Mowqifka Jubland Foundation ee keenista ciidamado
shisheeye Soomaaliya
Diyaariye: Abdisalan Malla – Chairman & Founder
of Jubaland Foundation
Warqad Furan oo ku socota
Ø
Madaxweynaha Dowladda kumeelgaarka Federaalka Mudane Abdullahi Yusuf
Ø
Xubnaha Baarlamaanka kumeelgaarka ee Federaalka Soomaaliya
Ø
Waxgaradka, Aqoonyahanka iyo guud ahaan muwaadhinka Soomaaliyeed
Talo Jeedin Tirsigeedu yahay: 02-102704 - Habka
Badbaadinta Soomaalida
Mooqifka aan ka qabno arinta kor ku xusan waa sida
soo socota:
Ø
In Dawladda cusub aysan ku degdegin adeegsiga ciidan shisheeye
sababaha soo socda awigeed:
1)
Waxaa loo arki karaa kalsooni darro ka dhaxeeysa Madaxda hogaanka
dalka iyo dadweynaha ay rabaan in ay xukumaan iyo weliba kalsooni darro xag
jirta oo ka dhaxeysa madaxda la doortey dhexdooda haddey ahaan laheyd kuwa
hoggaanka xukuumadda, ama madaxda baarlamaanka iyo dhamman xubnaha la
doortay.
2)
Soomaalida oo aan jecleyn in ay ku amartaagleeyaan dushooda ciidan
aan iyaga u dhalan oo ay u araki karaan dhaqan ahaan sharaf jab hor leh oo
ku yimid diintooda, dhaqankooda iyo dalkoodaba.
3)
Ciidanka shisheeye oo noqon kara amaba u badnaan kara haddii ay ka
yimaadaan Africada madow kuwo aan dadkeenna la diin iyo dhaqan midna aheyn
tasoo dhalin karta iska horimaad iyo isafgaran waa badan oo dhexmara
ciidanka shisheeye iyo dadka soomaliyeed
4)
Ciidamada shisheeye oo ay suuragal tahay in ay la yimaadaan dalka
cudurro halis ah iyo dhaqan qaloocan oo ku faafa dalka gudihiisa oo ay nagu
dhacdo sidii horey loo yiri: waxay na badeen baa ka daran waxay na bareen.
5)
Sharciga diinta Islaamka oo aan oggoleyn in la kaashado cadow ama
ciidan shisheeye xag diin iyo mid dhaqanba oo loo kaashado umuuraha umadda
Islaamka ee xassaasiga ah sida nabadgelyada haddii ay suuragal tahay in la
heli karo xal waafaqsan shareecada sida ciidan Islaam dalkuu doonaba haga
yimaadee oo xaliya mushkiladda haddii umadda soomaliyeed ay nafahaanteeda u
xalinweyso mushkiladdeeda waayo shareecadda Islaamka waxay u argtaa
muslimiinta caalamka oo idil hal ummad oo kaliya oo walaala ah.
Ø
Wxaan talo ku soo jeedineynaa in dawladda cusub ay qaado ama
adeegsato talaabooyinka soo socda:
6)
In dawladda cusub ay weydiisato beesha hawiye (Siyaasiyiintooda,
xubnahooda baarlammanka iyo duqooyda hogaamisa) in ay la yimaadaan barnaamij
cad oo ah damaanad iyo ballan qaad nabadgelyo oo ay u fidiyaan hoggaanka
cusub ee umaadda soomaliyeed taasoo beesha hawiye u noqon doonta sharaf weyn
oo baal dahab ah ka gasha taariikhda badbaadinta ummadda haddii ay hirgasho
fikraddaas madaama ay caasimadda ay ku taal degaankooda, nabadgelyo xumina
ay ka jirto halkaasi.
7)
Ma daama dawladda ku meelgaarka ah lagu unkay hab qabiil (4.5), waxay
na la tahay in aasaaska hore ee ciidank booliska ama kan xoogga dalka lagu
dhiso hab qabiil sida soo socota: In dawladda ay weydiisato iyadoo u mareysa
baarlamaanka federaalka ah in shanta beelood ee loo qeybiyey soomaalida ay
beel walba keento tiro rag oo u qalma ciidanka oo lagu saleeyey qaabka
qeybsiga xubnaha baarlammanka ee afarta iyo barka ah. Matalan haddii ay
dawladda rabto 22,500 oo ciidan ah waxay ka dalbeysaa afarta beelood oo
waaweyn min 5000 oo qof, beesha iskujirkuna 2500 oo qof. Haddaba dawladda
cusub xalka laga rabo waxaa weeye in ay kaalmo xalaal ah oo miisaaniyadda
ciidankaa cusub ay weydiisato mujtamaca caalamka inta dawladda cagaheydu ay
ku istaagi doonto. Sidaan ognahay siyaasiyiinta ku jira dawladda cusub waxay
ku gorgortamayeen muddo labo sano ah in ay dhul, dad, iyo hubba heystaan si
ay u noqdaan madaxda dalka. Hageybey ka baxdey arrintaasu? Maanta
madaxnimadi ay rabeen, haddii ay run aheyd sheygashadaasu, wey heleen ee
nabaddi dalka ha keenan maadaama kulligood ay wada heshiiyeen Allah idinkii.
Sidoo kale Madaxwene Mudane Abdullahi waxaa la gudboon in uu ku dhawwaaqo
wasiirka koowaad si dhakhso ah si xubnaha wasiirada cusub ee dawladda loo
soo dhiso tasoo wasiirka gaashaandhigga ama taliyaha cusub ee booliska dalka
ay xilka ciidamaasi ula wareegaan ayna u noqdaan ciidan qaran oo federal ah
oo hawshiisa guta mana noqonayaan mid qabiil u adeega ama lagu shirqoolo
dawladda cusub.
8)
Habka aan kor ku xusnay haddii aysan suuragal aheyn, ciidan
shisheeyana laga maarmi waayo, si dawladda u hergasho, nabaddana u soo
noqoto, waxaan ku talineynaa in madaxweyne Abdullaahi uu weydiisto ururka
dawladaha Muslinka ah ama kan dawladaha arabta (arab leage) in ay ku deeqaan
ciidan iyo maalba wixii suuragal ah, mujtamaca kale ee addunkana oo uu ka
mid yahay uruka Afrikaanka in ay la yimaadaan deeq maaliyadeed ama mid
farsamo.
Wa bi-Allahi Towfiiq
Waxaa diyaariyey warqaddan Furan:
Jubaland Foundation: Somali Philanthropic & development
Organization
Ururka daryeelka iyo horumarinta soomalyeed: Jubaland
Foundation
Founder and Chairman: Abdisalan Malla
awmadow@yahoo.com