Sidee Loo Arkay Dalbashada Ciidamada Shisheeye si ay Soomaaliya Hubka uga Dhigaan. 

Canab Abdule
SomaliTalk.com | Nairobi | Oct 25, 2004

Xarunta Midawga afrika ee Addis Ababa oo ay dhawaan safar ku tageen madaxweyanaha DFKMG ah, Gudoomiyaha baarlamaanka iyo wafdi ay hogaaminayeen ayuu madaxweyne C/llaahi Yuusuf ka dalbaday gudoomiyaha AU-da in ay siiyaan afrika ciidamo gaaraya 20,000,si ay hub ka dhigis ugu sameeyaan somaliya.

Mudanayaal ka tirsan baarlamaanka ayaa arrintan uu ku dhaqaaqay madaxweynaha ee dalbashada ciidanka ku aadan ka hor yimid iyagoo sheegay in ay tahay nidaam ka hor imaanaya xoriyada baarlamaanka iyo xaq u lahaanshaha in ay ka hadlaan arrimaha jira. 

Baarlamaanka oo ah hay’adda Sharci dajinta ayay xildhibanadan ka soo horjeestay ku tilmaameen in aan baarlamaanka la soo marsiinin qaraarka ah dalbashada ciidamo afrikaan ah oo wax ka qabta hub ka dhigista maliishaadka soomaaliyeed.waxayna intaasi ku dareen in madaxweynaha uu waddo awood ku tumasho baarlamaanka ah iyo xoog wax ku maquunin sida uu sheegay yuusuf mire Seeraar oo ah mudane ka tirsan baarlamanka oo shir jaraa’id qabtay maalintii ay wafgiga uu hogaaminayay madaxweynaha ka ambabaxayeen Nairobi. 

Xuseen Maxamad Caydiid oo ka mid ahaa xildhibaanadii ka soo horjeeday markii horeba in ciidamo la geeyo dalka soomaaliya si ay hub ka dhigista gacan xoogan uga gaystaan ayaa sheeay mar kale in uusan raali ka ahayn ciidamo afrikaan ah soomaaliya la geeyo waxa uuna ku celiyay in ciidamoshisheeye ay dhaawac xoogan soo gaarsiiyeen somaliya sanadihii 1992-93-94,waxa uuna intaas ku daray xuseen caydiid in saraakiishi ciidamada xooga soomaaliyeed ay diyaar u wada yihiin ka qayb qaadashada tababarida maliishiyaadka,horayna u soo dhaweeyay dowalada taageero wayna u fidiyay isagoo xuseen caydiid ugu dambayn sheegay ciidamada shisheeye ee soomaaliya la gaynayo uu ka soo horjeedo. 

Waxaa kale oo jira qaar ka mid ah baarlamaanka oo qaba in aan la keenin ciidamo oo aan si cad usoo bandhigin wali diidmadooda iyagoo qaba in baarlamaanka dhexdiisa la keeno ka dibna laga doodo in ciidamadaas ay hirgalaan iyo aan la gaynin wax ciidan ah dalka iyadoo tababar loo sameeyo maliishaadka hubaysan gacanna ay ka gaystaan saraakiisa sarre ee ciidamadii xooga dalka oo qaarkood ay soo dhaweeyeen dowlada FKMG ah ee soomaaliya. 

Soomaalida Qurbaha oo ka digaya in aan Laga Faa'iidaysan Dawladda Cusub Dadka Soomaalida ah ee ku dhaqan dalalka Yurub ayaa soo dhoweeyay Natiijada ka soo baxday shirka Guji..

Hogaamiye siyaasadeedyada kale oo badi ka soo horjeeda go’aankan uu qaatay C/llaahi Yuusuf waa kuwo aan wali si cad uga hadlin,laakiin wax walba oo ay samayn lahaayeen mar laga soo tago kitaabka ALLE oo ay ku dhaarteen in beesha caalamku goob joog ka ahayn saxiixooda oo aysan ka hadlin haba yaraadee, qaar kale oo baxi lahaana ay xanibaad ku noqotay xubinimadooda baarlamaanka oo aan fasaxi karin,balse ka soo horjeeda in ciidamo la geeyo dalka soomaaliya. 

Dhinaca kale Ganacsatada soomaaliyeed oo laf ahaantoodu hubaysan ahna xooggaga ugu wayn ee soomaaliya haystana dhaqaale iyo hub ayaa siyaabo kala duwam uga hadlay arrintan,mar aan la kulmay qaar ka mid ah ganacsatada magaalada Nairobi ayaa sheegay in xiligan aysan soomaaliya u baahnayn ciidamo shisheeye, soomaalida iyaga in ay xaaltamaan wax uga wanaagsan malahan in uu dhexdooda wada hadlaan, qaar kale oo ka mid ah ganacsatada ayaa qaba in ciidamo la geeyo dalka Soomaliya si aysan u dhicin waxii ku dhacay Dowladdii KMG ahayd ee Soomaaliya, kadib markii ay ka socon waysay dowladaas hogaamiye siyaasadeedyada oo adeegsanayay maliishaadka hubaysan. 

Shacabka soomaaliyeed ayaa laf ahaantooda qaba figrado kala duwan oo ku aadan go’aankan ciidamo keenista, laga soo bilaabo  markii ay maqleen in madaxweynaha uu dalbaday ciidamo afrikaan ah oo gaaraya 20,000 waxay qaarkood ku noqotay fajaciso tiradaas ciidan ah,waxayna qaarkood soo xasuusteen dhibka ay ciidamo shisheeye gaarsiiyeen wadamo badan sida ciraaq,oo dhib iyo ismiidaamin ay ka jirto gudaha dalkasi iyo meelo kale oo badan,xoog ku maquunina aysan xal keeni doonin,,mar hadii hogaamiyeyaashii siyaasadeed ay wada ayidsan yihiin dowladan yaa ciidamo loo gaynayaa iyagaaba ka dhigi kara hubka maliishaadka ay kala hogaamiyaane. 

Ma’ahan figarad ahaan shacabku kuwa ka wada siman in ciidamo aan la gaynin soomaaliya ee waxaa jira kuwo kale oo qaba in ciidamada ay wax wayn ka badali karaan xasilinta guud ahaan dalka soomaaliyeed,oo hub aad u badani yaalo taasna ay suurta gal ka dhigi karto in ciidamo shisheeye ay dalka ka qayb qaataan sidii hub ka dhigista ay gacan xoogan uga gaystaan,balse shacabka badi ayaa ka walwalsan dhibaatada ka dhalan karta ka dib marka cidamadaas la geeyo soomaaliya oo waliba ah kuwo afrikaan ah. 

Dhinaca kale waxaa si wayn uga soo horjeeda in ciidamo la geeyoi soomaaliya Culumada oo sheegay in arrintan ay dowladu ku dagdagtan loona baahnaa in laga hadlo, Soomaaliya waa daashay dagaal dambena dan uguma jiro waxayna diyaar u yihin in ay helaan nabad taas oo aan ku imaan karin xoog iyo dagaal. 

Sh.Xasan Daahir Aways oo ka mid ah culumada ayaa sheegay in uu ka soo horjeedo ciidamo shisheeye oo la keeno soomaaliya Sababta oo ah waxay dhaawac u gaysanayaan sida uu sheegay Sh.,Xsan Daahir Aways dhaqan xumo iyo cudurona u keeni kara dalka soomaaliya oo intaas ka nabad qabta,balse hadii la keeno ciidamadaas ay dhib ka badan waxa laga filayo keeni karaan. 

Ka sokow diidmada Ciidamada waxa ay sheegeen Midawga Afrika in aysan ciidmo u diri doonin soomaaliya inta qof soomaali ahi diidan yahay keenista ciidamo shisheeye dalka soomaaliya,qaar ka mid ah saraakiisha ayaa sidoo kale diiday in ciidan la geeyo soomaaliya, dhamaan arrimahan ayaa su’aalo ka taagan ah in uu meel mari doono go’aanka Madaxweyne c/llaahi Yuusuf iyo Aqlabiyada ugu badan ee qaybaha Somaaliyeed ee ka soo horjeeda in Ciidan la geeyo dalka soomaaliya.

Canab Abdule <canabmumtaz@yahoo.com>