadgalyo buuxda ayna dib ugu howlgalaan ciidanka Booliiska oo nabadda guud ee magaalooyinka ka shaqeyn jiray, Ciidan shisheeye oo dalka la keeno waxay kaalin xoog badan ka qaadanaysaa dib u soo celinta Nabaddii habowda ee Soomaaliya" sidaana waxaa qaba Ciidanka Booliiska Soomaaliyeed.

Culummaa’uddinka: Culumaa’uddiinka Soomaaliyeed oo iyagu kaalin mug leh kaga jira Bulshada Soomaaliyeed maadaama ay Soomaaliya tahay dowlad 100% Muslim ah ayaa waxay u kala qaybsan yihiin maanta illaa 4-qaybood, waxayna qayb walbaahi qabtaa fikarad u gaara ah:

Qaybta 1-aad oo ah Culummo qunyar socod ah ayaa waxay qabaan in dalka la keeno ciidamo shisheeye, waxayse tilmaameen in ciidanka shisheeye ay ahaadaan kuwo ku eg shaqooyinkii loo xilsaaray oo aanay dadka dhexgelin, waxay culummadani tilmaameen in haddii ciidankaasi ay dadka dhexgalaan ka imaan karto fasahaad iyo inay ka dhashaan dalka Cudurro halis ah sida Cudurka AIDS-ka, waxaana ay intaas ku dareen in ciidankan ay lagama maarmaan tahay inay gacan siiyaan ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed oo ay iyaga la shaqeeyaan. Markii ay howsha u dhamaatana ay si deg-deg ah uga baxaan dalka.

Qaybta 2-aad oo ah qayb lagu tilmaamo inay yihiin seef-labood ayaa waxay qabaan fikrad si weyn uga soo horjeedda tii hore, waxayna sheegeen in dalka aan la keeni karin wax ciidan shisheeye ah oo aan loo baahnayn in xilligaan la keeno ciidan shisheeye, waayo bay yiraahdeen waxaa dunida ay mudan tahay inay gacan xoog leh u fidiso ciidankii hore ee Xoogga dalka Soomaaliyeed oo iyagu ah ciidan ku filan inay dadka hubka ka dhigaan, marka in la keeno ciidan shisheeye oo weliba gaalo ah haatan looma baahna. Waxay hadalkooda sii raaciyeen in haddii dalka ay yimadaan ciidammo shisheeye ay la jihaadi doonaan oo ay la dagaallami doonaan ilaa ay ka saaraan dhulka Soomaaliyeed. Waxay culummadani sheegeen in ciidanka la keeni doono ay yihiin ciidamo ay u badan yihiin Ethiopian, taasna waa mid aysan ummadda Soomaaliyeed aqbali karin. ayay hadalkooda ku soo gabagabeeyeen.

Qaybta 3-aad oo ah qayb si weyn looga yaqaan Soomaaliya iskuna tilmaama inay yihiin culummada dhabta ah ee Soomaaliyeed ayaa waxay sheegeen in haddii ciidankaas ay yihiin kuwo dadka hubka ka dhigaya oo nabadgalyadii dalka dib u soo celin kara dalka la keeno, haddiise ay yihiin kuwo doonaya inay sidii kuwii UNOSOM oo kale iska dhex galaan dadka yeeli mayno, waxaanana ka hor imaan doonaa. ayay qaybtanna hadalkoodii ku soo gaabsadeen

Qaybta 4-aad oo qayb aan iyadu inta badan ka hadlin bulshada dhexdeeda ayaa waxay si hoose u sheegeen inay wax la qabaan dadka Soomaaliyeed haddii loo baahdo in ciidan la keenana ay soo dhaweynayaa haddii aan loo baahanna ay soo dhaweynayaan, ayay ku gaabsadeen, iyagoo ujeedadoodu tahay haddii dhibaato timaado dhankeenna ayaan ka galaynaa, haddii wanaag yimaadana dhankeennaan ka durduuranaynaa.

Aqoonyahannada: Aqoonyahanada Soomaaliyeed ayaa iyagu ah kuwo si weyn uga hadlay ciidanka dalka la keenayo iyo waxay qaban doonaan, waxayna carrabka ku adkeeyeen in haatan ay daruuri tahay amaba loo baahan yahay in dalka ciidammo la lakeeno, waayo bay yiraaheen, waxaa dalka ka jira sharci-darro baahday, waxaana sharci-darradaas sabab uga dhigeen hubkii oo dadka gacmahooda ku jira, waxayna sheegeen inay iyagu yihiin kuwii isbaaradii ugu weynayd loo dhigtay oo ay haatan soo dhaweynayaan ciidan shisheeye oo dadka qoryaha ka qaada.

Siyaasiyiinta: Siyaasiyiinta Soomaalida oo ah kuwo leh ujeeddooyin kala gedgeddisan ayaa waxay qaarkood soo dhaweeyeen in dalka la keeno ciidammo shisheeye halka kawo kalena ay si toos ah uga soo horjeesteen, siyaasiyiinta ka soo horjeesatay ayaa waxay ku andacoonayaan in ciidamo shisheeye oo Soomaaliya la geeyo ay sii hurinayaan dhibaatada ka taagan Soomaaliya, waxayna farta ku fiiqeen in dal la doonayo in nabadgalyadiisa laga shaqeeyo aan la geyn ciidan shisheeye, waxay kaloo sheegeen kuwa diidda in ciidan Soomaaliya la keeno in ciidammadii kal hore dalka yimid ay dagaal kala horyimaadeen Soomaalida, taasina ay na tusayso in rabshado mooyeen aysan kuwanna wax kale ka dhalanayn. ayay qoladanina hadalkoodii ku gaabiyeen. Balse dadka Soomaaliyeed ayaa si hoose isugu sheegaya in siyaasiyiintaani doonayaan inay hubka haystaan si ay uga horyimaadaan dowladda Madaxweyne C/llaahi Yuusuf haddii ay ka waayaan wixii ay ka doonayeen.

Odayaasha Dhaqanka: Odayaasha dhaqanka ayaa iyagu hadal ka oran ciidanka la damacsan yahay in Soomaaliya la keeno, balse waxaa laga hayaa inay sheegeen inay taageersan yihiin ciidan dalka la keeno si nabadgalyadii dalka dib loogu soo celiyo. Iyagoo intaa raaciyay in nabadgalyada Soomaaliya meel lagu xiray loona baahan yahay in la helo furihii lagu furi lahaa. ayay hadalkooda ku soo gaabiyeen.

Shacabka Soomaaliyeed: Qaybaha haray ee Shacabka Soomaaliyeed ayaa iyagu si weyn ugu riyaaqsan in ciidan shisheeye oo Soomaaliya la keeno ay aad u soo dhaweynayaa, Waxayna sheegeen in hubka oo laga qaado ay iyaga u tahay adduunyada oo ay mar kale u soo baxeen, waxayna shacabku sheegeen inay ku waayeen hubkan fara badan walaalo iyo waalid intaba. Sidoo kale waxay ugu baaqeen Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federalka ah ee Soomaaliyeed Col. C/llaahi Yuusuf Axmed inay dowladdiisu dalka timaado si ay wax badan uga qabato ammaanka gudaha dalka aan la sheegi karin haatan siduu yahay. "Waxaan qaatu billaahi ka taagan nahay ragga hubeysan, oo iyagu dhac iyo kufis noo gaysta mararka qaar" ayay tiri gabar dhallinyaro ah oo in magaceeda la xuso diidday, waxay iyadoo kaftamaysa hadalkeeda raacisay: "Runtii haween dadka isbaaysatana waa la sheegay, ilaase waxaan soo dhaweynayaa in ragga iyo dumarka burcadda ah oo dhanba nalaga qabto".

E-mail: jantiile12@hotmail.com